از سال ۲۰۱۱ تا امروز، جنگ در کشور سوریه حکمرانی می کند. رژیم اسد، جمهوری اسلامی ایران، ارتش آزاد سوریه، کُردها، روسیه و ائتلاف جهانی به رهبری ایالات متحده آمریکا اکنون درگیر جنگ در سوریه هستند. زمان زیادی است که جوامع جهانی سعی دارد تا طرفین جنگ سوریه را گردهم آورد تا از طریق مذاکرات بلکه بتوانند صلح را دوباره به سوریه بازگردانند، اما سوالی که مطرح می شود این است که چه کسی یا گروهی بر علیه گروه دیگری در سوریه درحال نبرد است؟

در سال ۲۰۱۱ دهها هزار نفر در سوریه بر علیه بشار اسد، قیام کردند که این سرآغاز بحران سوریه را رقم زد. بشار اسد به شدت به سرکوب قیام ها پرداخت بطوریکه به ارتش خود دستور شلیک به سوی مردم به تنگ آمده از دیکتاتوری خاندان اسد را داد و بدین تریب ارتش رژیم اسد جنگی را علیه ملت سوریه آغاز کرد. پس از آن مردم سوریه نیز دست به سلاح شده و درگیری های مسلحانه در سراسر سوریه پدیدار شد. به دنبال درگیری های مسلحانه بین رژیم اسد و مردم سوریه، بسیاری از سربازان ارتش اسد، مسیر خود را تغییر داده و به جمع مخالفان پیوستند بطوریکه تعداد سربازان ارتش سوریه در سال ۲۰۰۹ نزدیک به ۳۲۵ هزار نفر بود که این شمار در سال ۲۰۱۳ به نصف کاهش یافت و بشار اسد راهی جز درخواست کمک نیرو از هم پیمانان خود را نداشت.

جمهوری اسلامی ایران

رژیم ایران از زمان قیام ها در سوریه از سال ۲۰۱۱ تا به امروز، بزرگترین حامی مالی و نظامی بشار اسد می باشد. رژیم ایران تا کنون هزاران نفر از نیروهای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را برای جلوگیری از سقوط بشار اسد به سوریه فرستاده است. درکنار نیروهای سپاه، رژیم ایران در مقابل پول، پناهجویان افغانی ساکن در جغرافیای کنونی موسوم به ایران را نیز به سوریه فرستاده است. استفان دمیستورا، نماینده ویژه سازمان ملل متحد در گزارشی گفته که جمهوری اسلامی ایران، هرساله ۶میلیارد دلار برای کمک به بشار اسد هزینه می کند که به اعتقاد برخی کارشناسان این رقم نزدیک به ۲۰میلیارد دلار در سال است.

حزب الله لبنان

شبه نظامیان حزب الله لبنان نیز به جهت حمایت مالی و نظامی جمهوری اسلامی ایران، یکی از حامیان اصلی بشار اسد می باشد که درگیر جنگ داخلی سوریه است. این گروه به دلیل نقطه مشترک مذهب شیعه، دوشادوش نیروهای رژیم اسد و سپاه پاسدران بر علیه گروههای مخالف سوری درحال نبرد است.

روسیه

روسیه شریک مهمی در نزد دمشق به شمار میرود. روسیه در اواخر سال ۲۰۱۵ عملیات های هوایی خود را در سوریه آغاز کرد. روسیه هدف حضور خود در سوریه را نبرد با گروه تروریستی دولت اسلامی عراق ـ شام معرفی کرده است اما ناظران بین المللی، بیشتر حمله جنگنده های روسیه را، علیه ارتش آزاد سوریه و گروههای مخالف سوری، عنوان کردند. روسیه همچنین مناطق مسکونی که تحت کنترل گروههای مخالف است را بمباران می کند که تا کنون صدها غیر نظامی سوری در اثر این بمبارانها کشته شده اند.

گروههای مخالف اسد ــ ارتش آزاد سوریه

ارتش آزاد سوریه از طرف گروههای دموکراتیک مخالف در سوریه برای حفاظت از مردم ایجاد شد. ارتش آزاد سوریه در واقع به معنی کامل ارتش نیست، بطوریکه یک مدیریت مشترک نیز در آن به چشم نمی خورد. گروههای وابسته به ارتش آزاد سوریه، کنترل مناطق شمال غرب و وسعت زیادی از مناطق جنوب کشور سوریه را در دست گرفته اند. شمار زیادی از اعضای ارتش آزاد سوریه به دلیل حمایت نشدن از سوی کشورهای دیگر، از این گروه جدا شدند. نفرات جدا شده از ارتش آزاد سوریه به دلیل پرداخت حقوق ماهانه از سوی گروههای اسلام گرا به اعضای خود، جذب گروههای اسلام گرای تندور شده اند.

