به نوشته رسانه های ارمنی نخست وزیر ارمنستان، نیکول پاشینیان مقاله ای را با عنوان “ریشه های جنگ ۴۴ روزه” منتشر کرده و گفته است پیشنهادهای روسیه در مورد حل و فصل قاراباغ کوهستانی تأثیری در وضعیت این منطقه نداشته و محدود به بازگشت هفت منطقه به آزربایجان بوده است.

وی گفته است “روسیه پیشنهاد داده بود ۷ منطقه به آزربایجان برگردانده شود و وضعیت قاراباغ کوهستانی فراموش شود، به همین سادگی”.

لازم به ذکر است به عقیده کارشناسان روسیه آزادی بخشهایی از قاراباغ مانند مناطق استراتژیک سوقوْووُشان (ماداگیز)، آغ اوغلان (هادروت) و شوشا را پیش‌بینی نکرده بود و خصوصاً آزادی شوشا و ورود واحدهای پیش‌قراول ارتش آزربایجان به داخل خان‌کندی در سایه پیش روی سریع آزربایجان و فروپاشی غیر منتظره ارتش ارمنستان محقق شد.

جان کلام روسیه این بوده (و است) که قاراباغ باید به صورت دفاکتو به یک ایالت ارمنی‌نشین روسیه تبدیل شود تا روسیه بتواند در قفقاز جنوبی جای پای خود را گارانتی کند و بتواند فشار خود بر آزربایجان و ارمنستان در وحله اول و گرجستان، ترکیه و آزربایجان جنوبی در وحله دوم حفظ کند.

دراین میان بازگشت ۷ منطقه به آزربایجان الزامی بود زیرا در غیر این صورت امکان برقراری آتش‌بس ماندگار و بازگشایی مسیرهای تجاری ممکن نبود. بازگشایی مسیرهای تجاری در قفقاز جنوبی برای طرح‌های اقتصادی روسیه مهم است.

از آنجایی سیاستهای آشتی‌ناپذیر ارمنستان و آزربایجان امکان تفاهم را سلب کرده بود، روسیه چراغ سبز جنگ را برای آزربایجان روشن کرد.

این طرح روسیه برای منطقه است. ولی در شرایطی که قدرت روسیه کم‌کم رو به اوفول می‌رود و ترکیه و آزربایجان (شمالی و جنوبی) به بازیگران مهم‌تری تبدیل می‌شوند باید دید رویاهای روسیه تا چه اندازه‌ای محقق خواهد شد.