طرح تغییر ترکیب جمعیتی مناطق غرب آزربایجان برای قطع ارتباط آزربایجان و تورکستان با تورکیه یک طرح قدیمی روسی است. روس‌ها این طرح را در مناطق ایروان، زنگه‌زور، قاراباغ و نخجوان عملیاتی کردند که در ایروان و زنگه‌زور موفق شدند اما در قاراباغ و نخجوان ناموفق شدند.

رژیم های پهلوی و جمهوری اسلامی نیز در مقاطعی و نسبت به شرایط تلاش کرده‌اند امتداد جنوبی این طرح را در آزربایجان غربی انجام دهند؛ که هرچند موفقیتهایی بدست آورده‌اند ولی در کل با مقاومت جمعیت بزرگ تورکها در آزربایجان جنوبی و سایر مناطق ایران فعلاً موفق نشده اند.

آنچه از اسناد تاریخی فوق دیده می‌شود این است که یکی از اهداف مهاجرت ارامنه که پس از اشغال آزربایجان توسط روسیه، منطقه نخجوان بود که پیشتر توسط خانات نخجوان اداره می‌شد .

از سال ۱۸۲۸ تا ۱۸۳۳ که انتقال آغاز شد، ۱۸۵۱ خانواده ارمنی از ایران به قلمرو نخجوان منتقل شدند که به طور تقریبی تعداد آنها را می‌توان ۹۲۵۵ نفر در نظر گرفت (هر خانواده ۵ نفر).

واسیلی نیکیفورویچ گریگورف که در سالهای ۱۸۰۳-۱۸۷۶ زندگی می کرد، در کتاب “سوابق آماری در استان نخجوان” که در سال ۱۸۳۳ گردآوری شده است، اطلاعاتی در مورد این انتقال آورده است. گریگورف در این کتاب می گوید:

جمعیت ولسوالی نخجوان بر اساس خاستگاه خود به دو گروه تقسیم می شود: ۱) مسلمانان و ۲) ارامنه. اولی (مسلمانان) ۲۷۹۱ خانه، ارامنه محلی ۴۳۴ خانه و مهاجران از ایران ۲۲۸۵ خانواده هستند.

واسیلی نیکیفورویچ گریگورف، “سوابق آماری در استان نخجوان”، صفحه ۳۱، ۱۸۳۳، شهر سن پترزبورگ