اتفاقات نظامی و سیاسی جاری در تجاوز رژیم اشغالگر ارمنستان به مرزهای آزربایجان بار دیگر اهمیت شعار استراتژیک تبریز – باکو – انکارا در برابر محور مسکو-تهران – ایراوان را به نمایش گذاشت. جبهه جنگی که در آزربایجان شمالی باز شده است بیش از هر زمان دیگری عمق اشتراکات استراتژیک تبریز، باکو و آنکارا را در عرصه بین المللی به تصویر کشید

به دنبال نقض آتش بس و تجاوز نظامی رژیم اشغالگر ارمنستان به شهر مرزی تووز (Tovuz) در خاک آزربایجان شمالی بلوک بندی موجود در بین کشورهای منطقه و حتی فرا منطقه ای پررنگ تر از هر زمان دیگری خود را به نمایش گذاشتند. کشورهایی همچون اوکراین، مولداوی، پاکستان، کلمبیا و طبیعتا تورکیه با محکوم کردن تجاوز و اشغالگری ارمنستان به حمایت از جمهوری آزربایجان پرداختند.

در طرف دیگر اما کشورهای روسیه و جمهوری اسلامی ایران به عنوان حمایت کننده های اصلی ارمنستان وارد میدان شده و در عرصه نظامی، سیاسی و رسانه ای به حمایت از اشغاگری ارمنستان پرداختند.

در این بین اما شرایط اقتصادی، نظامی و سیاسی ارمنستان که تحت تاثیر شیوع بیماری کرونا بسیار بدتر از هر زمان دیگری است، برای چنین تجاوزی به هیچ وجه مساعد نیست. از این رو رئیس جمهور تورکیه و بسیاری از تحلیل گران این کار غیر منطقی ارمنستان را امری سفارش شده از سوی روسیه می دانند.

تحلیل گران سیاسی معتقدند که روسیه به دنبال باز کردن جبهه ای دیگر برای مقابله با موفقیت های تورکیه در لیبی و سوریه است. چرا که روسیه به خوبی می داند که تورکیه نمی تواند در برابر تجاوز به خاک متفق استراتژیک خود یعنی جمهوری آزربایجان که همواره شعار «یک ملت- دو دولت» را سرداده اند، بی تفاوت باشد و یا تنها به بیانیه های سیاسی اکتفا نماید.

به عبارت دیگر هدف از جبهه ای که در تووز باز شده است تحت فشار قرار دادن تورکیه از طریق حمله به جمهوری آزربایجان است. لازم به توضیح نیست که شکست محور باکو- آنکار برای آزربایجان جنوبی چیزی جز به معنای شکست تبریز نیست.

از این رو در این جبهه جدید ملت تورک آزربایجان جنوبی که بخش شمالی سرزمینشان مورد تجاوز قرار گرفته است، نقش مهمی دارند. مردم آزربایجان جنوبی از همان ساعات اولیه شروع حملات تجاوزکارانه ارمنستان ضمن محکوم کردن اقدامات جنگ طلبانه و اشغالگرانه ارمنستان به حمایت از برادران و خواهران خود پرداخته اند.

بالاگرفتن اعتراضات و حضور میدانی مردم آزربایجان جنوبی نقش اساسی در زمین گیر کردن جمهوری اسلامی خواهد داشت. اگر جمهوری اسلامی بخواهد آنچه را که در سوریه در حمایت از بشار اسد انجام داد و در حال انجام است در حمله ارمنستان به آزربایجان نیز انجام دهد باید بداند که آزربایجان جنوبی را در برابر خود خواهد دید.

صد البته اگر هوشیاری و حضور میدانی آزربایجان جنوبی نباشد حمایت های رژیم ایران از اشغالگری های ارمنستان ابعاد بسیار گسترده تر و عمیق تری داشت. سیاست های آسیمیلاسیون سیستم پان فارس هرگز نتوانست که مفهوم آزربایجان بعنوان مام وطن و هویت تورکی را از اذهان ملت تورک آزربایجان بزداید.

اصرار بر حمایت از ارمنستان و تداوم این بازی خطرناک برای تمامی طرفین درگیر نقش حیاطی می تواند داشته باشد. اگر آزربایجان جنوبی با تمام پتانسیل خود در میاد باشد این مسئله می تواند منجر به آزادسازی مناطق اشغالی آزربایجان و حتی فروپاشی دولت ارمنستان گردد.

از طرف دیگر اما هر گونه سستی یا مماشات از سوی آزربایجان جنوبی نه تنها جمهوری آزربایجان شمالی را با مشکل مواجهه خواهد ساخت بلکه موجب افزایش فشار امنیتی و تنگتر شدن حلقه استعمار رژیم ایران در آزربایجان جنوبی خواهد شد.

البته این مسئله که روزی آزربایجان جنوبی در برابر سیاست های خارجی مداخله گرانه و ضد تورک جمهوری اسلامی قد علم خواهد کرد امری قابل پیش بینی بود. امید است که جمهوری اسلامی از وارد شدن در این بازی خطرناک امتنا نماید و یک بار هم که شده دست از پیروی کورکورانه از سیاست های استعماری روسیه برداد.