موازی سازی امنیتی و حساسیت هویت طلبی در آزربایجان( چیستی و چرایی انتشار «آناوارلیق»)/ علی اصغر حقدار
یکم- مجله «وارلیق» در بحبوبه جابجایی سیاسی توسط دکتر جواد هیئت و برخی از کوشندگان سیاسی و فرهنگی تأسیس شد؛ اهدافی که در انتشار «وارلیق» مدنظر بودند هویت گرایی آزربایجانیان و تبلیغ و تحقق رسمی سازی زبان تورکی و شناخت فرهنگ و تاریخ تورکان در گستره آزربایجان را شامل می شود؛ فعالیت سی و هفت ساله «وارلیق» منجر به شکل گیری مکتبی در نوشتارهای تورکی و گشودن راهی علمی و روشمند در تدوین تاریخ هویتی و فرهنگی تورکان شده است.
دوم- با درگذشت دکتر جواد هیئت، همان طور که پیش بینی می شد، انتشار «وارلیق» در داخل ایران با مانع جدی روبرو شد؛ به توصیه و وصیت دکتر هیئت، مدیریت علمی و اجرایی و صاحب امتیاز آن- محمدرضا هیئت- به ناچار و در راستای استمرار حیات مجله، دو سالی است که آن را در خارج از ایران منتشر می کند. روال نوشتاری و محتوایی «وارلیق» در دوره جدید، همان سبکی است که بنیان گذاران مجله در سی و هفت سال قبل اعلام و به آن عمل کرده اند.
سوم- با وجود انتشار رسمی و قانونی «وارلیق» در سال های اخیر و بخصوص بعد از فوت دکتر جواد هیئت، شبکه ای از افرادی که در سیستم های امنیتی و فرهنگی جمهوری اسلامی فعال بوده و در سودای شبیه سازی و مصادره به مطلوب بخشی از فعالیت های فرهنگی و ژورنالیستی هویت طلبان آزربایجان جدیت دارند، دست به انتشار مجله ای تحت عنوان «آناوارلیق» زدند؛ نگاهی به برخی از اسامی که در شناسه این مجله آمده، شفاف تر از هر تعبیر و تفسیری، ماهیت گردانندگان و کوشندگان «آناوارلیق« را بیان می کند. موازی سازی و به محاق بردن حقیقت مساله تورک در ایران را پیش از این در اجرایی شدن تصمیمات اتاق فکر رژیم در ایجاد شبکه های مجازی موازی- معرفی کوشندگانی تحت عناوین آذری گرایی- ارائه تاریخ نگاری تحریف آمیز نسبت به پیشینه و فرهنگ و هویت تورکی در ایران و… تحت لوای آذری گرایی شاهد بوده ایم؛ بی تردید انتشار علنی و درج مطالب تکراری و غیر علمی و روشمند در «آناوارلیق» نیز بخشی از این شبیه سازی است.
چهارم- تردیدی نیست که با توجه به زمینه های تأسیس «وارلیق» و استمرار آن در خارج از ایران از سویی و پیش فرض های انتشار «آناوارلیق» با هدف موازی سازی نشریه و تهی سازی هویت طلبی تورکان و عاری سازی حقیقت مدنی کوشندگان فرهنگی و سیاسی آزربایجان، شاهد یکی دیگر از اقدامات امنیتی جمهوری اسلامی در مواجه با حساسیت و واقعیت مساله تورکان در ایران هستیم.