اورمو گؤلو، سون یاغیشلار، تاتائو چایی نمونهسی و سدلری آچما ضرورتی
موسی آشفته
سون گونلرده مناسب اؤلچوده یاغیش یاغیب. بو یاغینتیلار نتیجهسینده اوزرینده بند/سد اولمایان معدود چایلاردان اولان تاتائو چایی طغیان ائدیب. ائله کی بو چایین دئبیسی ثانیهده ۲۵۴ متر مکعبه یئتیشیب.
بو رقم نه دئمکدیر؟
بو دئمکدیر کی حاضیردا تاتائو چایینین بو آخیم ایله آخدیغی هر گونده ۲۲ میلیون متر مکعب سو مانعسیز گؤله گئدیر. بوتون چایلاردان ایللیک ۳ میلیارد متر مکعب سویون گؤله گئتمهسی گرکدیگینی دوشوننده، تاتائونون بو گونلوک رقمینین نه اولدوغونو باشا دوشمک اولور.
تاتائو چوخ بؤیوک چای دئییل و اونون اورمو گؤلونون سو تامینیندهکی پایی یوزده ۱۰ قدردیر. ایندی نهدن تاتائونون ۳-۴ قدری سهمی اولان جیغاتیدان بو گونلر اؤنملی بیر سو آخمیر؟ بلی، جاواب سدلردیر.
ساققیزدا جیغاتینین اؤنملی قوللاریندان بیرینین اوستونده اولان چراغویس سدینی او قدر آچمادیلار کی بوگون داشدی. بوکان سدینده اونملی میقداردا سو ییغیشیب. جیغاتینین سویو عموما بو و باشقا بند و سدلرین آرخاسیندا حبس ائدیلیب و بو بؤلگهده هر ایل یئنی اکین یئرلری آچیلیر.
سویوقبولاق/مهاباد سدی داشماق اوزرهدیر. بو سدین اورمو گؤلونه چوخ یاخین اولماسینا باخمایاراق هر ایل تقریبا بوتون سویو ماهابادلی اکینچیلره وئریلیر و عینادلا اورمو گؤلوندن اسیرگهنیر.
تاتائو چایی نمونهسینه باخدیغیمیزدا گؤرورک کی اوستونده سد اولان چایلاردا اورمو گؤلونون طبیعی سو حاققی نئجه ساده بهانهلرله، هم ده هدفلی شکیلده تضییع ائدیلیر. اکینچیلری و اکینچیلیگی سدلری آچماماغا بهانه ائدیرلر. بوندان نئچه هدفلری وار:
– اؤز الیمیزله اؤزوموزو بوغورلار.
– آذربایجانی اوجوز محصوللارین مرکزی ائدیرلر.
– یئنی اکین یئرلری ایله کوردلری تقویت ائدیرلر.
– سو مافیاسینین گلیرلرینی جانلی توتورلار.
– اورمو گؤلو دردی ایله آذربایجانی همیشه یارالی ساخلیرلار.
آرتیق بهانهلری چورویور. هر کس بو ایل گؤردو کی اورمو گؤلونون قوروماسی و منطقهدن شئهین چکیلمهسی ایله بؤلگهده حرارتی هاله یارانیر و یاغینتیلار کسیلیر. آرتیق اکینچیلر ده گؤردو کی حایات و معیشتلری اوچون اورمو گؤلو دیری، سولو و جانلی اولمالیدیر.
اول گوندن دئدیک اؤرمو گؤلو اؤلمهییب. دئدیک کی گؤلون اؤلومونه اینانانلار یا جاهیلدیلر یا دا اونون قوروماسینی اورکدن آرزولایانلاردیلار. فارس-مرکز چئوره فعاللاری بیرین میخا بیرین نالا وورماقلا بیر چوخ سورجده او جوملهدن زاب کانالی پروژهسینی ضعیف قویماقدا منفی نقش اویناییبلار.
ایندی سدلری آچدیریب، اومو گؤلونه باشاردیقجا سو ییغمانین زامانیدیر. زامان داردیر چونکی بو ایش بیر قدر یوبانسا سدلردن بوراخیلان سو اکینچیلر آدی ایله سو مافیاسینا یئم اولاجاق و گؤله چاتمایاجاق. اگر عمومی باسقی یارانماسا یئتکیلیلر سویو آچمایاجاق.
چئوره فعاللارینین اورمو گؤلو اوچون مینلرجه عضوو اولان گروهلاری وار. اونلار عاجیل سدلرین آچیلماسینی ایستیرلر آما گوجلری محدودور. آذربایجان فعاللاری و گروهلاری آراسیندا یئترلی هماهنگلیک یوخدور. فعاللار، سوسیال شبکهلر، کاناللار و توئیتر ال-اله وئرسه بو ایش مومکون اولا بیلر.
🌎 آرازنیوز، خبرین دوغرو یئری
🔗 @ArazNews