نگاهی به یادداشت سایت عصر ایران:
توفان نمک دریاچه اورمیه به اندازه انفجار نیروگاه چرنوبیل فاجعه‌بار خواهد بود
امید خزانی نویسنده این یادداشت فاجعه زیست محیطی خشک شدن دریاچه اورمیه را با فجایعی چون حادثه انفجار نیروگاه هسته‌ای چرنوبیل و آزمایش بمب هیدروژنی توسط آمریکا در سال 1954 مقایسه کرده و گفته میلیاردها تن نمک دریاچه اورمیه «با اندک باد و توفانی می‌توانند خاکستر مرگ و خرابی معادل چندین بمب هیدروژنی را تا محدود زنجان و قزوین پخش کنند.»
سایت خبری عصر ایران با انتشار یادداشتی به توفان اخیر در آزربایجان اشاره کرده و آن را فاجعه چرنوبیل ایران تعبیر کرده است.
این یادداشت که با عنوان «توفان نمک/چرنوبیل ایران را دریابید» در سایت «عصر ایران» منتشر گردیده توفان اخیر در آزربایجان را فاجعه زیست محیطی برای کشور دانسته و گفته ممکن است در ماه‌ها و سال‌های آینده فاجعه‌ی زیست‌محیطی برای ساکنان حوزه دریاچه اورمیه در پی داشته باشد. فاجعه‌ای که به مراتب خانمان‌سوزتر از حادثه چرنوبیل در دوران اتحاد شوروی خواهد بود.
در ششم اردیبهشت سال ۱۳۶۵ بر اثر اشتباه انسانی دو انفجار بزرگ در نیروگاه هسته‌ای شهر چرنوبیل در کیف پایتخت کشور اوکراین رخ می‌دهد و مواد رادیواکتیو در بخش بزرگی از غرب شوری و اروپا پخش می‌شود. هنوز با گذشت ۳۰ سال از آن حادثه این شهر و اطراف آن غیرقابل سکونت است و مواد رادیواکتیو آنجا را برای حیات غیرقابل ممکن کرده است.
اما یادداشتی که در سایت عصر ایران منتشر شده با در نظر گرفتن توفان اخیر در آزربایجان و خشک‌شدن دریاچه اورمیه که بستر میلیاردها تن نمک است از وقوع فاجعه زیست محیطی در اطراف دریاچه اورمیه هشدار داده است: «بیماری‌های حاد ریوی، انواع سرطان‌ها، نازایی‌های ناشی از توفان‌های نمک بستر خشک‌شده دریاچه، می‌تواند نسل مردمان ساکن آن دیار را به کام نیستی بکشاند. کاش حادثه تنها محدود به شکسته شدن درخت‌ها و فرو ریختن سازه‌های در حال ساخت بود اما اتفاق نه چندان غیرمنتظره و تلخی رخ داده است.»
این یادداشت این اتفاق غیرمنتظره و تلخ را «توفان نمک» عنوان کرده که در اثر خشک شدن دریاچه اورمیه و در پی «سوء مدیریت و فقدان مدیریت استراتژیک» به وجود آمد.
این یادداشت البته با اشاره به مسئله کشاورزی و سیاست‌های ایران در حوزه آب می‌گوید: «ما بدون در نظر گرفتن واقعیت‌های اقلیمی‌مان، در دام شعار سرمایه‌داری تولید بیشتر، مصرف بیشتر افتادیم، آن هم از خطرناک‌ترین نوع آن در بخش توسعه سنتی کشاورزی که چوب حراج زد به بیش از ۳/۲ منابع آبی تجدید ناپذیرمان! افزایش ۳۰۰ درصدی سطح زیرکشت با راندمان پایین ۳۵ درصد از ۱۵۰ هزار هکتار در سال ۵۸ به ۴۵۰ هزار در سال ۸۵ و حفر ۲۴ هزار حلقه چاه غیرمجاز و ۴۰ سد در حوزه دریاچه خطا یا حتی خیانتی بود که فقدان مدیریت استراتژیک در حق ایران و آیندگان این سرزمین مرتکب شده است.»
این یادداشت هشدار داده که در صورت تداوم توفان‌های نمک، مزارع سه استان اردبیل، آزربایجان شرقی و غربی تخریب خواهند شد و توفان‌های نمک سطح زیر کشت منطقه را به کمتر از ۳ دهه پیش تقلیل خواهند داد.
امید خزانی نویسنده این یادداشت فاجعه زیست محیطی خشک شدن دریاچه اورمیه را با فجایعی چون حادثه انفجار نیروگاه هسته‌ای چرنوبیل و آزمایش بمب هیدروژنی توسط آمریکا در سال ۱۹۵۴ مقایسه کرده و گفته میلیاردها تن نمک دریاچه اورمیه «با اندک باد و توفانی می‌توانند خاکستر مرگ و خرابی معادل چندین بمب هیدروژنی را تا محدود زنجان و قزوین پخش کنند.»
این در حالی است که فعالین ملی – مدنی آزربایجان و البته فعالین محیط‌زیست آزربایجان سال‌ها پیش با تاکید بر فجایع زیست‌محیطی حاصل از خشک شدن دریاچه اورمیه هشدار داده و خواستار اقدام جدی دولت و مجلس برای جلوگیری از خشک شدن این دریاچه شدند؛ اما با گذشت سال‌ها و سرکوب فعالین مدنی آزربایجان با زندان، شکنجه، شلاق، تبعید و جزای نقدی هنوز قدمی برای احیای دریاچه اورمیه نکرده است.
چنانچه در این یادداشت نیز به آن اشاره شده فاجعه زیست‌محیطی در مرحله اول سکونت را برای تورک‌های آزربایجان در اردبیل، آزربایجان غربی و شرقی ناممکن خواهد کرد و در مرحله دوم تاثیرات آن تا استانهای زنجان و قزوین خواهد رسید و تمامی آزربایجان را دربرخواهد گرفت. تمامی این‌ها در حالی گفته می‌شود که دولت حاضر نیست سدهای حوزه آبریز دریاچه اورمیه را باز کند یا اقدامی عملی در این خصوص انجام دهد. بارها نمایندگان استانهای آزربایجان شرقی و غربی اعلام کرده‌اند که ستاد احیای دریاچه اورمیه اقدام عملی انجام نمی‌دهد و عملا به یک ناظر تبدیل شده است.
