کوچوک حیکایه _ قهرمان قنبرى
بوگون صف باشیندا مدیریمیز،آقاى مسعودى هر زامانین خلافینا گوره بیراز خوش اخلاق و موتلو گوزه گلیردى.نرمال حالدا آقاى مسعودى چوخ بداخلاق و اونان آرتیق بیر عصبى کاراکتره مالیک دیر.اَلبته الینده کى آغاجى(شوککه)بالدیرلارینا چیرپا چیرپا بیر خوش لحنینن دئدى:
-عزیز اوشاقلار اوجور کى بیلیرسیز قیش گلیر،باخساز قیریخ شیشه لر واریمیزدى کى کلاس لارى داها سویوخ ائلیر،نفتیمیز یوخدور،بعضى بخارى لرین تعمیره احتیاجى وار!بو نقصانلارین قاباغیندا و بو سویوخ قیشین قاباغیندا کى سیز عزیزلریمیزین تحصیلینه مانع اولور،پولوموزدا یوخدور.بلکه سیز بونلارى بیلمه غه گره ک یوخ اما عزیز دولتیمیز وزارتخانایا دئیب-وزارتخانا اداره کل لا دئیب و اداره کل بیزیم اداره یه دئیب و بیزیم ایداره ده بیزه دئیب کى عزیز اویرنجى لر و فداکار میلتیمیزین مالى یاردیم لارینان کى هر زامان بیزیم و دولتیمیز آرخاسیندا دوروبلار بو قیشى کئچیردَک.
اویوزدان غلامعلى کى هر زامان حاضیر جواب لیغینا گوره آقاى مسعودی نین الیندن کتک یئردى و مدرسه ده هامى دئردى کى غلامعلى دا کتک قاباغیندا سیریمسیب،محکم بیر سس دن دئدى:
-«آقا،بیر یالان یوخارى دان آشاغیا گلن ده او قدر تکرار اولور کى آشاغى یا یئتیرن ده هامى او یالانى دوز حساب ائلیر،اما سیز اینان مایین یالان ائله یالاندیر.آرتیق بیزیم اوزوموزه کومک ائلیه ن ایستیر.
-گده غلامعلى بیر گون بیز ایسته دیخ مهربان اولاخ،اونو دا دییه سن پوزاجاخ سان. آقاى مسعودى عصبى بیر سَسدن دئدى.
-یوخ آقا نفت قویولارى نین پولارى گورمویه ن یئرده،قارا بیل ین پولو نه گوره جخ؟
اوشاخلار هامى یاواش یاواش گولمه غه باشلادى و هر کسین آغزیندان بیر سس گلیردى،بیرى دئیردى:بیزیم اُزوموزون نفتیمیز یوخدو و نفتى گالن -گالن آلیریخ،آیرى سس گلیردى:مملکتین نفتین یئرلر-دونیایا نفت وئریلر اما بیزه گلنده دئیلر نفت یوخدور»بیر طرفدن سس گلیردى کى هر مُلا ١۵٠ کیلو اولوب،نفت گورمور،اوجاح گتیریبلر میلتین قانین سورماغا.
آقاى مسعودى یه پیچاق وورسایدین قانى چیخمازدى،قیپ قیرمیزى قیزارمیشدى.الینده کى آغاجى نه گوجو وار بالدیر لارینا وروردو و بیر عصبى سس دن باغیردى:
«عزیز اوشاقلار،سیاست دوکانى آچمایین لوطفاً،اوجور کى دئدیم،دولتیمیزدن بیزه دستور گلیب کى هر اویرنجى اوخولا مالى یاردیم ائله سین.بیز البته سعى ائلیریخ کى بونو یومشاق طریقینن دییَک،اما اصلینده دولتین یومشاق پیشنهادلارى دا،بیزیم اللیمیزه یئتیرن ده اونو دستور حالینا سالیرخ البته.ایندى ده والدینیزین گلیرینه گوره بیر مبلغ لر مشخص ائله میشیخ کى کیلاس دا معلیم لریمیز خیدمتینیزه وئره جک.سیزده اونو حتماً گتیرمه لیسیز،پس سعى ائله مه یین آلتیندان قاچیب یا فیرلداق وئره سیز.ایندى ده آیهِ یاس اوخویوب بورانى سیاست میدانینا چئویرمه یین!قدیم نن دئیب لر کى دولت “دوشانى” اَل داشقاسى لا توتار.سیزده بو یاردیمى گتیرمه سز نه انضباط نمره سیندن خبر وار و نه کارنامه دن.ایندى گئدین کلاسا تا معلیم لر فیش لریزى وئرسین،غلامعلى اوغول گل سنینده فیشینى من وئره جه ییم.»
«یوخ آقاى مسعودى،منیم کین ده آقا معلیم وئرر»
-«گده دوزلانما،یوخسا گلسم اورادا سنین کى آغام ابولفظل قالدى،تولکو»
غلامعلى چیخدى صفدَن ائشیه و آغاى مسعود شاپ وورا-وورا ایچرى آپاردى بیله سین.کیلاسا گئدیغیمیزده آقاى مسعودى نین شاپ لارى و غلامعلى نین باغریلتیسى گلیردى.
معلوم دور کى اوشاقلار پول یاردیمینان راضى دئیلر،آخى بیزیم اوخول یوخسول بیر منطقه ده و اورا گلَن اویرنجى لر ده چوخونلوغو یوخسول عائله دندیلر.نه دن کى اونلار والدینى چوخونوغو کتده قورولوخ اولدوغو ایچون شهره گلیبلر،شهرده ده بیر مهارتلرى اولمادیخلارى ایچون ساختمان ایشچیلیغى یا دا خیابان دا میوه -سیگار ساتیرلار.بو ایشلر ده دایمى دئیل و هئچ زامان گارانتى سى یوخدو،ایکى گون اولاندا-اوچ گون اولمور.اونسوز دا ایندى قیش گلدیغینه گوره داها بو دوروم آغیر و چتیندیر.بو زامانلار اکثراً بیراز پیس کوح ده یایدا ییغیلان پس انداز و بیراز ده بقال دان بهار اومودونا نسیه له قیشى کئچینیلر، آخى بهار بیزلره نه بایرام بلکه چوخ ایشلمه غه گوره قوتلانیر.
کلاس دا آقاى حسینى یاردیم فیشلرین داغیداندا،هامى کیلاسى سیاست میدانى نا چئویردى.مثلاً غلامرضا دئدى کى:
-«بو قدر نفتین پولون نئنیرلر کى ایندى نفت آلماغا بیزیم ییرمى مینه احتیاج لارى وار؟»
آقاى حسینى فیشلرى داغیدا-داغیدا دئدى:
-«اوشاخلار بیلیرم کى عائله لرینیزین مادى دورمو یاخچى دئیل،اما مدرسه نین ده خطا سى یوخدور.بو ایشلر دستور اولاراق یوخارى دان یعنى دولت دن گلیر کى مدرسه لر گره ک هزینه لرینین بعضى قیسمت لرین اوزلرى تقبل ائله سینلر.بونودا بیلیرم کى بونون مینلر برابرین اوزلرى هدره وئریلر،بقول معروف قابلمانان سویو داغدیب-قاشیق دان ییغیرلار.اما بیزیم الیمیزدن نه ایش گلیر،دولت دن دولتلیخ ائلیه مه نیخ کى !قاباغیندا دورا بیلمیریخ،پس الیمیزدن نه ایش گلیر؟دستورلاریندان ایطاعت ائله مک.اما بونودا منن دویمامیش اولون کى هر زامان بیر سیچان یولو وار،مثلاً مالى دورومویوز چوخ خاراب اولسا،بوگون صاباحا سالین،سورا یاددان چیخار گئدر اما یاخچى ترین یولو بودور کى بیر شى گتیره سیز،مثلا یازدیغیمیز مبلغین یاریسین گتیرین تا کى هم سیزین جانییز قورتولا،هم ده بیزیم.
آخشام مدرسه دن قورتولاندا فیکیرله شیردیم کى بو مسله نى اول آنام نان اورتایا قویام،آخى نجور اولسا آنام منن آتامین آراسیندا بیر کورپو کیمیدى.بیلمیرم نییه بوجوردو هر زامان نه سوزوم اولاندا یا احتیاجیم اولاندا،اوزاوزومه اول آناما دئیرم و سونرا آنام آتاما اینتقال وئریر.هله ایندى ده باشا توشمورم کى بو ایش قورخودان-اوتانماقدان و یا صمیمیت سیزلیخ دن نشات تاپان بیر مسله دیر کى من سوزلریم و ایستک لریمى مستقیم آتاما دئمیرم یا آیرى بیر مسله دن دیر!
