واکنش فعالین ملی آزربایجان به سخنان نژادپرستانه وزیر آموزش‌وپرورش ایران
فعالین ملی-مدنی و مردم آزربایجان در فضای مجازی به سخنان سید محمد بطحایی وزیر آموزش‌وپرورش رژیم ایران که در سفر به استان اصفهان در اظهاراتی غیرقانونی و نژادپرستانه گفته بود " در برخی مناطق مشاهده‌شده با زبان محلی به دانش‌آموزان آموزش داده می‌شود این موضوع بسیار خطرناک است زیرا بچه‌ها زبان محلی را در خانواده فرامی‌گیرند پس باید زبان رسمی کشور را در مدرسه بیاموزند." واکنش‌های شدید و تندی را ابراز کردند.
در پی این واکنش‌ها محمدرضا هئیت استاد دانشگاه آنکارا و از فعالین ملی شناخته‌شده حرکت ملی آزربایجان در واکنش به اظهارات وزیر آموزش‌وپرورش در خصوص ممنوعیت آموزش به زبان محلی در مدارس و خطرناک توصیف کردن این موضوع یادداشت زیر را در صفحه فیس‌بوک خود منتشر کرده‌اند.
“اگرچه اصل ۱۵ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران اصلی ناقص و پر ایراد است، اما مسئولان اجرایی نظام موظف به اجرای آن هستند. هرگونه کوتاهی و یا تحریف در قانون اساسی جرم بوده و عامل جرم باید مجازات شود. اظهارات اخیر وزیر آموزش‌وپرورش ایران مبنی بر اینکه «آموزش زبان و ادبیات فارسی و تکلم دانش‌آموزان ابتدایی به فارسی خط قرمز آموزش ما به‌ویژه در مناطق عشایری و مناطق دوزبانه مانند بلوچ، عرب، تورک‌زبان و غیره است و معلمان نباید به‌هیچ‌وجه برای برقراری ارتباط راحت‌تر با دانش‌آموزان به زبان محلی تکلم کنند چراکه این امر بسیار خطرناک است.» مغایر قانونی اساسی و حقوق بشر بوده و حاوی عقاید نژادپرستانه هست و در راستای سیاست فارس گردانی رژیم‌های پهلوی و جمهوری اسلامی انجام‌گرفته است؛ بنابراین در اولین اقدام باید وزیر آموزش‌وپرورش استعفا داده و یا از کار برکنار شود؛ زیرا کشیدن خط قرمز به‌ویژه باهدف محدودتر کردن کاربرد زبان‌های مادری در عرصه‌های مختلف جامعه، جزو وظایف وزیر نیست.”
شریفه جعفری دیگر فعال ملی-مدنی است که به سخنان نسنجیده وزیر واکنش نشان داده و متن زیر را در صفحه شخصی خود در فیس‌بوک به اشتراک گذاشته‌اند.
“با توجه به نقض قوانین حقوق بشری، حقوق کودک، ماده‌های مندرج در اصل ۱۵ و ۱۹ قانون اساسی دولت جمهوری اسلامی ایران و خط بطلان کشیدن بر ارزش‌های اسلامی، وزیر آموزش و پروش باید استیضاح گردد.
۱- زبان مادری طبق مصوبه سازمان ملل و یونسکو که زبان‌شناسان احتمال نابودی ۴۰ درصد از زبان‌ها را می‌دادند، ۲۱ فوریه (دوم اسفند) روز جهانی زبان مادری اعلام گردیده است. و اعلام گردیده است که حق مسلم هر کودکی است که به زبان مادری خود بخواند و بنویسد، خواندن را با زبان مادری خود شروع و سپس در کنار آن زبان دوم را نیز یاد بگیرد، چیزی که امروز در کشورهای چندملیتی شاهد آن هستیم.
۲- در اعلامیه جهانی حقوق زبانی مصوبه سال ۱۹۹۶ در ۵۲ ماده اشاره به این شده است که دولت‌ها موظف‌اند از زبان ملیت‌ها و اقلیت‌ها حمایت و آن را به اجرا بیاورند.
۳- طبق اصل ۱۵ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، استفاده از زبان‌های محلی و قومی در مطبوعات، رسانه‌های گروهی و تدریس ادبیات آن‌ها در مدارس در کنار زبان فارسی آزاد است.
۴- اصل‌های ۱۹-۲۲ – ۲۳ قانون اساسی دولت جمهوری اسلامی ایران به قانون برابری و هرگونه عدم تبعیض اجتماعی و فرهنگی و غیره را بیان می‌کند.
۵- همان‌طور که می‌دانیم اسلام دین برابری، برادری و عدالت و ضد نژادپرستی است و این را نظام جمهوری اسلامی ایران در هر فرصتی، در همه کتاب‌های درسی و غیره بر آن تأکید نموده است و بدون شک همه ما در مدارس به کرار خوانده‌ایم، نامه ۳۱ نهج‌البلاغه حصرت علی (ع) را، ”
فَأَحْبِبْ لِغَیْرِکَ مَا تُحِبُّ لِنَفْسِکَ وَ اکْرَهْ لَهُ مَا تَکْرَهُ لَهَا “.
