👤 مجتبی نجفی

جهان امروز خصوصا عرصه سیاست سال ها است که از منطق ۰-۱ (یا همه یا هیچ) فاصله گرفته و بر اساس منطق فازی رفتار می کند. طبق منطق فازی که سرشت طبیعت نیز بر آن بنا نهاده شده، شکل ابتدایی و غائی هر پدیده ای تنها دو حالت ممکن از هستی است و حیات در سیر تکامل خود بین این دو حالت اشکال بی نهایتی به خود می گیرد. به زبان ریاضی بین دو عدد ۰ و ۱ بی نهایت عدد وجود دارد.

نگرش صفر و یکی به مسائل اجتماعی، سیاسی و اقتصادی مانع بزرگی بر سر همکاری، تعامل و توسعه است. یکی از نشانه های پختگی سیاسی توانایی تفکیک مسائل و رفتار بر اساس منطق فازی است. بعنوان مثال روسیه و ترکیه در کشور لیبی مقابل هم قرار دارند اما در زمینه انتقال غلات از اوکراین در حال همکاری هستند و یا در مورد پایبندی به عهدنامه لوزان مبنی بر بسته ماندن تنگه دریای سیاه تا امروز هم عقیده هستند. اگرچه در دنیای سیاست این نوع رفتار را «سیاست هیبریدی» می نامند اما فلسفه آن از نوع نگاه فازی به مسائل نشات گرفته است.

سازمان های سیاسی ملت های تحت ستم ایران نیز می توانند با دوری از طرز تفکر صفر و یکی و رفتار براساس منطق فازی به همکاری و تعامل با یکدیگر بپردازند. به عبارت دیگر برای همکاری در موضع A نیازی نیست در همه مواضع هم نظر و هم عقیده بود. آنچه که در روز جهانی زبان مادری یعنی ۲ اسفند ماه به طور طبیعی خودش را نشان داد نمودی از مشکلات و دردهای مشترک در بین ملت های تحت ستم است.

با دوری از ناسیونالیسم دیگری ستیز و رفتار بر اساس منطق فازی می توان در جهت رهایی از بند استعمار، رسیدن به حق حاکمیت ملی، آزادی و رفاه مردم همچنن صلح پایدار با همسایگان در زمینه های مختلفی به همکاری پرداخت. روزی که اختلاف در موضع B مانع از همکاری برد-برد در موضع A نگردد می توان ادعای پختگی سیاسی داشت.