علیرغم حمات ناتو از تمامیت ارضی اکراین روسیه کریم را به خاک خود ضمیمه کرد
دبیرکل ناتو بر “قدرت دفاعی” قدرتهای غربی در برابر اقدامات روسیه تأکید کرد. اتحادیه اروپا عدهای از “یاران پوتین” را به لیست تحریمها افزود. روسیه گفت قصد ندارد به تنش با غرب دامن بزند.
همپیمانی اوکراین با اتحادیه اروپا
آندرس فوگ راسموسن، دبیرکل ناتو، بر آمادگی دفاعی پیمان تأکید ورزید. دبیرکل ناتو در بروکسل گفت: «در صورتی که یکی از کشورهای عضو ناتو مورد تهدید قرار گیرد، هیچکس نباید در عزم ناتو در دفاع قاطعانه از خود تردید کند».
دبیرکل ناتو تائید کرد که به خاطر اقدامات روسیه در اوکراین، نیروهای پیمان ناتو و در رأس آن ارتش ایالات متحده، حضور خود را در کشورهای حوزه بالتیک مانند لهستان و رومانی تقویت کردهاند. او افزود: «ما برای هرگونه اقدام مقتضی آمادگی کامل داریم و با قدرت از متحدان خود دفاع خواهیم کرد».
“اتحادیه اروپا” در اقدامی تازه و در واکنش به الحاق کریمه به روسیه، عده ای از مقامات بلندپایه ی روسیه و کریمه را به لیست افراد تحریم شده وارد کرد. بدین ترتیب عده افرادی که مورد تحریم قرار می گیرند، به ۳۳ نفر رسید. دیمیتری روگوزین، معاون نخست وزیر روسیه در رأس این افراد است.
سرگئی گلازیف، سخنگویان پارلمان روسیه، رئیس شورای فدراسیون روسیه و دمیتری کیسلیوف، رئیس خبرگزاری رسمی روسیه افراد دیگری هستند که به لیست افراد تحریم شده افزوده شده اند. این افراد از سفر به قلمرو اتحادیه اروپا منع می شوند و حساب های بانکی آنها در بانکی های اروپایی مسدود می گردد.
پیمان همبستگی با اوکراین
سران کشورهای عضو “اتحادیه اروپا” روز جمعه (۲۱ مارس) با دولت اوکراین همپیمان شدند. هرمن فان رومپوی، رئیس شورای اتحادیه اروپا از “همبستگی محکم” با اوکراین سخن گفت. به گفتهی او: «این گامی نمادین است که پشتیبانی اروپا را از مردم و دولت اوکراین نشان میدهد.»
قطعنامه از نقطهنظر سیاسی طرف مقابل یعنی دولت اوکراین را به احترام به حقوق بشر، پایبندی به اقتصاد بازار و همکاری نزدیک با اروپا ملزم میکند.
آرسنی یاتسنیوک، که برای امضای قطعنامه به بروکسل رفته است، از تصویب قطعنامه ابراز خرسندی کرد و گفت: «این توافق با انتظارات میلیونها نفر از مردم اوکراین که مایل به پیوستن به اتحادیه اروپا هستند، همخوان است.» در توافقنامه به ویژه بر اهمیت همکاری در امور امنیتی و دفاعی تأکید شده است.
جزئیات بخش اقتصادی قطعنامه در آینده به بحث گذاشته میشود. پیش از این قرار بود که مصوبات احتمالی با توافق روسیه انجام گیرد، اما در شرایط تازه اتحادیه اروپا به صورت یکطرفه، از مالیات بر واردات کالاهای ساخت اوکراین صرفنظر کرده است.
تنش بیسابقه از زمان “جنگ سرد”
وزارت خارجه روسیه پیمان همبستگی اروپا با اوکراین را محکوم کرد. سرگئی لاوروف گفت که این قطعنامه بدون موافقت اکثریت شهروندان اوکراین به امضا رسیده است.
جداسازی کریمه از اوکراین و الحاق آن به روسیه از سوی کشورهای اروپای غربی به شدت تقبیح شد. برخی از دولتمردان غربی با لحنی شدید اقدامات روسیه را “عظمتطلبانه” خواندند.
