کتابچه‌ای به مناسبت ۲ اسفند(۲۱ فوریه) روز جهانی زبان مادری انتشار و پخش گردید. فعالین ملی ـ مدنی آزربایجان با توجه به اهمیت زبان مادری، از چند روز پیش اقدام به تهیه کتابچه‌ای با عنوان « ویژه نامه گرامیداشت روز جهانی زبان مادری» به صورت گسترده در اکثر شهرهای آزربایجان‌جنوبی پخش کرده و در حال پخش می‌باشد.

بنا به اطلاع گروه خبری تبریز سسی، این کتابچه‌ از سوی فعالین آزربایجانی در تبریز انتشار یافته و شامل مطالبی از جمله« مقدمه‌ای کوتاه در ارتباط با زبان»، «تاریخچه‌ی روز جهانی زبان مادری»، اهمیت روز جهانی زبان مادری»، « جایگاه زبان ترکی در ایران»، «راهکارهای حفظ زبان ترکی» و … می‌باشد.

گفتنی است، تاریخچه‌ی پیدایش روز جهانی زبان مادری به حرکت‌های دانشگاه‌های بنگلادش در سال ۱۹۵۲ بر می‌گردد. زمانی که تعداد زیاد دانشجویان بنگالی در اعتراض به تحمیل زبان اردو به عنوان زبان رسمی و دیوانی در بنگلادش (پاکستان شرقی آن زمان) توسط دولت پاکستان در محوطه دانشگاه داکا توسط ماموران دولت پاکستان به رگبار بسته شدند. دانشجویان با هدف به رسمیت شناساندن زبان مادری مردم سرزمین‌شان یعنی دولت « بنگلا» یا «بنگالی» اقدام به تظاهرات وسیع کردند. زبان رسمی که در مدارس و دانشگاه‌های بنگلادش در آن زمان تدریس می‌شد زبان پاکستانی (اردو) بود. تظاهرات گسترده دانشجویان و اساتید دانشگاه داکا در روزهای ۲۱ و ۲۲ فوریه سال ۱۹۵۲ اتفاق افتاد و ماموران دولت پاکستان در تیراندازی به دانشجویان و اساتید دانشگاه تعدادی از آنان از جمله ابوالبراکت استاد دانشگاه داکا، رفیع‌الدین احمد دانشجو، صوفیر رحمان کارمند عالی رتبه دادگاه عالی بنگلادش را کشتند.

روز ۲۱ فوریه، در میدان اصلی شهری کوچک در ۳۰ کیلومتری شمال داکا احمد سلیم شاعر محبوب نسل جوان و یکی از مبارزین استقلال بنگلادش از پاکستان در مراسم یاد بود زبان مادری و در میان فریاد(( زنده باد زبان مادری)) حاضرین در دفاع از زبان بنگالی و استقلال آن از زبان اردو مشغول ارائه خطابه‌ای آتشین است.

سلیم می‌خواند و مردم غرق در اشعار بودند که ناگهان گلوله‌ای د سلیم را شکافت تا ندای قلبی او برای همیشه خاموش شود. غافل از اینکه پس از استقلال بنگلادش، مراسم روز ملی زبان مادری همه ساله در ۲۱ فوریه با شکوه خاص بر گزار می‌شد تا اینکه در ۱۷ نوامبر ۱۹۹۹ سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد(یونسکو) پیشهناد رسمی بنگلادش برای اعلام ۲۱ فوریه به عنوان« روز جهانی زبان مادری» را پذیرفت تا زبان مادری برای همیشه در تقویم فرهنگی کشورها زنده بماند. این پیشنهاد در سی‌امین نشست عمومی سازمان یونسکو به تصویب نماینگان کشورهایی چون ایتالیا، اسپانیا، فرانسه، نروژ، دانمارک، سوئد، شیلی، هلند، سوئیس، پاراگوئه، لهستان و … رسید. همزمان با این فعالیت‌ها سازمان‌های دیگری با عنوان طرفداران جهانی زبان مادری در کانا تشکیل شد. احمد سلیم شهید شد شاید به میلیون‌ها انسان محجور از زبان مادری طریق کسب زبان مقدس مادری را بیاموزد. به امید روزی که هر فردی بدون دغدغه‌ی خاطری بتواند به زبان مادری خویش بنویسد و بخواند.

« اوز دیلینده مدرسه ــ اولمالی‌دیر هرکسه»