ائویمیزه یئتیرنده ده ائله بو فیکیرلرده دیم،باشماق لارى چیخاردیب و ایچرى گیردیم .آنام والور اوستونده یئرالما یومورتا پیشیریرردى،آدینین ساده لیغینه باخمیاراق آنامین آشچیلیخ مهارتیله بو یئمک منیم سئودیغیم یئمکلردن دیر.آناما سلام وئریب والورا یاخینلاشدیم،آخى هوا سویوخ لاشیب و بیزده هله بخارى قویمامیشیق.اوزومو آناما توتدوم و اونا سارى دئدیم:
-«آنا بخارى نى نه زامان قوراجاخسیز بس؟هاولار کى سویوخ لاشیب،شاختادان دونوروخ.»
آنام سوغانلارى تاوا دا والور اوستونده قیزرادا-قیزرادا بیر گولومسویه رک جواب وئردى:
«قیرمیزى قار گلمیب هله!اوزونده بیلیرسن گره ک نفت یاندیرماق دا صرفه جویى ائلیه ک،نده ن کى نفت بها دیر و قیش دا دا آتان چوخ زامان بئکار اولور.بیرده گورورسن کى پنجره لره نایلون توتموشام تا ده لیک-دئشیک لردن ایستى ائشیکه و سویوخ ایچرى گلمه سین.اونسوز دا گئجه یاتاناجاخ والور یانیر و لازیم اولان قدر هوانى ایستى ائلیر.
گوله گوله دئدیم:
«والور دا بامادور کیمى بیر شى دیر»
-«نجور کى؟» آنام سوروشدو
-«آخى یوخسولار قیرمیزى بامادورو همه میوه عوضینه قولانیلار و هم اونان یئمک پیشیریللر،والورودا بیز همى یئمک پیشیرمه غه ایستفاده ائلیریک همده ایستى سیندن ایستفاده ائلیریک»
آنام بیر ایچیندن قاه قاه چکیب و گوله گوله دئدى:
-«مدرسه ده بونلارى اورگه دیرلر سیزه؟»
-«یوخ آنا آیرى شى لر ده اورگه دیرلر،مثلاً اورگه دیرلر کى دولت “دوشانى” اَل داشقاسى لا توتار.یا مثلاً بوگون بونو اویره ندیخ کى دولتین تلویزیون و رادیودا یومشاق دانیشماسینا باخمایین،دستور یوخارى دان آشاغى یا گلینجه نئچه اَل دَئیشیر و آشاغى داکى عملى ایجرا ائله دیغى زامان اونو زوراکیلیخ دان (خشونت دن )ایجرا ائله مه دستورى آلیر اصلینده.
-«عجب بیر شى لر اورگه دیرلر!ظن ائلیرم بوگون مدرسه ده بیر ایتیفاق توشوب کى گنه سن باشلایبسان اونلارین سوزلرین تعریف و تفسیر ائلیرسن.میص میص دئینجک اوغلان بیر سئرى دئگینن مصطفى! سوزون ممدعلى سین دئگینن گوره خ نه اولوب بوگون اوخولدا؟»
آنامى یواش یواش سوزمو دئمک ایچون حاضیرلامیشدیم،نه اولسا بیردن بیره سوز دئمک اولماز.اوزوده یوخسولوق زامانیندا پول ایستمک داها گره ک مهارتلى اولا.بیراز دا اَتشلى اولسون دییه اوزومو آناما سارى توتدوم و دئدیم:
-« بیلیرسن بو هاسادلیخدا دئمه م کى . اول گره ک بیر ماچ ائلیه سن منى اونان دا سونرا دا عاجیخ میشام.بیر دورمک یاغ سوغان نان وئره سن تا کى بیر پیس خبر وئره م»
-« اوغلان سن نه بهاچیل سان، پیس خبرلرین بوجور باهالى اولور،خوش خبرلرین نه جور اولار؟اونان سورا بو قدر ده نامردلیخ اولماز،سن فقط نیه اوزونو دوشونورسن و شرایط لرینده منى اوپمه شرطى قوی مورسان.»
-« منده سنى اوپورم آنا.»
آنام والورون کناریندان قالخدى و منى قوجاخ لیب اوچ دورد سئرى اؤپوشدوک و گوزلرى دولا دولا دئدى:
-«قادان آلاردیم سنین.»
بیلمیرم آنالارین اولادلار ایچون سئوگى سى نجوردو،آقاى فرزانه ادبیات معلیم میز دئیر کى آنانین سوگى سى اولادلارا عینى پرومته نین سئوگى سیدیر اینسانلارا.اونا گوره کى پرومته اینسانلارى او قدر سئویردى کى اونلارا اود،صنعت و هنر هدیه ائله دى بو حالدا کى گلجک دن خبر وئرن تانری لاردان اولاراق بیلیردى کى زئوس تانرى لارین تانرى سى اونا بو ایشینهد گوره قفقازلاردا بیر قایایا زنجیرلیب و ایللر بویو هر گون قارا جیارى بیر قارتال توسوطوله ییلیب و بو ایشکنجه هر گون تکرار اولاجاخ. اما پرومته بونو بیلرک بو ایشى گوردو و حتى اینسانلاردان بیر تشکور یا مینت اینتظارى اولمادى.او دئیر کى آنالار حتى چوخ زامان اوتانالار اولادلارا اوز سئوگى لرین ابراز ائلیه لر و بو سئوگى نى اوز حیاتلارینین بهاسینا اوز عملرینن ابراز ائلیرلر.اونا گوره پرومته افسانه سین تاپیب اوچ -دورد سرى اوخودوم و اونان سورا جهد گوستریم کى آنام اوز سئوگى سین آچیقلاسین.آتام هر زامان دئیر کى حالیم قاریشیر سیزین بو سوسول بازلیغ دان.
بو فیکیر لرده دیم کى آنام یاغ سوغان دان بیر به له(دورمک) توتوب و دیدى:
-« هارا گئدیبسن گنه بالام،آل بو یاغ سوغان به له سین (دورمک)یئگینن و دئ گوروم نه خبر اولوب اوخولدا؟»
-« ساغول آنا،مدرسه ده بوگون دئدیلر کى قیش گلیر و بخارى لارا نفتیمیز یوخدو،اونا گوره هر کسین اوخولا مالى یاردیم ائله مه سین ایسته دیلر،البته هر کسه بیر فیش وئردیلر و اوردا مبلغ لر بللى اولدو کى هر کس نئچه گتیرمه لى دیر. بیزه ده ۵٠ مین تومان یازیبلار.»
-«غلامحسین بالا بونون آدى یاردیم اولمادى کى ،اوزلرى کسیب اوزلرى بیچیب لر.»
-« به من نه دئرم کى دولت سوزده و مدیا دا یومشاق دانیشسا دا عمل مرحله سینده گوج و زوراکیلیخدان ایجرا ائلیر.البته آقاى حسینى دئدى کى بونون یاریسین دا گتیره بیلرسیز و یا بوگون صاباحا سالیب و زامان کئچدیخدن یاددان چیخار گئدر. اما توصیه إئلیردى کى یاریسین گتیرین قوى گورتولسون گئدسین و نه سیز و نه بیز هر گون اعصاب لاریمیز قاریشماسین»
-« همیشه بیر سیچان یولى قویولار قاشماغا غلامحسین»
-«اوجوردو آنا،اما گره ک هر گون اوندا آقاى مسعودى نن باش باشا ووراق.ذاتاً ده بیراز عصبى آدامدى،گیر وئرسه توى دا سیچانین باشینا گتیرن اویونلارى آدامین باشینا گتیریر.»
-«یوخ اوغول،دوزدو آتانین مالى دورومو یاخچى دئیل.حتى اوزوموزون نفتیمیز یوخدو،اما الله یاردیمینان قویامانیخ سن باش آشاغى اولاسان یولداش لارینین یانیندا.اما بونلار بو قدر نفت لرى وار اوغول،اوزلرى نجور مدرسه لرده نفت یاندیرماق ایچون محتاج دیلار؟»
یاغ-سوغان به له سین قورتاریب و الیمه سوزولَن یاغلارى دستمال دان سیلیب و دئدیم:
-« آنا بیلیرسن بو مسله ده من نه یه اینانیرام ؟»
آنام سودا پیشمیش یئرالما و یومورتانى یاغ سوغانا قاتاراق گولوُب و دئدى:
-«گنه منیم بالام فیکیرله شیب و بیر شى لر کشف ائلیب،دئ گوروم بالام نه یه یئتیریب سن؟»
«مسخره ائله سن دئمیرم »
-« یوخ بالام دئگینن نه مسخره سى»
« بیلیرسن آنا بونلار پول ایستیرلر،اصلینده منجه پول او قدر اونملى دئیل،اونملى اولان اوشاق لارا و اویرنجى لره باش ایمه غى و دولتین گوجونون قاباغیندا دایانا بیلمه مه نى ایثبات ائله مک دیر.مثلاً پول ایستیرلر ها؟»
-« هه اوغول دا پول ایستیرلر.»
