سمینار آینده سنجی پلورالیسم سیاسی و نقش ملیتها در ایران از طرف مرکز مطالعاتی تبریز در استکهلم سوئد برگزار شد.
این سمینار طبق اعلام قبلی در روزهای ۲۶ و ۲۷ نوامبر به انجام رسید و سخنرانانی از ملیتها و گروههای قومی ترک، فارس، کرد، عرب،  بلوچ ، ترکمن و ترکان قشقایی در این سمینار سخنرانی کردند .
بخش اول سمینار در روز شنبه ۲۶ نوامبر طی چهار نشست و به مدیریت آقای سعید عزیزی به انجام رسید.
در ابتدای سمینار آقای عزیزی با مقدمه ای کوتاه در خصوص لزوم و بایستگی بحث و گفتگو پیرامون مساله ملیتها که یکی از اهم مشکلات کشور ایران است و اینکه تداوم چنین همایشهایی باعث شکسته شدن تابوها خواهد شد، مراسم را آغاز کرد و سپس آقای محمد رضا هئیت مدیر مرکز مطالعاتی تبریز و دبیر سمینار سخنرانی خوش آمد گویی و مقدمه سمینار را ایراد کرد. دکتر محمد رضا هئیت در سخنان خود تاکید کرد که ایجاد دیالوگ و پلاتفرمی برای گفتگوی مستمر بین تمامی ملیتهای ایران اعم از ترک، فارس، کرد، عرب، بلوچ و غیره از الزامات گریزناپذیر است و بایستی در کوتاهترین مدت و پیش از آنکه دیر شود این مهم به انجام رسد.
وی همچنین با انتقاد از روشنفکری مرکزگرا، عدم تمایل غالب آنان برای شرکت در مباحثه مساله ملیتها و طرز فکر انکارگرانه و انحصار طلبانه این طیف از روشنفکران را از معضلات مهم کشور ایران برشمردند.

سخنرانان به ترتیب زیر به بیان دیدگاههای خود پرداختند.

نشست اول

آقای حسن اعتمادی، عضو حزب سکولار دمکراسی ایرانیان، منسوب به ملیت فارس
عنوان سخنرانی:
سکولار دمکراسی و مسائل مربوط به اقوام ایرانی

آقای مجید جوادی، فعال سیاسی و رسانه ای، منسوب به ملیت ترک
عنوان سخنرانی:
اصول جنبشهای مردمی تاریخ معاصر آزربایجان و تبلور آنها در مرحله نوین حرکت ملی آذربایجان

(آقای کوثر آل علی سخنران نخست این نشست به علت بیماری نتوانسته بودند در سمینار شرکت بکنند)

نشست دوم

آقای عبدالرحمان دوه چی، فعال حقوق بشر و استاد دانشگاه، منسوب به ملیت ترکمن
عنوان سخنرانی:
وضعیت فرهنگی و اجتماعی ترکمن صحرا

آقای احمد رافت، فعال حقوق بشر و همکار روزنامه های بین المللی، منسوب به ملیت فارس
عنوان سخنرانی:
لزوم طرح مسائل قومی و حمایت از اقوام در ایران

یوسف عزیزی بنی طرف، فعال حقوق بشر و فعال رسانه ای، منسوب به ملیت عرب
عنوان سخنرانی:
گذشته بنیاد آینده است: از ممالک محروسه تا جمهوری ایران فدرال

نشست سوم

آقای شاهد علوی، فعال حقوق بشر و روزنامه نگار،  منسوب به ملیت کرد
عنوان سخنرانی:
فدرالیسم قومى یا جغرافیایى؟ طرحى از یک نظام سیاسى پلورال براى آینده ایران

آقای علیرضا قولونجو، فعال حقوق بشر و روز نامه نگار، منسوب به ملیت ترک
عنوان سخنرانی:
جنبش‌های ملی در ایران گرفتار کلیشه‌ها و پیشداوری‌ها

آقای روح الله مرادی، فعال حقوق بشر،  منسوب به جامعه ترکان قشقایی
عنوان سخنرانی:
سیری در تاریخ سیاسی – اجتماعی ترکان قشقایی و چشم انداز فردای آن در ایران

نشست چهارم

آقای ناصر نباتزئی، فعال سیاسی، منسوب به ملیت بلوچ
آقای منصور بی باک، فعال سیاسی، منسوب به ملیت
عنوان سخنرانی  (به اتفاق):
بلوچستان و پلورالیسم و نقش ملیتها در آینده ایران فدرال

خانم ئاوا هما، محقق، نویسنده و فعال حقوق بشر و حقوق زنان،  منسوب به ملیت کرد
عنوان سخنرانی:
ضرورت نقس زنان در رسیدن به پلورالیسم

بعد از نشست چهارم بخش نخست سمینار به پایان رسید.

بنا به اعلام انستیتوی تحقیقاتی تبریز متن و فیلم سخنرانیها متعاقبا به سمع و نظر افکار عمومی رسانده خواهد شد.

