جمهوری آزربايجان شمالى در جنوب رشته کوهای قفقاز و شمال رودخانه ارس در مجاورت دریای خزر واقع شده است.کشورهای مجاور جمهوری آزربايجان شمالى عبارت‌اند از: ایران، ارمنستان، ترکیه، گرجستان، روسیه و کشورهای دیگر کناره دریای خزر، ترکمنستان و قزاقستان. جمهوری آذربایجان شامل منطقه خود مختار نخجوان است که در غرب ارمنستان، شمال غرب ایران و شرق ترکیه قرار دارد.

  پس از استقلال جمهوری آذربایجان و وقوع چنگ قره باغ ارزش پول این کشوربشدت کاهش یافت و سایه فقر برهمه جای کشور گسترده شد واز آن طرف بی ثباتی سیاسی منجرگردید تا تورم افسارگسیخته رشد یابد بطوری که نرخ تورم به بیش از 400%رسید با وخیم تر شدن اوضاع حیدرعلی اف که یکی از چهره های شاخص شوروى سابق در سال 1993 به قدرت رسید و توانست کشور را به  ثبات سیاسی لازم برساند و از سال 1996 میلادی بدلیل ورود درآمدهای حاصل از قراردادهای نفتی بین المللی و روند روبه رشد سرمایه گذاری های خارجی وا عتبارات صندوق بین المللی پول و بانک جهانی وارتباط نزدیک و مساعدتهای بلوک غرب اقتصاد نابسامان کشور روند روبه رشدی پیداکرد.

جمهوری آذربایجان برای ثبات بخشیدن به اوضاع اقتصادی با کمک صندوق بین المللی پول دو برنامهٔ اقتصادی را به اجرا درآورده و توانست میزان تورم را کاهش دهد.میزان تورم در این کشور از ۴۱۱ درصد در سال ۱۹۹۵ میلادی به ۲۰ درصد در سال ۱۹۹۶ میلادی و ۷/۳ درصد در سال ۱۹۹۷ و صفر درصد در سال ۱۹۹۸ میلادی و (۵-) درصد در نیمه نخست سال ۲۰۰۰ میلادی کاهش یافته است.

انجام اصلاحات اقتصادی در این کشور و آزادسازی تجارت موجب پاگیری طبقه جدیدی از تجار و صاحبان صنایع با سرمایه‌های اندک شد. با این حال نباید فراموش کرد که این کشور در مرحله گذار از اقتصاد متمرکز کمونیستی به اقتصاد باز است و هنوز بخش‌هایی از اقتصاد کشور به شیوه سابق اداره می‌شود. چنین به نظر می‌‌رسد که پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی سابق تاکید دولت جمهوری آذربایجان در بخش اقتصادی بیشتر بر توسعه فعالیتهای نفتی بوده است ولی پیش از این توسعه کشاورزی نیمه مکانیزه در جمهوری آذربایجان مورد تاکید قرار داشت.

جمهوری آذربایجان برای سروسامان بخشیدن به وضعیت اقتصادی خود تلاش‌های دامنه داری برای جذب سرمایه‌های خارجی به ویژه در بخش نفت و گاز به عمل آورده است.

نفت دریای‌خزر بزرگترین بخش اقتصاد آذربایجان را تشکیل می‌دهد و این کشور در طی سال‌های اخیر به واسطه رشد قیمت نفت بالاترین رشد اقتصادی را در بین کشورهای جهان به خود اختصاص داده است. از این رو، نقش نفت در حیات اقتصادی آذربایجان بسیار چشمگیر است. سهم سرمایه گذاری خارجی صورت گرفته در بخش نفت در مقایسه با دیگر بخشها، سهم این بخش در تولید ناخالص داخلی، اشتغال و تجارت خارجی از جمله شاخصهایی هستند که بر نقش برجسته بخش نفت در اقتصاد این کشور دلالت دارند.

جمهوری آذربایجان بدلیل داشتن خاک مناسب ومنابع نفتی وگازی وهمچنین موقعیت توریستی  وسرمایه گذاری در مقایسه با کشورهای  تازه استقلال یافته آسیای میانه دارای موقعیت بهتری  بوده وت وانسته با تثبیت شرایط سیاسی خود پیشرفت قابل توجهی داشته باشد این جمهوری توانسته با ایجاد روابط نزدیک با بلوک غرب و بدلیل پتانسیل های اقتصادی که درآن مطرح است توجه بسیاری از کشورهای پیشرفته را به خود جلب نماید واز جمله همکاری نزدیک و برادرانه با کشور ترکیه که بدلیل ارتباط نزدیک زبانی و فرهنگی روابط اقتصادی وتجاری گسترده ایی را ایجاد نموده است وهمچنین با ایجاد بستر لازم برای سرمایه گذاری وورود شرکتهای مطرح بین المللی درپروژه های نفت وگاز و زیرساخت های اقتصادی و صنایع مادر وایجاد بسترقانونی وحمایتی لازم منجرشده تا حضوری فعال درعرصه جهانی داشته و بسیاری از کشورهای توسعه یافته را در این رشد و توسعه سهیم نماید.

کشورجمهوری آذربایجان توانست درسایه سیاستها وبرنامه های مدون اصلاحات اقتصادی  درسال  2008 بنا به گزارش بانک جهانی دررتبه نخست اصلاحات اقتصادی جهان قرارگیرد وهم اکنون چندین سال است که بالاترین رشد اقتصادی جهان را بخود اختصاص داده است.

جمهوری آذربایجان تولیدکنندهٔ مواد کشاورزی نظیر غلات، پنبه، توتون، سیب زمینی، میوه ها، سبزی‌ها و چای می‌‌باشد. صادرات این کشور علاوه بر محصولات کشاورزی شامل کالاهای صنعتی، مواد غذایی، ماشین آلات و ماشین‌های فلزکاری، محصولات نساجی، نفت وگاز و مواد شیمیایی و پتروشیمی می‌‌باشد. در مقابل، جمهوری آذربایجان به واردات محصولات صنایع غذایی، ماشین آلات صنعتی وفلزکاری، برخی مواد غذایی، ماشین آلات تولید فلزات غیرآهنی و آهنی وبرخی محصولات کشاورزی نیاز دارد.

روابط اقتصادی و بازرگانی ترکیه با کشور آذربایجان روز به روز در حال توسعه است. این کشور، ترکیه را بعنوان الگوی خود انتخاب کرده است. آذربایجان با پیگیری نحوه توسعه اقتصادی ترکیه از سال 1990 الی 2000 سعی نموده است تا پولهایی که از درآمد نفتی بدست می آید را روانه صنعت ساختمان سازی کرده و این بخش اقتصادی کشور را توسعه دهد. در حقیقت آذربایجان یک کشور مصرف کننده است و هنوز قدمی جدی در راه خودکفایی در صنایع پایه کشور برنداشته است.

در پایان باید خاطر نشان کنیم جمهوری آذربایجان امروزه ساختار اقتصادی نامتوازنی دارد و عمده درآمدهای این کشور مانند بیشتر کشورهای نفت‌خیز به صادرات نفت خام وابسته است. بنابراین برای توسعه اقتصادی پایدار این کشور نیازمند توجه به بخش‌های اقتصادی دیگر مانند بخش کشاورزی، مبارزه با فساد اداری، کاهش دیوان‌سالاری دولتی و… است.