« ایندى من سندن سوروشورام آنا جان،اویرنجى لر و عائله لرى نه ایش گوره جک لر بو پول ایسته دیکلرینین قاباغیندا؟»
آنام بیر دوروخاراق،قاشیقدان یئرآلما یومورتانى قاریشدریب و دئدى:
-« اوغول بونلارى نئچه بولومه بولمَک اولار،مثلاً بیر عده پولو وار یاردیمین هامیسین وئره جک.بیر عده کى پولو یوخدور گئدیب یالوراجاقلار کى اونلاردان یاردیم ایسته مه سینلر. بیر عیده آتاجاخ لار قولاق لارینین دالینا و دئدیغین کیمى مدیر گونده اویرنجى نین باشینا ووراجاخ کى پس نیه یاردیمى گتیرمیرسیز.بیر عده آقاى حسینى دئمیشکن پولون یاریسین آپاراجاخلار و اورادا بیر یواش دان عذر ایسته جکلر کى پولارى یوخودو هامیسین گتیرسینلر.منجه چوخونوخ بوجور قارشیلیاجاخلار دورومو،اوجور دئیل؟»
«أحسن آنا اوجوردو. اما منجه بوردا اونلار کى پولون هامیسین اولده وئریلر،دولته و توتدوغو تصمیمه و اونون گوجونه همن اولده تسلیم اولورلار.اونلار کى گئدیب یالواریلار کى پولارى یوخدو یاردیم وئرمه غه ،بو گوجه تسلیم اولورلار و همده اوزلرین سیندیریلار،دولت بونان اونلارا گورسه دیر کى بیزیم قاباغیمیزدا مقاومت اولونماز و گره ک اوز گوجسوزلوغونوزو یالوارماق دان ابراز ائلیه سیز.اونلار کى اوتانا اوتانا پولون یاریسین وئریلر،اوزون زامان ایچینده اونلاردا هر شى قبول ائلیب و باش آشاغى اینسانا چئوریلیب ظلم و حکم لرین قاباغیندا اوز ایچلرین ییه جکلر.اما اونلار کى بوگون صاباحا سالیب و یاددان چیخاردماغا چالیشاجاخلار،اصیل هدف اونلاردى!اونلارى هر گون صف باشیندا سسله نیب و او بیرى اویرنجى لرین قاباغیندا آشاغیلیاجاخ لار تا هم عبرت آیینه سى اولسون و گورسه دیلسین کى حکم لارا باش ایمیه ن نه سرنوشته دوچار اولارلار و همده او عاصى قشرى گله جک ایچون سیندیب و باش ایمه ایچون حاضیر ائله سینلر.»
آنام نازیک دن گولومسویه یرک دئدى:
« اغلوم عجب نقطه لره یئتیریرسن!دییه سن اونلار ایسته دیخلرى کیمى اولمویاجاخسان ها»
-« قدیم دن دئمیشلر خمیر چوخ سو آپارار آنا!اونلارین عجله سى یوخ،بیر سرى آقاى حسینى دئیردى کى دولت بیر پیشیک کیمى دى،ندن کى پیشیک سیچانى توتاندا اونان اویناماق ایستیر و اونو همن یئمیر.بلکه اونان او قدر اوینویار کى سیچان آخیردا پیشیکه یئیلمه غینده ن اوتورو او قدر یالوارار کى آخیردا باغرى چاتلاییر.بیزده دولته بیر طعمه کیمینیخ،او بیزده ن اوینامانى سِئویر!بودا بیر ساواشا بنزییر کى سونوندا کیم قازانانیر بللى دئیل.»
آنام والورون آلتین آزالدى تا یئرالما یومورتا پیشه پیشه یاوشجادان آلتى قازماق باغلاسین.آخى مندن آتام چوخ سئوردیخ کى یئرالما یئمه غى پیشیرَنده آلتى قازماق باغلاسین.آنام آیاغا قارخا قارخا دئدى:
-«اوغول غلامحسین منیم بیر یورقان سفارشیم وار،من بیراز اونون اوستونده چالیشیم سنده درس -مشقینه باخ.نیگران اولما آتان گلنده ده دانیشاریخ یازدیخلاری مبلغین یاریسین وئره ک، نده ن کى بیز اوز ایچیمیزى ییه نلره اوخشویورق سانیرام»
-«منده اوجور فیکیر ائلیرم آنا.»
آنام او طرفده یورقان سالیردى و منده بو طرفده اوزانیب مشقلریمى یازیرام.
آتام دا گلدى بو حالدا،الینده بیر ایکى نایلون میوه و وسایل واریدى.آنام یورقانى ییغیشدیردى و آتامین الیندن نایلون لارى آلیب و سماورادان اوچ چاى توکه رک گتیردى،بیر چاى دا منه گتیردى.
آتام چایى ایچه ایچه دئدى:
« اوغول غلامحسین مدرسه ده نه واریدى؟»
بو حالدا آنام منیم عوضیمدن جواب وئردى:
-« مدرسه دن غلامحسینه بیر فیش وئریبلر کى کى مدرسه نین نفتى یوخدو و مالى موشکولو وار گره ک اَلى مین تومان مدرسه یه یاردیم ائلیه سیز.البته معلیم لرى دئیب کى یاریسین دا گتیرسز اولار.»
آتام بونو ائشیدینجه باشلادى موللا و حکومته یامان دئمه غه:
-«مملکتى یئیرلر دویمورلار،دونیایا نفت ساتیرلار ایندى اوز مدرسه لرینده نفت لرى یوخدور.آخى اینصاف دى بو قیش داکى منیم اوز نفتیم یوخدور و والوردان باشا چاتدیریرام کى اونودا گئجه بوغماسین دییه یاتاندان سورا ایشله دمیرم من اوز آرواد اوشاغیمین بوغازیمدان کَسَم و بو موفته خورلارا وئرم؟بیر تومان وئرمه مه م والله.هر موللا اولوب یوز اَلى کیلو،آز قالیب آروادلاریمیزى دا اَلیمیزدن آلسین لار.دویمولار دا بو ایلان قارین لار.»
آنام بیر مهربان سسیله دئدى:
-«کیشى غلامحسینیمین روحیه سى حساس دیر،یاریسین وئره ک قوى اونو دا صف باشیندا اَزیب-اَذیت ائله مسینلر.دولت ده دولتیخ ائلیه مه نیخ کى،نه زامان بیز باش قالدیرمیشق کى بودا ایکینجى سرى اولسون.اونسوز دا بیر گول دن بهار اولماز،یاردیمین یاریسین وئره خ گوى اَل چکسینلر.»
آنام بیلیردى آتامى نجور یومشاق ائله سین،آتام جئبیندن یئرمى بئش مین چیخارتدى و منه وئره رک دئدى:
-«حراملارى اولسون،ظلوم قیامته قالماز.اوغول آل بونو وئر صاباح قوى اَل چکسینلر سانکى دده لرینین مالین آلامیرلار!»
پولو آلدیم،اصلینده بیراز سئویندیم کى دا آقاى مسعودى له باش باشا وورمویاجایام،نجور اولسا اینسانى آبیر حایادان سالیر.بیراز دا اوزولدوم کى بیز نیه یوخسولوق؟نیه چوخ ایشلیب آز یئیب و چوخ محتاجیخ یا نیه هئچ بیر دئیشیخ لیق یا ایلرله مه اولمور؟بو نفت پولارى ها گئدیر یا نده ن موللا لار یوز اَلى کیلودور و هامیسى دا دوخسان یاشدان ایضافه عمر ائلیرلر.بونلارین چوخونون جوابین بیلمیرم اما ذهنیمى بیراز قاریشدیریب و کدرلى ائله میشدى.
بوجور دوشونوردوم کى آنام ألینن-الیمدن یاپیشدی و دئدى :
«اوغلان هارداسان به؟گل سوفرا باشینا،یئمک ایندى سؤوُیار.»
