سه گنبد که بنایی به یادگار مانده از دوران سلجوقیان است همه ساله به عنوان یکی از ابنیه تاریخی خطه آزربایجان پذیرای علاقه‌مندان داخلی و خارجی بسیاری است که برای آشنایی با فرهنگ و رسوم این شهر به آزربایجان‌غربی سفر کرده‌اند.

به گزارش آرازنیوز به نقل از تسنیم، ابنیه و آثار تاریخی موجود در هر شهر و استان نشان دهنده آداب و رسوم، فرهنگ و عقاید پیشینیانی که در گذشته در آن شهر می‌زیسته‌اند بوده که همه ساله در ایام نوروز نظر بسیاری از علاقه‌مندان به تاریخ را به سوی خود جلب می‌کند، سه گنبد اورمیه نیز که آثاری به یادگار مانده از دوران سلجوقیان است همه ساله تعداد زیادی از گردشگران داخی و خارجی را که با علاقه‌ای وافر به دیدن قسمت‌هایی از تاریخ آزربایجان می‌آیند را میهمان شهرستان اورمیه می‌کند.

یکی از بناهای تاریخی که در اورمیه مرکز آزربایجان‌غربی قرار گرفته، بنا یا برج تاریخی سه گنبد بوده که به گفته بسیاری زمانی آرامگاه بوده قرار دارد که در سال ۵۸۰ قمری به دستور یکی از پادشاهان سلجوقی ساخته شده است.

مقبره یا برج تاریخی سه گنبد اینک نظر بسیاری از علاقه‌مندان به تاریخ و زندگی پیشینیان به ویژه علاقه‌مندان به تاریخ کهن خطه سرسبز آزربایجان‌ را از جای جای دنیا به سوی خود جلب می‌کند.

این بنا که متعلق به قرن ششم هجری بوده و همه سال بیش از سال گذشته مورد توجه گردشگران داخلی و خارجی قرار می‌گیرد، از سکوی بلندی که به شکل استوانه و مدور با قطر پنج متر و ارتفاع ۱۳ متر ساخته شده و هم اکنون نیز ساختمان فعلی آن در دو طبقه قرار گرفته و در چهار قسمت آن نیز دریچه‌هایی وجود دارد.

برج تاریخی سه گنبد اورمیه مطابق متون تاریخی و با توجه به نقشه قدیمی شهر، قبلا در فاصله یک کیلومتری از دیوار حصار دفاعی اورمیه و در نزدیکی دروازه بازار باش قرار گرفته بود که اینک به دلیل گستردگی فضای شهر  در مرکز بافت قدیمی شهر اورمیه و یکی از کوچه‌های منشعب از خیابان استاد برزگر قرار گرفته است.

از سایر ویژگی‌های ظاهری این بنا می‌توان به درب کوچک طبقهٔ اول که یک متر و ۷۰ سانت ارتفاع دارد و طبقهٔ دوم که اتاق مقبره خوانده مى‌شود و داراى درى به ارتفاع دو و نیم متر است اشاره کرد.

همچنین، مقبره سه گنبد دارای دو نورگیر در دو طرف بنا به صورت شمالی، جنوبی است که به وسیله چهار کانال با دو فضای طبقه بالا و پایین ارتباط دارد و جلوه خاصی به این بنای تاریخی می‌بخشد.

تزئینات سر در ورودی مقبره در نوع خود کم نظیر بوده و به صورت قطعات سنگ و گچ با نقوش هندسی و کتیبه به خط کوفی تزئین و در مدخل آن نیز سه کتیبه تراشیده شده بر روی سنگ که به خط کوفی نگاشته شده یافت شده است که تاریخ ساخت این بنا را مشخص می‌کند.

مصالح قسمت‌های تحتانی بنا تا ارتفاع حدود شش متر از سنگ‌های تراش خاکستری رنگ ساخته شده و از این قسمت به بالا تمام مصالح بنا از آجرهای چهار گوش است.

به نظر می‌رسد قبوری داخل این بنا وجود داشته باشد که برای پوشانیدن این قبور از طاق آجری استفاده شده است.

سقف اصلی گنبد و دیوارهای آن تماما سالم و بر جا بوده طبقه دوم بنا مانند سایر مقادیر دوره سلجوقی روی سردابه احداث شده است.

این بنا در تاریخ ۱۵ آذر ۱۳۱۴ با شماره ثبت ۲۴۲ به‌ عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.