اصلاحات سریع در عربستان؛
عربستان سعودی به زنان اجازه دوچرخهسواری داده است
زندگی برای زنان در عربستان سعودی به سرعت تغییر میکند. آنها حالا آزادیهای بیشتری را تجربه میکنند. برای نمونه زنان در عربستان برخلاف گذشته میتوانند طبق اعلام دولت سعودی و بر اساس قوانین جدید، دوچرخهسواری کنند.
زندگی برای زنان در عربستان سعودی به سرعت تغییر میکند. آنها حالا آزادیهای بیشتری را تجربه میکنند. برای نمونه زنان در عربستان برخلاف گذشته میتوانند طبق اعلام دولت سعودی و بر اساس قوانین جدید، دوچرخهسواری کنند.
قانون جدید که اجازه دوچرخهسواری به زنان را میدهد برای «امیره الترکستانی» زن شهروند شهر جده عربستان سعودی از اهمیت برخوردار است. امیره در سال ۲۰۱۵ تحصیلات خود را در شهر بوستون آمریکا به اتمام رسانده است و حالا در شهر جده عربستان زندگی میکند. او وقتی او در بوستون زندگی میکرد یک دوچرخه سبز رنگ داشت؛ اما وقتی فارغ التحصیل شد تصمیم گرفت آن را با خود به جده ببرد.
امیره میگوید وقتی تصمیمش را با دوستانش درمیان گذاشت به او گفتند: «میخواهی با آن در جده چکار کنی؟ میخواهی آن را از دیوار آویزان کنی و تماشا کنی؟»
در آن زمان دوچرخهسواری در معابر شهرهای عربستان غیرقابل تصور بود. پلیس مذهبی در عربستان به شدت بر پوشش زنان نظارت میکرد.
پلیس مذهبی در عربستان با خرید و فروش الکل و نوشیندن آن برخورد میکند، بر ممنوعیت موسیقی نیز نظارت میکند و از جمع شدن زنان و مردان در یک محل جلوگیری میکند. همچنین بستن مغازهها هنگام اقامه نماز نیز الزامی است و پلیس مذهبی بر آن نظارت میکند.
اما حالا امیره میتواند در شهر ساحلی جده دوچرخهسواری کند. او معمولا در جاده کنار دریا به همراه همسر و فرزندانش و یا بعضا به تنهایی دوچرخهسورای میکند. قوانین جدید برای زنانی که میخواهند دوچرخه برانند، داشتن لباسی که به آن عبا گفته میشود را الزامی میکند. این لباس گشاد است و در عین حال تمام بدن را میپوشاند.
لباس عبا که در گذشته وجود داشت نیز تغییر کرده و حالا زنان میتوانند از رنگهایی به غیر از سیاه بپوشند. امیره الترکستانی میگوید: «شهر جده حالا با شهر جده ۵ یا ۶ سال پیش متفاوت است. نظارت سفت و سخت بر لباس و حجاب زنان وجود ندارد. اماکن بیشتری برای رفتن زنان وجود دارد، فرصتهای شغلی نیز برای زنان با مردان یکسان شده است.»
در سالهای اخیر عربستان سعودی در مقایسه با گذشته سنتی آن تغییرات بسیاری کرد. سیاستها و برنامههای اصلاحگرایانه محمد بن سلمان ولیعهد پادشاهی سعودی برای مدرنیزه کردن، برداشتن محدودیتهای اجتماعی و کاهش وابستگی اقتصاد کشور به نفت انجام میگیرد. بن سلمان همچنین به ممنوعیت ۴۰ ساله سینما و تئاتر پایان داد و فعالیت پلیس مذهبی را کاهش داد.
سال گذشته دولت عربستان اعلام کرد که ممنوعیت رانندگی زنان برداشته شده است. امیره زن جوان عربستانی معتقد است که رانندگی در بسیاری موارد یک نیاز است. او ۳۰ ساله و مادر دو کودک است. او یک کار تمامی وقت دارد و به عنوان استاد طراحی گرافیک در کالج بینالمللی جده تدریس میکند. امیره علاوه بر کالج، روی پروژههای دیگری نیز کار میکند. در اوقات فراغتش یوگا کار میکند. او به طور منظم و سخت ورزش میکند.
امیره جزئی از جامعه نسل زنان جوان کشور سعودی است که شانس زندگی آزادتر را به دست آورده است. با این همه او میداند که تمامی زنان جامعه ۳۲ میلیونی عربستان سعودی شانس برابر همانند وی را ندارند. سنتهای قبیلهای و عشیرتی، فرهنگ مردسالارانه، اتوریته خانواده مردان و محافظهکاری مذهبی همگی موانعی برای رسیدن زنان به فرصتهای برابر هستند. امیره میگوید بسیاری از زنان عربستان دوست دارند مدرن زندگی کنند، اما خانواده آنها و یا شوهرانشان مخالفت میکنند. او میگوید بسیاری از مردم مخالف اصلاحات اخیر در عربستان هستند.
محمد بن سلمان ولیعهد عربستان سعودی در چندین مصاحبه با خبرگزاریهای غربی اعلام کرده که قوانین سفت و سخت ۴۰ سال اخیر در عربستان متاثر از انقلاب ۱۳۵۷ در ایران بود. او گفته عربستان سعودی به دوران ۴۰ سال قبل و اسلام میانهرو برخواهدگشت.
این در حالی است که رهبر ایران علی خامنهای روز ۲۰ شهریور سال ۹۵ در پاسخ به استفتای خبرگزاری فارس اعلام کرد که «دوچرخهسواری بانوان در مجامع عمومی و در منظر نامحرم، غالبا موجب جلب نظر مردان و در معرض فتنه و به فساد کشیده شدن اجتماع و منافی با عفت بانوان است و لازم است ترک شود و در صورتی که در منظر نامحرم نباشد اشکال ندارد».