آتامین کئفى پوزقونودو هله،یئمک اوستوندن دال به دال سو ایچیردى و آناما دئیردى بو نه دیر دوزلدیبسن؟هم بى طعم دیر و هم دوزسوزدور.آنام قیزاریردى و سَسی چیخمیردى،بیر سئرى منه دئیردى کى بیلیرسن آتان نیه ائوده بو قدر یئمک لردن ناراضى چیلیغ ائلیر.اونا گوره کى دیشاریدا اوزون اَزیلمیش احساس ائلیر و بو حس دن قاچماغى ایچون مجبور ائوده بیزى اَزمه غه چالیشیر.حتى دئیردى کى بیر سئرى من اوشاق اولاندا،آتام اونون یئمک لرینه ایشکال توتاندا آنام جواب وئرمیشدى کى نه آلیبسان کى نه ایستیرسن؟آنام دئیر کى آتان اوچ دورد آى منیم اوزمه اوتانا اوتانا باخیردى.اونا گوره آنام او گوندن بویانا تصمیم توتور کى آتامین آتماجالارینین قاباغیندا سوسون تا کى آتام بوندان آرتیق اوزونه فیشار گتیرمه سین.سوفرانى ییغماق دا آناما یاردیم ائله دیم و بوش قابلارى بیر کنارا قویودوخ تا کى آنام اونلارى سحر چاغى حیاط ده یوسون.هر کس بیر کنارا چکیلدى،آنام تکرار یورقانى سارماغا مشغول اولدو،من درس اوخویورام و آتام دا رادیو یا قولاخ آسیردى.رادیودا عاشیق بو ماهنى نى یواش یواش اوخویوردو:
چال عاشیق سازینی، اوره گیم دولوب
بعضاً اینسان ایچون درمان بو اولور
سازین نغمه لری آخسین کونلومه
یوخسا چیچکلریم عطش دن سولور
چال عاشیق سازینی، بلکه سازیندا
اومودسوز حیاتا بیر اومید تاپیم
گًل عاشیق سازیندا صبیردن دانیش
بلکه دؤزمک درسین آغزیندان قاپیم…(اوختاى)
یاتماق وقتى دیر و آنام والورو سوندورور،نده ن کى والورون تینى تهله که لى دیر و ایندیه کیمى نئچه عائله نى اولدروب،هامیمیز بیر اوتاق دا یاتیریق البته بیر پرده نن اوتاقى ایکى یه بولموشوق و من بیر طرفده و آنا -آتام گیل بیر طرفده یاتیر.یاتا یاتا صاباحى دوشونورم کى گره ک اوشاقلار گورمه دن پولو یاوشجادان وئره م و دئیم کى مالى دوروموموز یاخچى دئیل و پولون یاریسین گتیرمیشم.البته بیلیرم کى بیر پروبلم اولمویاجاخ،اما بعضى اوشاقلار هر زامان بوجور بیر شئى لر آختاریلار تا کى اینسانین آرخاسیندا مسخره قویوب گولسونلر!سانکى بیرینین پولو اولوب یا اولماماغى گولمه لى بیر شى دیر!اونا گوره دوشونورم کى گیزلینجه پولو وئرم.بو فیکیرلرده دیم کى یاتدیم.حتى بیر ایکى سرى یوخودان قالخدیم،بیر ایضطراب کیمى بیر شى واریم دیر،سانکى تلَسیرم و یا قورخورام.اصلینده بیراز تلَسیرم کى پولو وئرم نده ن کى اونو بیر یوک کیمى داشیرام،یاتیغیم یئرده نئچه سرى اویوز بویوزا دونورم. صُبحه یاخین سویوخ دان و ایضطراب دان یوخودان قالخدیم،گونون ایشیلتیسى پنجره یه توتولموش نایلون آرخاسیندان بولانیخ گورسه نیر.اما سویوخ هاوادا بلکه گونون ایشیغى و ایستى سى داها اینسانا نئشه وئریر،ذاتاً گونون ایشیغین قیشین سویوخ و بولوتلو هاواسیندا سئویریخ.تئز قالخیب اَل اوزومو یوماق ایچون حیاطا گئدیرم و ایلک اول بولوتلو هاوادا گونه باخیب و سونرا شیرى آچیب سویوخ سوی نان اَل اوزومو یویورام .اینسانا نه نئشه گلیر سویوخ سو و گونون باشلنیش ایشیلتیسى !آتام صبح لر داها تئز قالخیب و فهله میدانیا گئدیر کى بلکه ایش تاپسین!آخى فهله میدانین دا دا ایش قاپماق ایچون رقابت وار و چون ایش آزدیر و ایشلیه ن چوخدور،همى گره ک زرنگ اولاسان و همى ده شانسین اولا کى ایشى قاپاسان.آنام هر سحر کیمى تئز قالخیب سماورى یاندیریب و والور اوستونده ایکى یومورتا یاغا سالیب کى مندن برابر صبحانه یئسین.
سلام وئریب کئچیب یانیندا اوتورورام آنامین و سویوخ و یاش الیمى والورون اوستونه توتورام.آنام گوللر اوزله دئیر:
-«سلام بالام،نده ن بوگون یاخچى یاتامیبسان!صبح کیمى اویوز بویوزا دونوبسن؟»
-«یوخ فیکیر ائله میرم بیر دلیلى اولا،احتیمالاً آخشام ایضافه چاى ایچمیشم»
-«من دوشونورم کى ایضطرابین وار پول ایچون یا ناراحت سان.»
-«یوخ آنا،دئدیم کى احتیمالاً چاى دان اولا.»
-«هر نه ایسه اوغلوم!جانینى سیخما،هر شى دوزله جک اینشالاه.گل صوبحانه نى ییَک،گئج قالارسان”.»
آج اولدوغوما باخمیاراق،ایشتاحام آزیدى.حتى بیر شى یئمک ایسته میردیم،فقط ایستیردیم کى گئدیب و بو پولو معلیمیزه وئرم.اورگیم چیرپینماغین احساس ائلیردیم،ذاتاً آنام دئمه لى سانکى جوجووه یئمیشدیم و بیر یئرده دورامیردیم.اما آنامى دا نیگران ائلمک ایسته میردیم،اونا گوره اوتوردوم سفرا باشیندا،بیر پیش دستى ده بیراز پنیر،کیچیک تاوا دا ایکى یومورتا و ایکى ایستکان شیرین چاى و ایکى پارچا چورک واریدى سفرا دا.عجله نن یئمه غه باشلادیم،ذهنیم آیرى یئرده دى اما آغزیم ایشلیردى.آنام بیر تعجب لحنینن دئدى:
-«غلامحسین بالا دالیان آتلى دوشوب.»
باشیمى قالدیردیم و دئدیم:
-«نییه آنا؟»
-«بالا تیکه لرى هئچ چئینه میرسن اودورسان،بیر جورسن باخ بوگون.»
-«یوخ آنا هئچ نه ییم دئییل،او قدر ایشتاحام یوخدور.»
-«نه بیلیم بالا،الله ائله سین.»
آنامین شبهه لى باخیش لارینین آلتیندا صوبحانه نى یئدیم و بیر چاى ایچیب آنام نان خدافیظ لشدیم.
-«خوش گئدین بالا،بیر پنیر دورمگى ده قویموشام کیفینه.آجیخسان اونو یئگینَن.»
-«ساغول آنا،اللرین آغریماسین.»
آنام نام خدافیظ له شیب،سرعت له اوزومو کوچه یه آتدیم.اورگیم چیرپینیردى،اوخولا تئز یتیریب و بو پولو معلیمه وئرمک ایستیردیم.سانکى آقاى مسعودى یه بو هاسادلیخدا تسلیم اولماغیم دان راضى دئیلدیم.اما بیزلر اورگنمیشیخ تسلیم اولماغا.بیر سرى آقاى حسینى دئیردى کى اوشاق لار بیزیم کولتورده بیرینى تعریف ائلیَنده دئیرلر کى فلانى چوخ باش آشاغى و یاخچى آدامدى!او دئیردى کى بیز باش قالدیران لارى سئومه نیخ و اونا گوره باش ایمه و قورخاقلیق بیزده بیر دییَره (ارزش)چئوریلیب.او قدر ذهنیم قاریشیخ دیر کى گونون ایشیقین و ایستیسین حیس ائله میرم.اوزومو مدرسه قاباغیندا تاپدیم،آرا- سیرا اوشاقلاردا گَلمیشدى. ایلک صاباح شاختاسیندا،هر کس گونش ایشیغى سیچرادیغى گوشه یه سیغینمیشدى،گون ایشیغى و ایستى، سویوخ هاوادا نجورکى گلیر اوجورده بدنَ یاپیشیر.دونن هر کس پول دان و مدرسه یه یاردیم نان دانیشیردى اما بوگون سانکى نه قورد گلیب و نه زیانلیخ ائلیب!هر کس ساکیت دیر.
اوزوموَ دیوار کناریندا بیر یئر توتوب و دیوارا دایاناراخ اوزومو گونشه سارى توتوب و منده ساکیت دیوارا دایاندیم،سکوتدا گوزلریم قاماشسا دا گونشَه سارى باخیرام،گون ایشیلتیسى بیر قیرباج کیمى اوزومه یاپیشیر،اوچ دورد دقیقه سکوتدا کئچیردنن سورا عبدالله اوزون منه سارى توتوب و سورشدو؟:
-«غلامحسین پول گتیردین؟»
-«هه گتیردیم»
-«هامیسین؟»
دیلیم آغزیم دا قورودو-سانکى قان جریانى بئنیم ده شدت تاپدى و دوروخا دورخا دئدیم:«هه هامیسین.»هامى تیکرار ساکیت قالدى،اوره گیم چیرپینماغا باشلادى.سانیرام رنگیم ده آتدى،نیه یالان دئدیم؟اگر معلیم یالانیمى چیخارسا نه اولاجاخ؟گونه باخا باخا منده سوروشدوم؟
-«سیزده گتیردینیز؟»
عبدالله تیتره یَن سَسدن جواب وئردى:
-«هه منده هامیسین گتیردیم.»
