👤آراز نیوز

در روزهای اخیر، تحرکات جدید مخالفان رژیم بشار اسد توجه ناظران منطقه‌ای و بین‌المللی را به خود جلب کرده است. این موج جدید حملات در شرایطی آغاز شده که رژیم اسد، به‌واسطه ضعف‌های داخلی و کاهش حمایت‌های خارجی، با بزرگ‌ترین چالش‌های خود از زمان آغاز بحران سوریه مواجه است. بررسی این وضعیت از منظر تحولات سیاسی و استراتژیک نشان‌دهنده مجموعه‌ای از عوامل است که منجر به تضعیف جایگاه رژیم اسد و تشدید فعالیت مخالفان شده است.

تضعیف حزب‌الله لبنان
حزب‌الله که یکی از ستون‌های حمایتی رژیم اسد محسوب می‌شد، درگیر بحران‌های داخلی و خارجی شده است. با فروپاشی ساختار رهبری آن و کاهش توان عملیاتی، این گروه مجبور شده تعداد زیادی از نیروهایش را از سوریه خارج کند. خروج این نیروها، جای خالی بزرگی در صفوف دفاعی رژیم اسد به جا گذاشته است. این مسئله نه تنها توازن نظامی در سوریه را به ضرر اسد تغییر داده، بلکه مشروعیت و توانایی رژیم در حفظ کنترل بر مناطق استراتژیک را نیز کاهش داده است.

کاهش نفوذ جمهوری اسلامی ایران
جمهوری اسلامی ایران، به‌عنوان حامی اصلی اسد، در سال‌های اخیر با چالش‌های متعددی در سوریه مواجه شده است. حملات مستمر اسرائیل به زیرساخت‌های نظامی ایران در سوریه، کشته شدن فرماندهان ارشد سپاه و کاهش توان لجستیکی این کشور در منطقه، باعث کاهش روحیه و توان عملیاتی نیروهای ایرانی شده و توان حضور ایران را به‌طور قابل‌توجهی محدود کرده است. علاوه بر این، فشارهای اقتصادی داخلی و ناآرامی‌های اجتماعی، تهران را مجبور به کاهش تمرکز بر جبهه سوریه کرده است. این کاهش حضور، شکافی بزرگ در پشتیبانی از رژیم اسد ایجاد کرده است.

تمرکز روسیه بر جنگ اوکراین
حضور نظامی روسیه در سوریه، از زمان مداخله این کشور در سال ۲۰۱۵، یکی از اصلی‌ترین عوامل بقای رژیم اسد بوده است. اما جنگ فرسایشی در اوکراین و فشارهای غرب بر مسکو، کرملین را مجبور کرده تا منابع و نیروهای خود را از سوریه کاهش داده و به جنگ اوکراین اختصاص دهد. کاهش نیروهای روسی و محدود شدن عملیات‌های نظامی آنها در سوریه، رژیم اسد را با خطر از دست دادن حمایت‌های کلیدی مواجه کرده و این تغییر اولویت، آسیب‌پذیری رژیم اسد را افزایش داده است.

شکاف در ساختار دفاعی رژیم اسد
ترکیب این عوامل، خلاهای جدی در ساختار دفاعی رژیم اسد ایجاد کرده است. کاهش نیروها و کاهش هماهنگی میان حامیان خارجی، باعث ضعف در مواضع نظامی رژیم شده و فرصت بی‌نظیری برای مخالفان فراهم آورده است. در سایه این تغییرات، مخالفان سوری فرصت را برای بازسازی نیروها و افزایش فعالیت‌های نظامی مناسب دیده‌اند. این گروه‌ها، با توجه به ضعف‌های پدیدآمده در ساختار دفاعی رژیم اسد، تلاش می‌کنند تا مناطق بیشتری را تحت کنترل خود درآورند و فشار بر رژیم را افزایش دهند. حمایت‌های پراکنده برخی بازیگران منطقه‌ای از این گروه‌ها نیز بر جسارت آنها افزوده است.

پیامدهای احتمالی در معادلات منطقه‌ای
احتمال تشدید درگیری‌ها در سوریه، می‌تواند تأثیراتی فراتر از مرزهای این کشور داشته باشد. ضعف رژیم اسد ممکن است رقابت میان قدرت‌های منطقه‌ای را برای پر کردن خلا قدرت افزایش دهد. از سوی دیگر، این وضعیت می‌تواند بار دیگر موج جدیدی از مهاجرت و بی‌ثباتی را در منطقه به همراه داشته باشد.

بازگشت مخالفان سوری به میدان نبرد نشان‌دهنده تحولی جدی در معادلات داخلی سوریه است. در حالی که رژیم اسد با محدودیت‌های شدید داخلی و خارجی مواجه است، مخالفان تلاش می‌کنند تا با بهره‌گیری از این شرایط، دستاوردهای جدیدی به دست آورند. این تحولات، نه تنها چشم‌انداز سوریه، بلکه آینده روابط قدرت در منطقه را نیز تحت تأثیر قرار خواهد داد.