فرانسه اعلام کرد که تمام همکاریهای نظامی خود را با روسیه به حالت تعلیق در میآورد. ژان ایو لودریان، وزیر دفاع فرانسه، روز جمعه در تالین پایتخت استونی، تصریح کرد: این قابل قبول نیست که روسیه از طرفی خواهان همکاری نظامی با غرب باشد و در همان حال از طریق نظامی کریمه را به سرزمین خود ملحق کند.
سخنگوی نیروهای مسلح فرانسه اعلام کرد که کشورش آماده است “در صورت لزوم در کمترین مدت جتهای جنگنده به لهستان و کشورهای بالتیک” اعزام کند.
دیوید کامرون، نخست وزیر بریتانیا گفت: «اگر روسیه بخواهد به شرق لهستان نیرو بفرستد، با واکنشی شدید روبرو خواهد شد».
ولادیمیر پوتین در برابر اقدامات “اتحادیه اروپا” موضعی آشتیجویانه در پیش گرفت. او پس از شرکت در نشست “شورای امنیت ملی” به خبرگزاری رسمی روسیه (ایتار تاس) گفت که کشورش قصد ندارد به اقدامات تلافیجویانه علیه غرب دست بزند.
اقدامات شدیدتری علیه مسکو
سران کشورهای اتحادیه اروپا شامگاه پنجشنبه به تفصیل درباره بحران اوکراین گفتوگو کردند. اتحادیه اروپا در واکنش به الحاق کریمه به روسیه، برای عده دیگری از مقامات مسئول روسیه ممنوعیت سفر برقرار کرد و حسابهای بانکی آنها را مسدود ساخت. این تصمیم را آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان، در اولین ساعات بامداد جمعه در بروکسل به اطلاع رسانههای جمعی رساند.
سران “اتحادیه اروپا” اعلام کردند که اقدامات سنگینتری علیه روسیه تدارک دیدهاند. دیوید کامرون، نخست وزیر بریتانیا، گفت که اتحادیه اروپا در عرصههای مالی، نظامی و انرژی به اقدامات تنبیهی دیگری علیه روسیه دست خواهد زد.
نخسیت وزیر بریتانیا افزود: «چنانچه اقدامات بیشتری در جهت عدمثبات اوکراین انجام گیرد، تدابیر جدیتری علیه روسیه تصویب میشود».
الحاق قطعی کریمه به روسیه
روسیه مجازاتهای اعلامشده از سوی اتحادیه اروپا را غیرقانونی و بیاهمیت دانست. سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه، گفت که با مصوبات تازه، مانعی مصنوعی بر سر نزدیکی به غرب ساخته میشود. شورای فدراسیون روسیه بامداد جمعه الحاق کریمه را به فدراسیون تصویب کرد. مجلس اعلای پارلمان روسیه لایحه را با ۱۵۵ رأی به تصویب رساند. بدین ترتیب شبه جزیره کریمه طبق قوانین روسیه به صورت رسمی بخشی از این کشور محسوب میشود.
ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه، به اتفاق مقامات کریمه سند الحاق را روز سهشنبه (۱۸ مارس) امضا کرده بودند. پوتین گفته است که قصد ندارد تحریمهای غرب، شامل آمریکا و دولت اوکراین را با اقداماتی مشابه تلافی کند.
اهالی کریمه روز ۱۶ مارس در رفراندومی سراسری، با اکثریت بالا به پیوستن به روسیه رأی دادند. جامعه بینالمللی رفراندوم مزبور را به رسمیت نشناخت. دولت اوکراین، اتحادیه اروپا و امریکا روند الحاق را با حقوق ملل مغایر دانستند. به اعتقاد مراجع حقوقی اروپا، رفراندوم با قانون اساسی کریمه و اوکراین مغایر بوده است.
با وجود بحران کریمه و تحریمهای بینالمللی، فستیوال جهانی فوتبال (فیفا) اعلام کرد که بازیهای فوتبال طبق تصمیمی که گرفته شده است در موعد مقرر در سال ۲۰۱۸ در روسیه برگزار خواهد شد.