دونوب اوزونه باخدیم گچ کیمى آغارمیشدى.
غلامرضا دا اویوزدان دئدی کى منده هامیسین گتیردیم.داها ائشیدمه دیم کى او بیرسى اوشاقلار نه دئدى،آیاغا قالخیب و سورعت له قدم آتماغا باشلادیم،چونوب آرخاما باخدیم کیمسه قالمامیشدى هر کس داغلیب و تک باشینا قدم آتیردى.بو احوالات داى دیم کى باشلانیش زنگى چالیندى،صف دورما زامانى دیر،هر زامان کى گیبى صف دورماغا باشلادیخ ،بیرى قران اوخودو!دوزدو معنى سین هئچ کس بیلمیر اما هر گون اوخونور صف باشیندا.غلامعلى بیر سرى ده بونون اوستونده آقاى مسعودى نین الیندن کتک ئیدى!آخى او سیرادان چیخدى و دئدی بونون لااقل عربى سین اوخویاندان سونرا تورکى ترجمه سین ده اوخویون کى بیلخ نه دئیر!قران اوخوماخدان سورا آقاى مسعودى میکروفون آزخاسینا کئچدى و دانیشماغا باشلادى:
– آلله تعالى نین آدى و یادى نان،رهبریمیزین و نظامیمیزین عمرو اوزون اولسون دییه بیر صلوات چئویرن تا دانیشماغا باشلایام!
هر کس بیر ضعیف سَسدن صلوات چئویردى.آقاى مسعودى بیر هیجانلى سسدن باغیردى:
-«سانکى هله یوخودان اویانمیبسیز،تئزدن از جلو نظام وئریرم و سیزدن غرا آلله اکبر ایستیرم(سانکى سربازخانادى هر صاباح از جلو نظام وئریلر و بیزده گره جوابیندا دییَک : الله و اکبر -خامنه اى رهبر.آقاى مسعودى محکم و هیجانلى از جلو نظام وئردى و بو سرى اوشاقلار اونون الیندن قورتولالار محکم بیر الله و اکبر جواب وئردیلر. آقاى مسعودى سئوینجک بیر سَسدَن دئدى:بوجور ها عزیز اوشاقلار.
بیردن غلامعلى دئدى:دونن ماهواراه ده ترکیه شبکه لرینده ”عزیز نسین“دئیردى هارادا الله اکبر و صلوات سسى گلیر اوردا حتما بیر باش کسیرلر،سانیرام بوردا بوگون چوخ باش کسیله جخ.اوخولون هامیسیرگولوش سَسیندن پارتلاماغا باشلادى.
آقاى مسعودى یه پیچاق وُرسایدین قانى چیخمازدى،باغیرا باغیرا غلامعلى نین اوستونه گئدیب و اونو دویه -دویه باغیریردى:گَدَه سنین دیلین باشینا بلا اولاجاخ،سنى من بوندان سونرا گره ک سیرا دورمادان قاباخ بیر ىسرى دویه م.سنین کیمى لرى دار آغاجینا اوجاه گلرلر،اما منیم ده هله الیمدن کیمسه دار اغاجینا اوجاه گلمیب ندن کى من اونلارى آدام ائله میشم.
بو سرى غلامعلى نى آقاى مسعودى بیر ربع دان چوخ صف باشیندا دویدو،هر سرى صف دن سورا آپاریب دفتر ده دویوردو،بو سرى اما اوزون ساخلایامادى و صف قاباغیندا اونو دویمه غه باشلادى.اون -اون بئش دقیقه دویه ندن سونرا گنه میکروفون دالینا کئچیب و دئدى:
-اوشاقلار بوگون اعصاب لاریم قاریشیخ دى و اگر ایستیرسیز کى بوندان دا قاریشیخ اولماسین لازیم اولان ایش بیرلیغ لرى معلیم لردن مدرسه پول یاردیمى باره سینده ائله یین،چون آرتیق دا سیزین الینیزدن جانیم خیرخیراما یئتیریب و دا کیمسه نى گوزله مییه جه یم.ایندى ده گئدین کلاسلارا.
هر کس یئرینده تیتره مه غه باشلاییردى،قورخو هر کسین جانیندا اوتورموشدو.کتک دن چوخ کتک یئمه قورخوسو آدامى اینجیدیر،غلامعلى یه باخاندا اونون کئفى بیزدن ساز گورسه نیر،نده ن کى او سیریمسیب و کتک دن قورخمور و سوزون هر زامان دئیر اما بیز هر زامان کتک قورخوسوندان وحشتده یاشیب و سَسیمیزى قیسیریخ.صف لر بیر به بیر آقاى مسعودى نین قاباغیندان کئچیب کیلاسا گئدیردیلر،هر کس ساکیت و یئره باخیر و فقط آقاى مسعودى دیر کى شاگیردلرین اوزونه باخیر.
اول ساعات درسیمیز آقاى فرزانه نن دیر،آقاى فرزانه هر زامان یومشاق و محبتلى و سوادلى اینسان دیر کى چوخ زامان پول آلمیاراق ایضافه کیلاس قویور و اورادا ضعیف اولان اویرنجى لره یاردیمجى اولور.اونان آرتیق دا اوشاقلارا یاشلارینا اویغون کیتابلار تاندیریر تا کى اونلارى اوخوماق لا اوشاق لار بیلگیله سینلر.آقاى فرزانه ایچرى گیردى و اوشاقلار اونون احترامینا آیاغا قالخدى او بیر گولر اوزدن دئدى: زحمت چکمه یین اوشاقلار ،اَیله شین.گولشلى اوزده ن هر کس دَن بیر کئف احوال لاشدى و سونرا دئدى گئده خ درسه اوشاقلار.عبدالله اویوزدان سسى توتولا -توتولا دئدى: آقا پولارى ییغمیرسیز؟
-«من ییغیم اوشاقلار؟»آقاى فرزانه سوروشدو.
هر کس دئدى بلى آقا سیز یْیغین،اویوزدان عبدالیرضا دئدى:آقا بیز گتیرمه میشیخ بوگون،اولار سونرا دا بیز سیزه وئره ک؟آخى او بیرى معلیم لردن قورخوروق آز اولسا قبول ائله میه لر!
آقاى فرزانه باشین قاشیاراخ جواب وئردى:سیزین بو ایشلره آقاى مسعودى منه ناراحات اولور هر زامان،اما عیبى یوخدو گتیرین وئرین منه،بیر جورو ه من حل ائلرم.آقاى فرزانه بیر آغ صفحه چیخارتدى و دئدى: اوشاقلار کیم گتیریب بیر-بیر گتیرین وئرین سیرادان؟عجله ده ائله مه یْین.من دوردونجو حساب اولورام سیرا اوزونَن،اوزومه دیلخوش لوق وئریرم کى من هله دوردونجویَم و آدامین بیرى اوچ دقیقه چکسه هله اون ایکى دقیقه قالیر منیم زامانیما!اول نفر غلام حسن دیر آقاى فرزانه اوزون غلام حسن سارى توتو و سوروشدو، اوغول غلامحسن گتیریبسن؟غلامحسن بیر نازیک سَسدن دئیر:
-«بلى اقا.»
-او زامان پس گَل اوغول.
غلامحسن دوروب گئدیر آقاى فرزانه نین میزینین قاباغینا و ساکیت اولاراق پول پاکتین آقاى فرزانه نین اَلینه وئردى.آقاى فرزانه پولارى پاکتدن چیخاردیب ساییر و غلامحسن نین آدین یازاراق اونا خطاب دئیر گئد اوتور اوغلوم.هر کس دورد قولاخ قولاق آسیر کى غلامحسن یازدیخلاری پولون هامیسین گتیریب یا یاریسین!اما چون اونون باره سینده هئچ دانیشیخ اولمور بو نتیجه توتولور کى او پولون هامیسین گتیریب.آقاى فرزانه اوزون ایرضایا سارى توتور و دئیر:اوغول سن گتیریبسن؟
ایرضا آغاریب و قیزاراراق بیر توتولموش سَسدن جواب وئریر:یوخ آقا من سورا گتیره جه یم،آتام ائوده دئیل دیر!
-اولسون اوغول هازامان آتان اولاندا گتیر.اوغول ممد ایرضا سن گتیریبسن؟
-بلى آقا.
-گتیر او زامان.
