آقای دکتر افشار! بلی، نیظامی گنجوی آزربایجانلی دیر و آزربایجانلی لارین میللی ایفتیخاریدیر. سیز سوروشا بیلرسینیز: نه دلیل ایله؟ هئچ وجهله اینکار ائده بیلمه یه جه یینیز دللیلرینیزدن بیریسی آزربایجانلی تانیماق ایسته مه دیگنیز نیظامی نین “لئیلی و مجنون” داستانینی آلین و دیققتله اوخویون. اورادا بو بیت لر یازیلمیشدیر:

سککیز یوز ایل بوندان قاباق، یعنی هله مونقولارین آیاقلاری بو یئرلره دَیمه دیگی زامان یازیلمیش بو بیت لرین معناسینی بیلیرسن می نه دیر؟ اگر اونلاری ساده و عادی آنادیلیمیزه، یعنی آزربایجان دیلینه چئویرسک معناسی بئله چیخیر:

“من نیظامی اثرلریمی آزربایجان دیلینده یازماق ایسته ییردیم. آما شیروان شاه لار قویمادیلار. دئدیلر کی، بیز تورک دیلینی یعنی آزربایجان دیلینی بَیَنمیریک، او دیل بیزه یاراشمیر. بیزیم اوچون فارس دیلینده یازمالیسان.”

بوگون تهران’ین فاسید حاکیملری آزربایجانلیلاری اؤز دیللرینده یازماغا، اوخوماغا، اؤیرنمه یه و دانیشماغا قویمادیقلاری کیمی، او واخت دا شیروان شاه لار نیظامی لری اؤز آنادیللرینده یازماغا قویمادیلار. اودور کی، غنی ادبیاتیمیز بیگانه لرین ادبیاتینی زنگینلشدیریر. اؤز آنا دیلیمیز، آزربایجان’لی دیلیمیز ایسه یاددان چیخیب گئدیردی.

اگر بوگون دکتر افشار آزربایجان’لی اولماق و آزربایجان دیلینی بَیَنمک ایسته میرسه، ایسته مه سین. بو نادیرشاه افشار’ا نه آز نه چوخ تاثیر ائتمز. اگر سیز حقیقتی بیلمک ایسته ییرسینیزسه، آقای دکتر افشار، بو قدر بیلمه لیسینیز کی نادیر شاهافشار آزربایجان’لی قبیله سیندن ایدی و آزربایجان دیلینی ده چوخ سئوردی. بو حقیقتیده ثبوت ائتمک اوچون الیمیزده مؤحکم دلیللر واردیر کی اونودا اینکار ائده بیلمه یه جکسیز … آقای دکتر افشار! سیز میللت ایله تابعلیگی بیر-بیریندن آیری بیلمیرسینیز. آزربایجانلیلار تابعلیکله ایران تابعسیدیر، لاکین میللیتجه آزربایجانلیدیرلار. سیز دئمک ایسته ییرسینیز کی آزربایجانلیلار فارسدیلار، بو سؤزو آچیق دئمه یه جسارت ائتمیرسیز. اودور کی دئییرسیز کی، “بیز آزربایجانلی دَییلیک، ایرانلیییق”. موباحیثه میز میللیت اوسته دیر، تابعلیک اوسته دَییلدیر … بیز دئییریک یوز ایللردن بری آپاریلان فارسلاشدیرما سییاستی بیزیم میللتیمیزی محو ائتمک اوچوندور. بیز مین ایللردن بَری آزربایجانلی اولموشوق آزربایجانلی’دا قالاجاییق.

سیدجعفر پیشه وری- آزربایجان قزئته سی

قایناق: سیدجعفرپیشه وری، اکرم رحیملی، باکی، 2009، ص144-145

یایینا حاضیرلایان: آرازنیوز آراشدیرما مرکزی امکداشلاری