به مناسبت هشتادمین سالگرد تولد صمد بهرنگی نویسنده‌ی نامدار آذربایجان، مراسم گرامیداشتی از سوی سازمان بین‌المللی فرهنگ ترک «تورکسوی» در آنکارا برگزار شد. در این مراسم که به میزبانی «تورکسوی» یونسکوی جهان ترک برگزار شد؛ علاوه بر سخنرانانی از ترکیه، آذربایجان شمالی و آذربایجان جنوبی، میهمانان زیادی از سایر نقاط جهان ترک نیز حضور داشتند.

به گزارش آراز نیوز به نقل از سایت مرکز مطالعات تبریز؛ این مراسم روز پنجشنبه ۲۳ ژانویه ۲۰۲۰ با پخش فیلم مستندی از فعالیت‌های فرهنگی سازمان «تورکسوی» آغاز شد. دکتر بلال چاقیجی معاون سازمان «تورکسوی» در سخنرانی افتتاحیه خود اظهار داشت: اگرچه ظاهرا مخاطبین قصه‌ی ماهی سیاه کوچولو کودکان هستند، اما این اثر در واقع برای بزرگترها نوشته شده است. من از نویسنده این اثر با احترام، شکران و منت یاد می‌کنم. بهرنگی نویسنده‌ی ترکی است که آثار بزرگی را در عمر کوتاه خود گنجانده و من افتخار می‌کنم که هر دو متعلق به یک ملت هستیم.

دکتر یعقوب عمر اوغلو رئیس اتحادیه نویسندگان آوراسیا نیز با اشاره به اینکه صمد بهرنگی در عمر ۲۹ ساله خود بیش از ۳۰ اثر به یادگار گذاشته، بر اهمیت کتاب‌های کودکان در پرورش انسان‌های آگاه و مسئول تأکید کرد و اظهار داشت که از این زاویه آثار صمد بهرنگی حائز اهمیت بسزائی می‌باشد.

در بخش دوم مراسم ابتدا دکتر نازلی رعنا گورل استاد بازنشسته‌ی دانشگاه عزت بایسال به سخنرانی پرداخت. گورل ضمن مقایسه آثار صمد بهرنگی با ادبیات کودکان در ترکیه، در مورد اسلوب و موتیوهای استفاده شده در آثار صمد بهرنگی اطلاعات مفصلی ارائه نمود.

سپس دکتر غمزه گیزم آوجی‌اوغلو عضو هیئت علمی دانشگاه سلچوقلو که قبلا نیز تحقیقات متعددی در خصوص صمد بهرنگی انجام داده، ضمن اشاره به فراز و نشیب‌های زندگی بهرنگی، به بررسی ویژگی‌های آثار او پرداخت و اظهار داشت که هر کدام از آثار صمد بهرنگی حامل پیامی برای خوانندگان خود می‌باشد.

دکتر محمدرضا هیئت عضو هیئت علمی دانشگاه آنکارا و مدیر مرکز مطالعاتی تبریز نیز در خصوص تأثیر صمد بهرنگی بر نویسندگان و روشنفکران ایران به سخنرانی پرداخت. هیئت با اشاره به محیط سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی ایران در دوران زندگی صمد بهرنگی، ممنوعیت زبان ترکی و مقاومت بهرنگی در مقابل تمامی مشکلات مذکور، اظهار داشت که بهرنگی به عنوان بنیانگذار ادبیات کودک در ایران نه تنها از نظر ادبی، بلکه از نظر فکری و جهان‌بینی نیز نویسندگان و روشنفکران فارس را تحت تأثیر قرار داده، بطوری که جلال آل احمد در سایه‌ی صمد بهرنگی از مشکلات فرهنگی ترک‌ها و آنچه که بر سر زبان ترک آمده آگاه شده و در آثار خود به آن پرداخته است. محمدرضا هیئت اظهار داشت که از نظر فشارهای سیاسی وارده، مجبوریت به استفاده از زبان خارجی در آثار خود و نیز دستیابی به شهرت جهانی؛ صمد بهرنگی و چنگیز آیتماتوف دارای ویژگی‌های مشترک هستند.

سپس سایمان آروز رئیس بخش آذربایجان جنوبی اتحادیه نویسندگان آذربایجان ضمن مقایسه‌ی صمد بهرنگی و عمادالدین نسیمی اظهار داشت که وجه مشترک هر دو شخصیت، اعتقاد به هومانیسم است. چرا که هومانیسم در ادبیات ترکی دارای جایگاه مهمی می‌باشد. سایمان همچنین تاکید کرد که خواندن آثار صمد بهرنگی کافی نیست و باید زندگی او را سرمشق خود قرار دهیم.

در پایان مراسم از سوی دکتر بلال چاقیجی معاون سازمان «تورکسوی» به سخنرانان و هنرمندان لوح تقدیر اعطا شد. در بخش‌های مختلف برنامه رامین ماراغالی به ایفای ترانه‌های ترکی و هنرمندان گروه خزر به اجرای رقص‌های آذربایجانی پرداختند. مسئولیت اجرای مراسم گرامیداشت صمد بهرنگی بر عهده آقای باریش جاوید بود.