ممد ایرضا یواش یواش یئرده ن قالخدى و آقاى فرزانه نین میزینه سارى یولا دوشدو .قیپ قیرمیزى قیزاریب و ترله میشدى،الینده کى پارکتى او قدر اوینادمیشدى کى بوزوشدورموشدو.ساکیتجه پاکتى آقاى فرزانه نین الینه وئردى،آقاى فرزانه پاکتى آچیب پولون مبلغینه باخدى و پولو ساییب ممد ایرضا نین اوزونه باخدى،ممد ایرضا قیپ قیرمیزى قیزاریب و تیتریدى اما بیله سیندن بیر سَس چیخمیردى !ایکى دقیقه بیر بیرین اوزونه باخدیلار اما هیچ بیرى بیر کلمه دانیشمادیلار.هر کس قولاغین شوشله میشدى کى بیر شى ائشیدسین اما کیمسه سکوتون قیرماخ ایسته میردى،آقاى فرزانه نین اوزو دونوب آغ آغاباق آغارمیشدى.نهایت ایکى اوزون دقیقه دن سونرا آقاى فرزانه بیر تیتره یَن سس دن دئدى:اوغول ممد ایرضا بویور اوتور.بیر شى دئمه دن ممد ایرضا دونوب اوتوردو،کیمسه یه باخمیردى،قیزارمیشدى و رنگى گئتمیش کاپشِنینین قولانان تئز تئز آنلینین تَرین سیلیردى.کلاس سکوتا بورنموشدو،کیمسه دن بیر سَس سمیر چیخمیردى.سیرا منده بو سکوتون بیتمه سین ایسته میرم،آزیندان ایکى دقیقه اوزون سورمه سین ایستیرم.قلبیم حیزلا چیرپینماغا باشلاییر ،سکوت سینیر و آقاى فرزانه بیر ضعیف سَسدن دئیر: اوغول غلامحسین سن گتیریبسن بویور گَل.
-نه گوج واریم دى سینه مه یْغیرام و آیاغا قارخا-قارخا دئیرم بلى آقا گتیرمیشم.قدم لرى آتیب و دوشونورم کى نجور دیْیَم کى پولون یاریسین گتیرمیشم تا همى اوشاقلارین یانیندا اوتانمییام و همى ده تئز قورتولام بو یوکون آلتیندان،بئش آدیم یول دیر اما هر آدیم دا بیر سرى اوشاقلارا دونوب باخیرام و بیر سرى دوشونورم کى نه دییه م،بو یولون قورتولماغینى ایسته میرم اما بو یول دا قورتولور و اوزمو آقاى فرزانه نین میزینین قاباغیندا گورورم.پاکتى اوزالدیرام آقاى فرزانه نین قاباغینا و پنجره دن گونه باخاراق نه گوجوم وار بوغازیما ییغیرام و دئیرم :
-یاریسین گتیرمیشم آقاى فرزانه.
-اولسون اوغلوم بویور اوتور.
-آتامین ایشى یوخدور،قیش دیر بیر گون ایش اولاندا ایکى گون ایش اولمور.
-آنلادیم اوغول گئد اوتور.
اوتورماق ایسته میردیم،سانکى اوزومو ایثبات ائتمک ایستیردیم نه اولسا بیزلر اوتانیریق یوخسول اولدوغوموزدان.ایستیردیم دیْیَم کى من اوتانمیرام و یا حتى اونو ایثبات ائلیه م کى من اوتانمیرام اونا گوره تیکرار گونشین ایشیغینا باخا باخا دئدیم : بونو دا آتام زوردان وئردى ندَن کى اوزوموزون هله نفتیمیز یوخدور و اونا گوره ده هله بخارى قویمامیشیق!
آقاى فرزانه میزین آرخاسیندان قالخدى و اَلرینن سینه مدن یاپیشاراق تیتره ک و عصبى سَسدن باغریراراق دئدى:آنلادیم دئدیغینى سنده من دئدیغیمى آنلا گئت کیلاس دان ائشیه حیاط ده قدم وؤر یوخسا ایدامه وئرسن زوردان سنى کیلاس دان ائشیه آتارام.دونوب کیلاس دان ائشیه چیخدیم ،اوره گیم توتقون و بدنیم تیتره یردى،اوخول حیاتیندا گون توتان بیر گوشه ده اوتوروب اوزومه جومدوم،ممدایرضا نین سکوتون و بو کى او یوخسولوغون دان اوتانیب اونو دیله گتیرَمیردى بو کى ممد ایرضا نین سرنویشتى بیزیم هامیمیزین سرنویشتى دیر،بیز اوتانیریق چون یوخسولوق اما بیزیم حاقى یینلر،ظالیم لر اوتانمیرلار چون اونلار بیزیم حاقلاردان وارلى اولوبلار!بو فیکیر لرده دیم کى بیر نفر اوتوردو یانیمدا و اَلین سالدى بوینوما،باشیمى قاوزایب و آقاى فرزانه نین اولدوغون گوردوم !آرامیزدا دورد-بئش دقیقه سکوت حاکیم اولاندان سونرا آقاى فرزانه باشین قویه قاوزایب و دئدى:
-«بیلیرسن نیه اوستونه باغیردیم؟»
گونشه سارى باخا باخا جواب وئردیم:
-«چوخ زامان اینسان باغیریر چون اوزونو عاجیز حیس ائلیْیر»
-«دوز دئیرسن،من ممدایرضا نین سکوتونون قاباغیندا اوزومو عاجیز حیس ائله دیم.ممدایرضا دردین دییه بیلمدى.اصلینده ممدایرضانین یوخسولوقو دئیل،بلکه او یوخسولوقدان اوتانماسى دیر کى منى تیتره مه یه سالدى!او سکوت ایندى ده قولاغیمدا ویزیلیر،اصلینده او سَسیزلیغه عصیان اولسون باغیرماق ایسته دیم سنین اوستونه باغیرماق ایسته مه دیم او باغیرماق اوزوم ایچونودور.حساب ائله سن کى سنین اوستونه باغیردیم سنن عذور ایستیرم.»
-«بیلیرم.»
-«ایستیرسن گئد ائوده بوگون ایستراحت ائله،کیفى نى گتیرمیشم اما منجه نه ایتیفاق دوشدوغونو ائوده دئمه نده ن کى اوزلرین سوچلو حیس ائلرلر!بعضى زامانلار سوسوب درد و کدرى اوزون داشیاجاخسان . حتى ایسته سن ناهاراجاخ گئت کیتابخانایا و ائله مدرسه داغیلاندا ائوه گئت»
-اولسون اوجور ائله رم.
آقاى فرزانه چانتامى منیم یانیما قویوب و قالخیب گئتدى کیلاسا.
هئچ بیر شى دوشونموردوم،فقط ساکیت اوتوروب گوزلریمى اوزوم بیلمه دیغیم بیر شئیه زیله میشدیم بلکه یاریم ساعات بوجور کئچدى.آیاغا قالخدیغیمدا فیکیر ائلیردیم کى بلکه مدرسه داغیلان زامانى گلیب و منیم کیتابخانا یا خیاباندا دولانیب وقت کئچیرمم ایچون لزوم یوخ!اما هله دورد ساعات واقت کئچیرمم لازیم دیر تا ناهار وقتى گلیب و من ائوه گئدم،کیتابخانایا گئتمَک مقصدیله یولا توشدوم.خیاباندا دولانسام او بو گوروب عائله مه خبر وئره بیلرلر اما کیتابخانادا کیمسه منى گورمز و اوردا بیر کیتاب دان دا اوزومو مشغول ائلرم.کیتابخانا ساختمانى قدیمى شیروانى بیر ایکى قات ساختمان دیر کى یئرین دارلیغینا گوره اوخوما سالنى کیچیک دیر و اصلینده کیچیک اولدوغو ایچون کیتابلارى امانت آلیب آپاریب ائوده اوخویولار و آز آدام اوردا اوتوروب کیتاب اوخویور.آقاى “ببرى”۵٠ یاش جواریندا کیتابخانانین همى سوروملوسودور و همى ایشچى سى دیر،او منى تانییر،نده ن کى منیم گوجوم یوخدو کیتاب الماغا اونا گوره هر زامان کیتابخانادان کیتاب بورج آلیب و اوخویارام حتى آقاى “ببرى”بعضى شخصى کیتاب لارین دا ائودن گتیریب و منه بوش وئریر تا اونلارى اوخویام.سالانا-سالانا پله لردن یوخارى چیخیب و کیتابخانانین جیر-جیرلایان قاپیسیندان ایچرى گیردیم،آقاى “ببرى”تزگاه دالیندا گولش قاباخ اوتوروب.او هر زامان کى کیمى بوزارمیش اما تمیز و دوزنلى کت -شالوارین گئیب و اوزون ده سه تیغ چکیب،توکلرى آغارسا دا اما جوان و انرژى لى گوروشور.او منى گورونجه همن سالام وئریب دئدى:
-خوش گوردوخ غلامحسین،بو گون نه اوخوماق ایستیرسن؟
-«خوش گونویوز اولسون آقاى “ببرى”.بیر ساده بیر شى،بلکه بیر شعر.بورادا وقتى کئچیرمک ایستیرم.»
-فیکیر ائلیرم “برتولت برشت” شعرلرین سئورسَن،ساده اولدوغو حالدا دَریندیلر.ایستیرسن اونو بیر ایمتحان ائله.
