قوم تپه به‌عنوان تنها منطقه کویری آزربایجان به دلیل برداشت‌های بی‌رویه و آسیب رسیدن به وضعیت طبیعی منطقه در معرض نابودی است.

به گزارش آرازنیوز قوم تپه با مساحتی حدود ۶ کیلومترمربع در ۳۰ کیلومتری شمال غرب تبریز و فاصله ۹ کیلومتری با چشمه آب گرم صوفیان تفاوت چشمگیری با بافت جغرافیایی منطقه دارد.

تپه‌های ماسه‌ای قوم تپه در طول هزاران سال به وجود آمده‌اند و حضور در این منطقه در ساعت‌های اوج گرما، حس تجربه‌ای شبیه به حضور در کویر را به انسان القا می‌کند؛ اما به‌واسطه برداشت‌های بی‌رویه شرکت‌های ماسه شویی، وضعیت طبیعی منطقه دچار آسیب شده و این ظرفیت اقلیمی در حال نابود شدن است.

به گزارش رسانه‌های محلی مسئولان سازمان صنعت معدن و تجارت تبریز در پاسخ به این تخریب و برداشت بی‌رویه گفته‌اند که این سازمان صرفاً وظیفه نظارت را بر عهده دارد و مجوز بهره‌برداری و برداشت از این محدوده خارق‌العاده و منحصربه‌فرد توسط سازمان محیط‌زیست و منابع طبیعی صادرشده است.

 ضمن اینکه مدیران محیط‌زیست و منابع طبیعی هم به دلیل موقوفی بودن اراضی قوم تپه هیچ‌گونه ادعایی در خصوص این منطقه ندارند و اظهارنظر دراین‌باره را نیز به اداره اوقاف و امور خیریه واگذار می‌کنند.

رئیس اداره اوقاف و امور خیریه شهرستان تبریز با اشاره به اینکه منطقه قوم تپه در مدیریت اوقاف است، گفت: این در حالی است که برای واگذاری و صدور مجوز بهره‌برداری دراین‌باره از اوقاف استعلام نشده است.

حجت‌الاسلام رضا جعفری با اشاره به اینکه قوم تپه جزو اراضی موقوفه قائم‌مقام فراهانی است، گفت: سال ۱۳۹۱ بدون ملاحظه موقوفه بودن منطقه، اجازه بهره‌برداری ۱۰ ساله داده‌شده و اکنون نمی‌توانیم ممانعت کنیم. وی با اشاره به ویژگی‌های منطقه قوم تپه از منظر طبیعی و اقلیمی به‌عنوان منطقه‌ای کویری در استان آزربایجان شرقی، اظهار کرد: بدون شک همراهی و مساعدت دستگاه قضایی در جلوگیری از نابود شدن این سرمایه ملی مؤثر خواهد بود.

قوم تپه تبریز باوجود ویژگی‌های منحصربه‌فرد به دلیل بی‌توجهی مسئولان در فهرست آثار طبیعی و یا ملی ثبت‌نشده است ولی به دلیل ویژگی‌های خاص، ظرفیت مناسبی برای جذب گردشگران علاقه‌مند به ژئو توریسم را دارد. تپه‌های ماسه‌ای منفرد قوم تپه که به علت وزش بادهای منطقه و تجمیع گردوغبار به‌صورت تپه‌های شنی درآمده همواره موردتوجه گردشگران بوده است.

رسانه‌های تبریز در مورد ویژگی‌ها خاص و نکات قابل‌توجه این اثر طبیعی نوشته‌اند: این تپه‌ها از منظر گردشگری، آموزشی و آشنایی مردم با محیط‌های صحرایی و کویری دارای اهمیت هستند، زیرا که با ایجاد امکانات و زیرساخت‌های لازم در محدوده تپه‌های ماسه‌ای قوم تپه می‌توان از این منطقه به‌عنوان محلی برای گذران اوقات فراغت مردم بهره برده و ژئوتوریسم را در آستانه تبریز ۲۰۱۸ در این منطقه رواج داد.

در سال‌های اخیر سازمان یونسکو برنامه‌ای بین‌المللی را با عنوان پارک‌های زمین‌شناختی (ژئو پارک) اجرا کرده و ژئوپارک های تحت حمایت یونسکو، به‌عنوان ناحیه‌ای با محدوده‌های تعریف‌شده و دارای مساحت کافی نقش مهمی در توسعه اقتصادی منطقه دارند.

لذا همان‌طور که مشخص است هریک از مسئولان دخیل در امر توپ را به میدان سازمان دیگر می‌اندازند و در سایه شانه خالی کردن این مسئولان یکی دیگر از آثار طبیعی خارق‌العاده آزربایجان جنوبی در حال تاراج و نابودی است. با توجه به شرایط خاص لازم است که هرچه سریع‌تر تمامی فعالیت‌های تخریبی این اثر طبیعی و متوقف و مقدمات لازم برای ثبت جهانی آن فراهم شود.