بحران دریاچه اورمیه؛
وقتی “ستاد احیاء” دریاچه اورمیه “قاتل دریاچه” میشود
بنا بر اظهارات مدیر دفتر برنامهریزی و تلفیق ستاد احیای دریاچه اورمیه دولت در سالیان اخیر بجای حقآبه ۳۸ درصدی فقط ۱۵ درصد از آن را روانه دریاچه شده و بهاینترتیب بحران دریاچه حادتر شده است.
به گزارش آراز نیوز، مردم آزربایجان هنوز یادشان نرفته که سال ۹۲ در سفر انتخاباتی روحانی به اورمیه وی قول داد در صورت پیروزی نخستین دستور جلسه دولتش احیا دریاچه اورمیه باشد و تمام تلاشش را خواهد کرد تا این نگین فیروزهای دوباره احیا شود.
البته روحانی نخستین جلسه دولتش را به دریاچه اورمیه اختصاص داد اما در احیا دریاچه اورمیه کاملاً ناموفق بود و نتوانست در ۶ سال اخیر به وعدههایش عمل کند.
بارها و بارها منتقدین دولت به ناکارآمدی آنچه نامش ستاد احیا دریاچه اورمیه گذاشتهشده و دریکی از دانشگاههای تهران و در زیر نظر معاونتهای رئیسجمهور متمرکزشده و انجاموظیفه میکند اذعان کرده و انتقادات تندی نیز مطرح کردهاند.
منتقدین این ستاد را احیاکننده که نه، بلکه قاتل دریاچه اورمیه و کشاورزی منطقه میدانند.
مسدودسازی چاههای آب کشاورزان در حوضه آبریز دریاچه اورمیه در کنار اجرای مکتوم مانده طرح نکاشت در میاندوآب به انضمام خیانت در استمرار انتقال آب حوضه دریاچه اورمیه برای مصارف غیر شرب در استانهای همجوار بهاضافه احداث خط دوم انتقال آب میاندوآب به آنسوی دریاچه اورمیه جزو سرخط مهمترین اخباری است که در سالهای اخیر مورد اعتراض نمایندگان آزربایجان در مجلس بوده است.
آنچه اکنون از اوضاع دریاچه نگونبخت اورمیه پیش روی شهروندان آزربایجان است نشان میدهد در چند سال اخیر برنامه تثبیت دریاچه اورمیه موفق نبوده و از سوی دیگر خود مسئولان ستاد احیا دریاچه اورمیه نیز بر نارساییها و ناکارآمدی برخی راهکارهای ۲۸ گانه تأکید و تصریح دارند.
مدیر دفتر برنامهریزی و تلفیق ستاد احیای دریاچه اورمیه دریکی از آخرین اظهارنظرهای رسانهای شده خود که دریکی از سلسله نشستهای تخصصی نقد و بررسی عملکرد ستاد احیای دریاچه اورمیه با موضوع چگونگی مدیریت تأمین منابع موردنیاز برای احیای دریاچه اورمیه انجامشده گفته است: از ۲۵ شهریور سال ۹۳ وزارت نیرو موظف شد تا بحث تعادل بخشی را بهصورت برنامه ارائه کند و قرار بود طی این برنامه بتوانیم ظرف مدت ۲۰ سال در حوزه آبریزها به تعادل برسیم.
مسعود تجریشی در همان جلسه به این نکته نیز تصریح کرد که ۲ تیر ۹۴ هیئتوزیران تصویب کرد حقآبه زیستی برای تالابها از رودخانههای بالادست توسط وزارت نیرو تأمین شود که بر اساس این برنامه دو میلیارد و ۵۷۸ میلیون مترمکعب نیاز زیستمحیطی آب به دریاچه اورمیه باید اختصاص داده شود.
تجریشی با اشاره به رودخانههایی که میتوانند آب موردنیاز دریاچه اورمیه را تأمین کنند، گفته بود: در حال حاضر ۸۱ سد در حال بهرهبرداری در کشور داریم که ۱۳ سد، ملی هستند و میتوانند ۹۵ درصد قدرت تنظیمی آب را داشته باشند همچنین ۱۶ رودخانه مهم کشور میتوانند دو میلیارد و ۵۷۸ میلیون مترمکعب نیاز آبی دریاچه را تأمین کنند.
وی بابیان اینکه روی هشت رودخانه سدهای ملی داریم که میتوانند حدود ۷۷ درصد آب برای دریاچه اورمیه رهاسازی کنند، اظهار کرده بود: متأسفانه طی سالهای مختلف هر بهرهبرداری که از سدهای جدید انجام دادهایم تراز سطح دریاچه اورمیه پایینتر آمده است.
مدیر دفتر برنامهریزی و تلفیق ستاد احیا دریاچه اورمیه بهحق خوری از حقآبه دریاچه اورمیه اشاره کرد و گفت: با فرض اینکه در چهار سال گذشته پنج هزار و ۲۲۰ میلیون مترمکعب آب تجدید پذیر از سدها بهرهبرداری کردهایم حق دریاچه اورمیه را ندادهایم، چون ۳۸ درصد بهعنوان حق آبه دریاچه اورمیه است که در سالهای گذشته تنها ۱۵ درصد آن به دریاچه اختصاص پیداکرده است.
بر اساس اعلام وی در مدتزمان دو سال اخیر توانستیم از سهم ۳۸ درصدی دریاچه اورمیه از آبهای تجدید پذیر فقط ۲۵ درصد آن را به دریاچه اختصاص دهیم.
وی در نشست موصوف گفته بود: حقآبه اورمیه طی این سالها سهم مصارفی مانند کشاورزی، شرب و صنعت پرداختشده است درحالیکه طی سه سال اخیر سهم محیطزیست به ترتیب تنها ۲۱، ۳۰ و ۴۵ درصد پرداختشده اما در شورای عالی محیطزیست به وزارت نیرو تکلیف کرده است که ابتدا سهم شرب و سپس سهم محیطزیست را پرداخت کند.
تجریشی با انتقاد از نحوه مدیریت آب ذخیرهشده در پشت سدها، گفته است: از مقدار دو میلیون و ۸۲۳ مترمکعب آبی که از بهمنماه تا فروردینماه امسال به دریاچه اورمیه اختصاص دادهشده بود تنها ۱۰۴۷ میلیون مکعب رهاسازی شده و متأسفانه حدود ۹۶۱ میلیون آب سدها سرریز کرده است که با مدیریت میتوانستیم جلوی این سرریز آب را بگیریم همچنین طی خرداد ۹۷ باید ۳۲۸ میلیون مترمکعب آب به دریاچه رهاسازی میشد که متأسفانه این اتفاق نیفتاد.
تجریشی در پاسخ به ادعای نمایندگان وزارت نیرو که مدعی شدند حقابه پرداختنشده دریاچه اورمیه در سالهای گذشته را یکجا دادهایم، گفته بود: در ۳ سال گذشته آب مازادی که باقیمانده بوده رهاسازی نشده و خداوند در این سه سال هر سه الگوی بارشی بسیارکم، نرمال و ۴۵ درصد بیش از نرمال را به ما داده اما سؤال این است که مدیریت در این سه سال چگونه عمل کرده است.