-«سیز مصلحت بیلسز،حتماً گوزل و فایدالى دیر.»
آقاى ببرى،قالخدى و کیتاب رَفلرینده(قفسه لرینده)کیتاب آختاراراق ایدامه وئردى:
-برتولت برشت او یازارلارداندى کى گونون مسله لرین شعر،حکایه و درام حالیندا یازیب.
آقاى ببرى کیتابى تاپیب و گتیریب وئردى منه.تمرکز حالیم ضعیف اولسادا اما کیتاب دا ساده و چکیجى دیر،شعرلرى بیر-بیر اوخوماغا باشلادیم.شعرلر اینسانین جانینا اوتوروردو سانکى کرهَ نى تاوادا اَریدیردین،زامانین کئچدیغیندن خبریم یوخودور.
اَن ساده شى لرى اورگَن
اورگنمه ایستیه ن لره هئچ زامان گئج دئیل
الیفبانى اورگن،ئتمیر اما اونو اورگَن
بیر طرفدن باشلایان گره ک
سن هر شئى بیلمه لی سن
سن گره ک رهبرلیغى اَلینه آلاسان
سورگونده حایات سوره ن اویرَن
زینداندا عومور سوره ن اوره گَن
اِى ائوده اوتوران آرواد اورگَن
اِى آتمیش یاشینداکى کى اینسان اورگَن
سن گره ک رهبرلیغى الینه آلاسان
اى صاحابسیزلار و ائوسیزلر اویرنمه دالیسیندا اولون
اى سویوخ دان تیتره ین ائوسیزلر بیر شى لر اورگنین
اى آجلیخ چکه نلر،الرینیزه بیر کیتاب آلین،بو اوزو بیر سلاح دیر
سن گره ک رهبرلیغى الینه آلاسان
آى یولداش اوتانما سورغو،سورمادان
بیلمه دیخله رینى،قویما زوردان بوینونا قویالار
اوزون دالیسیجاخ گئد
اورگنمه دیکلرینى اینکار ائله کى بیلیرسن
فاکتورو اوزون جمع باغلا
ندن کى اونو أودُیَین سن سن
بیلمه دیغین رقمین اوستونه اَل باس
و سوروش بو نَدن اوتورو؟
سن گره ک رهبرلیغى اَلینه آلاسان.(برتولت برشت)
بو شعرى نئچه سرى اوخودوم،آقاى ببرى دوغرو دئیر.شعرلر ساده اولدوغو حالدا اما درین معنالارى وار،او قدر سئودیم شعرلرى هئچ بیلمه دیم بو اوچ ساعات نجور کئچدى.آیاغا قالخدیم گئدم،آقاى ببرى دن ایسته دیم کى برتولت برشت آیرى کیتابى دا وار امانت وئرسین،نده ن کى چوخ سئودیم و حتى دئمک اولار کى اونو اوخودوخ دا صاباحکى دردى و غمى اونوتوم.آقاى ببرى گولر اوزدن دئدى:
-باخیرام کى کیتابى اوخوماقدان راضى سان و یازارین آیرى کیتابلارین دا اوخوماق ایستیرسن.
-هه،چوخ سئودیم اصلینده،دئدیغینیز کیمى شعر چوخ ساده اما عینى حالدا چوخ معنالى و درین دیر.آز یازى ساده و معنالى و عینى حالدا دَرین اولار.
-اوغلوم غلامحسین ساوادلى آداملار ایکى مدل یازارلار،چوخو او قدر مطلبى آغیر یازار کى اونو خیردالاماخ حضرت فیلین ایشى اولار.بیر اقلیت ده وار کى او قدر بیلگیلى دیلر کى بیلدیخلرین گئجه گوندوز چالیشیب ساده لشدیرلر کى اونلارین یازیلارین هر کس خیردالیا بیلسین.اصلینده ایلک گروپ یازارلار تا اوخونمویالار یا یازى لارى بیر معما کیمى گورسن سین.برتولت برشت ده او یازارلارداندى کى آغیر مطلب لرى ساده یازار و هر اینسان اخودوغو حالدا دا اونان بیر شى لر اورگندیغینین فرقینده اولار.
کیتابلارى آلیب و آقاى ببرى دن خدافیظ لشیب و نَشه مى تیکرار تزه لیه رک ائوه سارى دونورم.اوخول لار داغیلدیغى ایچون خیابان شولوخ دور،هر زامان شولوخ خیاباندا ائوه دونمه نى سئویرم،گونش آلتیندا-گوزل قیزلار کى اوشاقلیق چاغلاریندا کوچه ده برابر اویناردیق و ایندى سنت و یاشلارینین ایجابینا گوره اوزاخ گزیرلر و سانکى سنى تانیمیرلار،اونلارى تیکرار گورمه دن هر زامان خوشلانیب و داها اوشاخ لیق خاطیره لرى خاطیرلایرام!گزیب باخا-باخا اوزومو ائویمیزین قاباغیندا تاپدیم،قاپیمیز آچیخ اولور گوندوز وقتى نورمالدا،بودا کاسیب منطقه نین عادات و عنعنه لریندن دیر کى قاپیلار گوندوز واقتى آچیق اولار.نده ن کى اونلاردا نه اوغورلاماغا بیر شئلرى وار و نه ده بلکه او قدر صاف و ساده دیلار کى اینسانین اوغرو اولماغینا اینانمیرلار.قاپیدان گیره نده اوسگوره رک ایچرى گیریرم هر زامان،قونشوموز جیران خالا دا آناما یورقان سالمادا یاردیم إئلیردى،والورون اوستونده شوربا قوخوسو،اینسانین ایشتهاسین آچیردى.سلام وئریب گئدیب آنام نان -جیران خالانین یانیندا اوتوردوم.جیران خالا سونسوزدور و اوشاغى اولمویوب،اونا گوره آنام نان منى اوز اوشاغى کیمى حساب ائلیر.حیات یولداشى دا محله بقالى دیر و صاباح گئدر-آخشام ائوه گلر،اونا گوره ده نورمالدا جیران خالا بیزه گَلَر،همى آناما یاردیم ائلر یورقان سالمادا و همى ده اوزون تکلیخ دن قورتاریب داریخماز.اوشاق اولاندا هر زامان منه بایاتى،تاپماجا و ناغیل دئیردى،اونا گوره آرامیزدا صمیمیت چوخودور و سونرالار منده خوش بیر شعر یا کیتاب اوخویاندا-جیران خالا لا و آناما اونو تیکرارلاردیم.او گونده اوخودوغوم شعرلرى،اونلاردان پایلاشماق ایستیردیم اصلینده.
جیران خالا اوزون آناما توتوب دئدى:قیزیم غلامحسین عاج اولار،ایسترسن اونون نهارین وئر،بیز سونرا ییَریک.
-آنامین عوضینه تئز من جواب وئردیم:
-یوخ خالا،آج دئیلَم.هامیمیز برابر ییَریک.
-بالا آخى بیز بونون آخیرلرینده ییخ،دا ایسته میریخ کى یاریمچیلیخ بوراخاخ،بلکه بیر-ایکى ساعات چَکه.
-اولسون منده درسلریمه باخارام،بیرده بیر ایکى دنه ده تزه شعر اوخویارام سیزه.
آنام باشین قاوزایب و مهربان گوزوله منه باخیب و دئدى:عاج اولسان دور بیر دورمک پنیردن زادان آتان آغزینا گَل تزه تاپدیغین شعرلردن بیر ایکیسین بیزه اوخو،سونرا درسلرینه باخ.
کیتابى آچدیم و اوچ دنه شعرلردن اوخودوم،هم حوزونلو و هم سئوینجلى.اونلاردا شعرلرى دینله مه دن چوخ سئویندیلر،حتى سونوندا بو قیسا شعرى اوخودوغوم دا
یولون قیراغیندا اوتورموشام.
سوروجو،تکرلرى دئیشیر،
گَلدیغیم یئره باغلى دئیله م.
گئده جه ییم یئره ده او قدر ماراقلى دئیله م،
پس نده ن صبیرسیز،
تَکَرلَرین دئیشمه سین گوزلویورم؟(برتولت برشت)
جیران خالا اوره گى دولدو و ایچیندن بیر آه چکرک دئدى:اینسان لاردا نه قدر گوج وار کى ائله بیر شعر دئیرلر کى بیلمه دیغى آیرى عیرق و دین و اولکه اینسانلارینین دا اوره ک سوزلرین دئیرلر.اوغول غلامحسین سونرا بو شعرلردن منه اوخو.
-اولسون جیران خالا هر زامان ایسته سن اوخویارام.