گروه فتح

گروه فتح بعنوان یکی از بزرگترین گروههای مخالف در سوریه بشمار می رود. این گروه بزرگ، متشکل از گروههای میانه رو و تندرو می باشد. در بین این گروه، جبهه النصره که شاخه القاعده در سوریه بشمار می رود و گروه میانه روی احرار الشام نیز به چشم می خورد. شبه نظامیان این گروهها، سالهاست در کشورهای اردن، افغانستان، چچن، الجزایر و برخی کشورهای اسلامی دیگر در کنار جهادگران درحال نبرد هستند.

گروه دولت اسلامی عراق ـ شام موسوم به داعش

گروه داعش پس از خروج نظامیان ایالات متحده آمریکا از عراق، پدیدار گردید. پس از قیام های سوریه، این گروه تروریستی از فرصت هرج و مرج ایجاد شده در سوریه استفاده کرده و بخشهای زیادی از خاک سوریه را به تصرف خود درآورد. خصوصاً شهر رققه و اطراف آن در شمال سوریه تحت کنترل داعش است. این گروه هدف خود را ایجاد خلافت اسلامی در منطقه اعلام کرده است. بزرگترین منبع درآمد گروه داعش از طریق فروش نفت از چاههای تحت کنترل خود می باشد. بمبارانهای هوایی ائتلاف جهانی به رهبری ایالات متحده آمریکا بر مناطق تحت تسلط داعش، تا حدودی مانع از فروش نفت توسط این گروه شده است.

گروه کُرد اتحاد دموکراتیک

گروه اتحاد دموکراتیک کُردها، یک بازیگر مهم در مقابله با گروه داعش به شمار میرود. تخمین می شود گروه ی.پ.گ شاخه نظامی گروه پ.ی.د نزدیک به ۵۰ هزار نفر عضو دارد اما این گروه به دلیل ارتباط با گروه تروریستی پ.ک.ک باعث شده است تا تورکیه این گروه را نیز بعنوان یک گروه تروریستی بشناسد. گروه پ.ک.ک از سوی اتحادیه اروپا و ایالات متحده آمریکا بعنوان گروه تروریستی شناخته شده است و حتی جو بایدن معاون رئیس جمهور آمریکا در سفر اخیر خود به تورکیه گفت که بین گروه پ.ک.ک و گروه داعش فرقی ندارد زیرا هردو گروه تروریست هستند.

گروه ی.پ.گ از سویی با رژیم اسد همکاری می کند و از سویی دیگر با گروههای مخالف در همکاری است. آمریکا گروه کُرد ی.پ.گ را یکی از مهره های اصلی مبارزه با گروه داعش می داند. آمریکا هم از طریق پشتیبانی هوایی و هم از طریق ارسال سلاح گروه کُرد ی.پ.گ حمایت می کند. اگرچه تورکیه و آمریکا به مبارزه با گروه داعش می پردازند اما جدا از آن، تورکیه گروه پ.ک.ک و پ.ی.د را نیز بعنوان گروههای تروریستی می بیند. روسیه نیز از گروه کُرد ی.پ.گ حمایت می کند.

ائتلاف جهانی به رهبری ایالات متحده آمریکا علیه داعش

ائتلاف جهانی به رهبری ایالات متحده آمریکا علیه داعش از سال ۲۰۱۴ تا به امروز عملیات هوایی علیه مواضع و شبه نظامیان گروه داعش ترتیب می دهد. ۶۰ کشور عضو ائتلاف جهانی هستند که کشورهای آمریکا، فرانسه، انگلیس، آلمان، تورکیه، عربستان سعودی از مهمترین حامیان این ائتلاف هستند. تمامی ۶۰ کشور در حملات هوایی علیه داعش شرکت نمی کنند بعنوان مثال کشور آلمان فقط هواپیماهای جاسوسی خود را در اختیار ائتلاف جهانی قرار داده و نیروهای کُرد را نیز آموزش می دهد.

آزنا نعمتی

تورکیه ــ ۲۰۱۶٫۰۱٫۳۰