مسئولان سازمان ثبت احوال ایران از صدور شناسنامه به آتالای کودک ۴ ساله آزربایجانی به دلیل تورکی بودن نامش امتناع می کنند.

علی اصلانی پدر «آتالای» ضمن انتقاد از سیاست های تورک ستیزانه سازمان ثبت احوال ایران اطلاع داده که عدم صدور شناسنامه، مشکلات زیادی را بر آنها تحمیل کرده است. آتالای در تورکی به معنای «فرد صاحب نام و مشهور» می باشد. این کودک آزربایجانی در تاریخ ۲۹/۴/۱۳۹۷ متولد شده است.

در سال ۱۳۹۷ اداره کل ثبت احوال آزربایجان شرقی طی نامه ای اعلام کرده درخواست والدین این کودک آزربایجانی برای صدور شناسنامه با نام «آتالای» به سازمان ثبت احوال ایران در تهران ارسال شده و تهران در پاسخ اعلام کرده: «با نام مورد نظر شما مخالفت شد، متقاضی را هدایت فرمایید واژه دیگری جهت نامگذاری فرزند خویش انتخاب نماید.»

به دنبال آن، والدین آتالای از اداره ثبت احوال تبریز شکایت کرده اند و شعبه ۲۳ دادگاه عمومی حقوقی تبریز به ریاست «کاظم رسولی» در تیرماه ۱۴۰۰ ضمن دفاع از اقدامات فاشیستی و تورک ستیزانه سازمان ثبت احوال ایران، شکایت این خانواده آزربایجانی را «غیرقابل استماع» و بررسی دانسته و در رای نهایی خود اعلام کرده «تشخیص نام های ممنوع با شورای عالی ثبت احوال می باشد نه دادگاه» و دادگاه نمی تواند اداره ثبت احوال را ملزم به صدور شناسنامه با نام تورکی آتالای کند.

این در حالیست که پیشتر دادگاه تجدیدنظر استان آزربایجان غربی، اداره ثبت احوال تیکان‌تپه (تکاب) را محکوم کرد و بر صدور شناسنامه برای کودک آزربایجانی با نام تورکی «اونور» رای داد و این کودک آزربایجانی پس از ۴ سال صاحب شناسنامه شد.

در اسفندماه ۱۴۰۰، سینا یوسفی، وکیل و نائب رییس کمسیون حقوق بشر وکلای دادگستری آزربایجان شرقی از تشدید شدن مخالفت سازمان ثبت احوال ایران با انتخاب اسامی تورکی برای کودکان و ممانعت این سازمان از صدور شناسنامه برای نام های تورکی خبر داد و در توییتر خود نوشت:

«این روزها مخالفت ثبت احوال جهت صدور شناسنامه با نام‌های تورکی آنقدر زیاد شده است که هر روز چند نفر برای طرح دعوی علیه ثبت احوال به دفتر مراجعه می‌کنند یا تماس می‌گیرند.

این یعنی تحمیل و استفاده از پلیس و چکمه و گلوله در مقابل حقوق اولیه و انسانی»

لازم به ذکر است، سازمان ثبت احوال ایران با همکاری «فرهنگستان زبان فارسی» لیستی برای کودکان تازه متولد شده ارائه کرده و خانواده ها را مجبور می کند اسامی فرزندانشان را از این ‌لیست انتخاب ‌کنند. اکثر نام های موجود در این لیست فارسی هستند و تعداد بسیار محدودی از نام های تورکی در این لیست گنجانده شده است. این اقدام غیرقانونی و نژادپرستانه باعث سرگردانی والدین تورک شده و مشکلات زیادی را برای کودکانشان فراهم کرده است.

حق داشتن نام کودک در بدو تولد از بندهای میثاق بین المللی حقوق کودک می‌باشد که ایران به عنوان یکی از امضاء کنندگانش، از پذیرش آن سرباز می‌زند.

پیشتر والدین آییل ، آنار ، سئوگی ، یاغیش ، آتاکان ، اوغوز، تورکای ، تارکان و ائلجان در صفحات اینستاگرامی و مصاحبه با رسانه ها از مخالفت سازمان ثبت احوال ایران با صدور شناسنامه برای فرزندانشان خبر داده بودند. برخی از این افراد پس از مبارزه و پیگیری های چند ماهه و بعضا چند ساله در نهایت سازمان ثبت احوال ایران را مجبور کردند برای فرزندانشان با اسامی تورکی مورد علاقه شان شناسنامه صادر کند.