“براى دیگران دوست بدار آنچه را که براى خودت دوست می‌داری، و خوش ندار براى دیگران آنچه را براى خودت خوش ندارى”
با توجه به موارد و قوانین ذکرشده، چگونه وزیر آموزش‌وپرورش کشوری (که بدون شک آموزش‌وپرورش یکی از مهم‌ترین سازمان‌های یک کشور به‌حساب می‌آید) می‌تواند با پا گذاشتن بر روی تمامی آن قوانین و ارزش‌ها در سمت خود باقی و با ذهنیت مسموم و مخرب و اندیشه‌های نژادپرستانه در رأس تعلیم و تربیت قرار بگیرد؟
– ذهنیتی که گستاخانه یا دیدن صحبت کردن کودک به زبان مادری خود آشفته و ناراحت می‌گردد،
– ذهنیتی که معلمان دلسوز را که برای یادگیری کودک گاهی مجبور به توضیح مطلب با زبان مادری آن کودک اقدام می‌کنند آن‌ها را تهدید و تخریب می‌نماید و اذعان می‌دارد که آن‌ها در وظیفه خود کوتاهی می‌کنند، درحالی‌که بر احدی پوشیده نیست یک معلم مسئول سعی به آموختن مطلب، برای تفهیم به دانش‌آموز با روش‌های مختلف بخصوص به زبان مادری آن کودک می‌گردد.
– ذهنیتی که با گستاخی تمام تنها زبان فارسی را خط قرمز برای همه انتخاب می‌کند.
و چند نکته:
۱- هر فردی که هر جا حقش را کسی ضایع بکند سینه سپر کرده با اعتماد می‌گوید که مگر مملکت قانون ندارد؟ و امروز جمهوری اسلامی ایران نیز در رأس خود رهبری و رئیس‌جمهور و مجلس ملی دارد. حال باید پرسید، در یک مملکت که دارای قانون است آیا یک وزیر می‌تواند به‌راحتی حق ۷۰% از ملت را که زبانی غیر از زبان فارسی دارند نادیده بگیرد و بر رویشان خط قرمز بکشد؟
۲- آیا تأکید مقام رهبری بر صحبت کردن “پارسا” به زبان مادری خود که همه رسانه‌ها را پرکرده بود و ملت‌های غیر فارس را امیدوار کرده بود، تنها یک شوی تلویزیونی و عوام‌فریبی بوده است؟ آیا امروز رهبری توان برکنار گذاشتن وزیری که برخلاف عمل میل ملت و خود او عمل کرده است را ندارد؟
۳- امروز با دستور قتل‌عام زبان و فرهنگ ملل غیر فارس در ایران که توسط آقای “محمد بطحائی ” وزیر آموزش‌وپرورش صادر گردیده است، ما ملت غیر فارس در ایران که عمری را در حسرت زبان مادری‌مان باخته‌ایم و امروز نگران آینده هویت و زبان فرزندانمان هستیم از مقامات کشوری، از مقام رهبری، رئیس‌جمهور و قضات کشوری درخواست بی‌قیدوشرط استیضاح وزیر آموزش‌وپرورش راداریم و منتظر نشسته‌ایم هر چه سریع‌تر این اقدام عملی گردد، در غیر این صورت ملل غیر فارس ایران عدم اعتماد به مقامات کشوری و رهبری را تجربه و به‌ناچار دنبال راه چاره دیگری برای خود خواهند بود.
از تمامی وکلا و نمایندگان مردم در مجلس، انتظار پیگیری و شکایت علیه وزیر متخلف راداریم و همچنین این اهانت ضد فرهنگی توسط فعالان در خارج از کشور تا در حد امکان به سازمان‌های حقوق بشر و سازمان‌های مربوطه در کشورهای مختلف نیز گزارش داده خواهد شد.”
همچنین سیمین صبری یکی از فعالین شناخته‌شده آزربایجان در حوزه حقوق زنان در عکس‌العمل به خبر ممنوعیت آموزش به دانش آموزان با زبان محلی طی متن زیر که در صفحه شخصی خود در فیس‌بوک منتشر کرده‌اند خواستار مجازات مسئولین این امر شده‌اند.
“توصیه ما به وزیر آموزش‌وپرورش ایران پرهیز از نگاه امنیت محور به تفاوت زبان‌ها و سپس به رسمیت شناختن حقوق زبانی اکثریت شهروندان غیر فارس ایران علی‌الخصوص جامعه تورک به‌عنوان بزرگ‌ترین گروه اتنیکی هست. ما به جد خواستار رسمیت و سراسری نمودن زبان تورکی در ایران و آموزش زبان تورکی به‌صورت اجباری از مهدکودک تا دانشگاهیم، سوای آن بایستی کودکان فارسی‌زبانان نیز ملزم به یادگیری یکی از زبان‌های غیر فارس (برای مثال زبان تورکی) به‌صورت اجباری باشند تا هم تبعیضی که علیه کودکان غیر فارس روا داشته می‌شود مرتفع گردد و هم کودکان فارسی‌زبانان نیز به یکی از زبان‌های ملل دیگر تسلط داشته باشند.”
به‌غیراز این اشخاص، مردم آزربایجان نیز در فضای مجازی به این سخنان نژادپرستانه و نسنجیده وزیر آموزش‌وپرورش رژیم ایران واکنش نشان داده و با ابزار اینکه زبان تورکی خط قرمزشان تلقی می‌شود، خواستار بازخواست این فرد خاطی گشته‌اند.
خاطرنشان می‌شود شونیسم فارس غریب به صدسال است که با زبان تورکی مبارزه می‌کند و رژیم پهلوی و در ادامه رژیم جمهوری اسلامی از ترویج و تدریس زبان تورکی ممانعت می‌کنند و با این اعمال در پی نابودی زبان تورکی در آزربایجان و دیگر مناطق جغرافیای ایران هستند ولی همواره با واکنشی تند و سخت از سوی تورکان مواجه گشته‌اند.