در بخش دوم سمینار که در روز یکشنبه ۲۷ نوامبر انجام یافت بیانیه پایانی سمینار به مورد مباحثه و مناظره گذاشته شده و به تایید دعوت شدگان سمینار قرار گرفت. توضیح اینکه آقای حسن اعتمادی به علت محدودیتهای سازمانی در بخش دوم سمینار حضور نیافتند.
بیانیه پایانی سمینار ذیلا درج می شود :

بیانیه پایانی سمینار پلورالیسم سیاسی و نقش ملیت ها در ایران

دوران ما، گواه رواج دموکراسی در بسیاری از کشورهای جهان است. اما خاورمیانه ما، هم اکنون به باتلاقی بدل شده که همه روزه حقوق بنیادین انسان ها در آن بی محابا پایمال می شود و ارزش و حقوق انسان ها، در کمترین حد خود قرار دارد. در این میان جمهوری اسلامی ایران نه تنها در قیاس با معیارهای جهانی بلکه در مقایسه با کشورهای خاورمیانه نیز از کارنامه سیاهی برخوردار است و بر این اساس، نقشی بسیار منفی در کشورهای منطقه ایفا می کند.
حاکمیت جمهوری اسلامی ایران، نه تنها در سیاست های خارجی بلکه در سیاست های داخلی نیز به کجراهه می رود و مرتکب خطاهایی می شود که کشور و جامعه ایران را به ورطه بحران های جدی اقتصادی، روانی، فرهنگی، محیط زیستی و حتی امنیتی کشانده است. حاکمیت ایران، حقوق بنیادین همه شهروندان جامعه اعم از زنان، کارگران، معلمان، روزنامه نگاران، دگر اندیشان و دگرباشان جنسیتی را به شکل مستمر نقض می کند.
بی گمان جدی ترین ابعاد نقض حقوق انسانی در ایران، نادیده گرفتن و پایمال کردن حقوق ملیت ها و اقوام در ایران است که به شکاف های ژرف و بحران های اجتماعی منجر شده که روز به روز بغرنج تر و صعب العلاج تر می شود. مسأله ملیت ها که از هنگام تأسیس دولت مدرن ایران در آغاز سده بیستم ایجاد شده، امروزه نه تنها بهبود نیافته بلکه ژرف تر و گسترده تر شده است. کشور ایران که اساساً سرشتی چند ملیتی، چند هویتی و چند اعتقادی دارد، در قرن اخیر به صورت کشوری تک ملیتی، تک فرهنگی، تک زبانه، تک دین و مذهب اداره می شود که در این زمینه کوشش های بسسیار شده است. نگرش و گرایش های شوونیستی و نژادپرستانه حاکمیت ها در ایران، تا حد فراوانی در میان روشنفکران جامعه فارس زبان نیز رواج دارد که اینان در مواردی حتی از نهادهای دولتی نیز پیشی می گیرند و در محو مظاهر ملیت های غیر فارس پیش قدم می شوند که جای انتقاد دارد. این کوشش ها گرچه به شکست انجامیده اما منشاء آسیب ها، رنج ها و مصایب بسیاری برای این ملیت ها شده است.
مرکز مطالعاتی تبریز بر برپایی “سمینار آینده سنجی پلورالیسم سیاسی و نقش ملیت ها در ایران” می کوشد با تدارک زمینه های بحث و گفتگو درباره مسایل جامعه چند هویتی ایران، دشواری ها و مشکلات ملیت ها و اقوام مختلف کشور ایران را با نگاهی تکثرگرایانه به بحث، نقد و چاره یابی بگذارد. بر این اساس، امور زیر را به سمع و نظر همه شهروندان کشور ایران و افکار عمومی جهان می رساند:
۱- حفظ و حمایت از هویت ها، فرهنگ ها، زبان ها، گویش ها و آیین های مختلف و باورهای گوناگون و دیگر تفاوت های ملی، دینی، مذهبی و سیاسی جامعه ایران، لازم است مورد احترام قرار گیرند و حکومت ایران بنا بر قوانین و الزامات بین المللی باید در حفظ و اشاعه همه این امور، اهتمام ورزد.
۲- سیستم تمرکزگرایانه کنونی ایران، کارکرد ویرانگری دارد و نیاز به گذار مسالمت آمیز از این سیستم به سیستم اداره غیر متمرکز در اسرع وقت، امری مبرم و تاخیر ناپذیر است. بدیهی است این گذر مسالمت آمیز نه با سیستم اداره مرکزی بلکه باید با اشتراک و در نظر گرفتن دیدگاه ها و خواست های همه شهروندان کشور انجام گیرد و در این راه، سعادت و بهروزی انسان و جامعه ملاک قرار داده شود.
۳- همه ملیت ها، اقوام و شهروندان کشور ایران باید در آینده به شکلی دموکراتیک بر امور خود حاکم و در تعیین سرنوشت خویش آزاد باشند.
۴- ملیت ها و اقوام غیر فارس، افزون بر اداره مناطق ملی خویش باید در اداره کشور و نهادهای حکومتی مستقر در پایتخت نیز مشارکت داشته باشند.

از طرف سخنرانان و شرکت کنندگان سمینار