قیرمیزی گونبز (گنبد سرخ) در شهر مراغه در حال تخریب و نابودی است
بنای تاریخی ۹۰۰ ساله در شهر مراغه، بدون هیچ نظارت و حفاظتی به حال خود رها شده و هر لحظه ممکن است به این اثر تاریخی آزربایجان آسیب جدی برسد.
به گزارش رسانه های ایران، این بنا از آجر قرمز پخته شده و کاشیهای آبی رنگ در سال ۱۱۴۸ میلادی ساخته شده است. درب این بنای باشکوه تاریخی که گنبد سرخ (قیرمیزی گونبز توربهسی) نام دارد شکسته است.
خبرگزاری تسنیم، نزدیک به سپاه پاسداران، گزارش داد که وضعیت اسفناک این بنای تاریخی که به حال خود رها شده است به دلیل اختلاف بین شهرداری مراغه و اداره میراث فرهنگی بر سر حفاظت و نگه داری این بنای تاریخی ایجاد شده است.
گفته می شود مقبره گنبد سرخ که به زمان امپراتوری بزرگ سلجوقی برمی گردد و نمونه منحصر به فردی از معماری آزربایجان است، به مکانی برای تجمع معتادان متجاهر تبدیل شده و در وضعیت اسفناکی قرار دارد. بر اساس گزارش ها، معنادان به مواد مخدر در اطراف و داخل ساختمان جمع شده و اقدام به روشن کردن آتش کرده اند که در نتیجه آن به بنای تاریخی خسارت وارد شده است. همچنین احتمال آسیب دیدگی جدی ساختمان در آینده در اثر نفوذ رطوبت به قسمت فوقانی و زیرین به دلیل نبود هیچگونه حفاظ مناسب را افزایش میدهد.
آرامگاه گنبد سرخ بنایی چهارگوش به ارتفاع ۸ متر و دو طبقه است که حدود ۹۰۰ سال پیش از آجر ساخته شده متشکل از یک سردابه و یک اتاق اصلی است که بر روی یک سکوی سنگی بنا شده است.
آرامگاه گنبد آبی در مراغه، ساخته شده در سال ۱۱۹۴، یکی دیگر از آثار معماری دوره سلجوقی است. مراغه به دلیل داشتن ۴ برج و گنبد تاریخی که از دوره سلجوقیان و ایلخانیان باقی مانده مشهور است.
مقبره گنبد سرخ به دستور حاکم آزربایجان ابولعزیز محمود اوغلو ، توسط معمار بکیر محمد اوغلو ساخته شده است.
گفته می شود که رصدخانه مراغه که به دستور بنیانگذار دولت ایلخانی هلاکو خان در سال ۱۲۵۹ قبل از اختراع تلسکوپ ساخته شده است، وضعیت مطلوبی ندارد. تعدادی از فیلم های منتشر شده در شبکه های اجتماعی نشان می دهد که رصدخانه بدون هیچ تدبیری به حال خود رها شده است.