اونلار باشلادیلار یورقان سالماغا و منده صاباحین درسلرین اوخوماغا باشلادیم.زامانین کئچدیغینین فرقینده اولمادیم،اما بیردن آنام جیران خالایا دئدى: بونودا قورتاردیق،ایندى ناهار ییه ک.جیران خالا دئیردى:یوخ دا من گئدیم ائویمیزه،اما آنام اَل چکمه دیر و بیله سینه دئدى کى اَتسیز قورو بادمجاندان شورباسى پیشیرمیشم و گئتسن اورگیمه دییر و قالیب باهم ناهار یئمه لیخ.جیران خالا ایکراه دان قبول ائله دى.(صمیمیتیمیزه رغماً هر زامان بو ائپیزود تیکرار اولار)آنام سوفرانى سالدى،قابلامانین ایچینده لوبیا،قورو بادیمجان،یئرالما و قارا بادیمجان واریدى.کناریندا سبزى،سوغان و چورک ده سوفرادا داها اینسانین ایشتهاسین آچیردى.بیر کاسا دا اول هر کس شوربانین سویون تیلیت ائلیب سبزى له یئدى (البته من سوغان دان یئدیم)و سونرا یئرالما -بادیمجان کى بیز پاىْ دئیریخ توخماخ دان بیر قابدا آزیب و پایلاشیب یئدیخ.سوفرانى ییغیشدیراندان سونرا جیران خالا ایصرار ائله دى کى باتمیش قابلارى آپارسین حیاطدا یوسون.آنام دئدى کى سورا ایستى سو قویوب اوزوم یویارام،قوى هله چاى ایچه خ.جیران خالا گولدو و دئدى :بالا بوندان قاباخ هر صاباح آخار چایین بوزلارین سیندیریب و چامیردان قاب یویوردوخ،ایندى اوچ دنه کاسایا ایستى سو احتیاج یوخدور.سن چاى حاضیرلاینجا منده بئش دقیقه یه قابلارى یویوب گَلَم.جیران خالا اَل چکمینجه آنام راضى اولدو،جیران خالا قابلارى ییغیشدیردى آپاردى و آنام دا ایستکان -زیر گتیریب چاى یى دمه قویوب بیراز دا اوتاغا چکى -دوزَن وئردى.جیران خالا دا دئدیغى کیمى قاب لارى بئش دقیقه ده یویوب گلدى و اوتوردو منیم یانیمدا،چاى لارى دا اوزو همن توکدو.جیران خالا سئومَز چاى چوخ دَم آلا،او دئیر کى چایى سوتول ایچه جخسن تا اونون دوغال دادین آلاسان .چاى لارین سووُماغین گوزلویَرک جیران خالا سوردو:
-بالا غلامحسین مدرسه نجوردو؟
-خوشدو خالا،ائله هر زامان کى کیمى.
-اوخو اوغلوم،قارا گونلردن قورتولماق ایچون اوخوماق لازیمدى.قارا گونلرى آشماق ایچون اوخوماق دان سورا آیرى بیر چاره یوخدو.بایاخ اوخودوغون شعرده بئله منى هوسه سالیر دالدان یازیب اوخوماق اورگشه م.اما من دا قوجالمیشام،عومرومون چوخو گئدیب آزى قالیب!دونیانى سیزلره بوراخمالیق بیز.
-خالا هئچ واقت گئج دئیل،بهانه آختاریب آلتینا وُورما.
-جیران خالا چاى گوتوروب و بیر خورطوم ایچه رک دئدى:اوغولوم دوز دئیرسن،بیز هر زامان اوز تنبلیغیمیزه بیر بهانه تاپیریخ.اصلینده هر شى بیزیم تنبلیخ دن قایناخلانیر،قالانلار دا بهانه دیلر کى اوزوموزو یالادماغا هر زامان بیر بهانه تاپیریخ.
جیران خالا چایین آخیر خورطومون ایچه رخ اوزون آناما سارى توتدو و سورشدو: قیزیم او بیرى یورقانى بو گون باشلایاجاخسان ؟
-آخشام باشلارام،ایندى بیراز ائو ائشیه یئتیریم.ایندى مورتضى دا ایش دن قورتولوب گلر،شام زاد پیشیریم بیراز!سونرا آخشام باشلارام.
-ایستیرسن قالیم ایکیمز باشلایاق قیزیم؟
-یوخ خالا،سنه ده زحمت وئریرم.أرین گلر،سنده گئت بیراز ایستراحت ائله،شام زاد پیشیره جخسن پیشیر.
-یوخ نه زحمتى قیزیم،منده بئکارام اوئوده قالسام داریخارام.اوندا من ایندى گئدیم صاباح صوبح گلیب یاردیملاشیب او بیرى یورقانى دا سالاریخ.
-اولسون خالا،آلاه سنى بیزه چوخ گورمه سین،قال بیر آیرى چاى دا ایچ.
-هه قیزیم،قدیم دن دئیب لر چاى گره ک جوت اولا.تک اولسا ایشلر جور گلمز.
آنام گولره ک هر کسین بوش بارداقینا ایکینجى چایی توکدو.جیران خالا چاى لار سُوُیونجا بیر آیرى شعر اوخوماغیمى ایستدى.آنام گولومسویه رک دئدى:جیران خالانین بو گون بتر بو شعرلردن خوشو گلیر،کیتابى جمشید عمى نه وئر آخشام توکاندان گلنده جیران خالانین قولاخلارینا بو شعرلرى اوخوسون بلکه لیلى مجنون حکایه سى یئرینه جیران-جمشید حیکایه سى دیللره داستان اولدو.هامیمیز قاه قاه چکیب گولدوخ و من ” اوخویان بیر ایشچى سوروشور” شعرینى اوخودوم .شعرى اوخویا-اوخویا جیران خالا چایى ایچدى و شعرى قورتاردیغیمدا آرادا بیر ایکى دقیقه سوکوت اولاندان سونرا،جیران خالا اَللرین یئره قویاراق زوردان آیاقا قالخدى و بیر حوزونلو و محبتلى سَسدن منه دئدى:بالا سنى آلله ساخلاسین،قوى سنى بو گون اوپوم،بو گون سن منه بو شعرلرى اوخوماق دان منه محبت ائله دین.منده آیاقا قالخمیشدیم،جیران قاخالانى قوجاخلایب و دئدیم قادانى آلاردیم جیران خالا.جیران خالا اوچ -دورد سرى منى اوپورخ دئدى،یوخ بالا من سنین قادان آلاردیم،سنه قوربان اولاردیم.آنام لا آپاردیخ جیران خالانى قاپیدان یولا سالدیخ.قاپیدان دونن ده آنام ساکیتیدى،اَلیندن یاپیشیب و سوروشدوم:
-آنا ناراحات سان؟
-اوغلوم هم جیران خالانین تکلیغینه اورگیم توتولدو و همیده سنین وارلیغینا سئونجه یه م،حیات هئچ زامان خوشلوغو تام دوغرو وئرمیر،هر زامان یانیندا بیر کدر وئریر.
-او بیرى اوزوده وار کى حتى دردى -کدرین ده یانیندا بیر خوشلوخ اولور.
آنامین اَللرین سیخاراق،گوزونون یاشین او بیرى اَلیمدن سیلدیم و دئدیم هر شى یاخچى اولاجاخ آنا.
-هر شى یاخچیدى اوغلوم دئدى باشین قویدو چینیمه،بیاض توشموش ساچ لارین تومارلیب و اَللریمى بوینونا سالیب آنا بالا قوجاخلاشیب و ایچه ریدَن جوشان محبتیمیزى بیر بیردن توتوشدوردوخ.آنام حیاتیندا چوخ چتین لیخ چکیب،او آتامدان عائله سی راضى اولمادان ائولنیب و اونا گوره ده عائله سى اونو آتیب لار،سانکى کى گونش آدیندا بیر قیزلارى یوخدور.بیر-ایکى سرى ده آنام خبرسیز گئدیب بویوک آتام و آنام گیلدن باریشا.عایله سى بیله سینه یامان دئیب و اونا بهتان آتیپلار کى چون آتامین مالى وضعیتى یاخچى دئیل،اونون باریشماق ایسته دیغى اونون پولسوزلوخ قاباغیندا چاره سیزلیغیندن نشات تاپیر.یانى مثلاً آنامین منظورو وار کى عائله سیله باریشیب،اونلار بیزه مالى یاردیم ائله سینلر.بو سوزده آنامین اوره گین داها سیندیرمیشدى،اوزونه گتیرَمیردى اما بو سوز آیریلیق دان داها چوخ اونو اینجیدیردى.آنام باشین چینیم دن گوتوره رک دئدى:کوچه یه چیخیرسان یا درسلرینه باخیرسان؟
سانکى حیس ائله دیم،آنام بیراز تک اولماخ ایستیر.اونا گوره دئدیم:هه بیر یاریم ساعات ائشیه چیخیب قدم آتیب گلیب درسلره باخماق ایستیرم.
-اولسون گئت اوغلوم اما تئز گَل،درسلریندن قالما.
آنام نان آیریلیب و کوچه یه چیخدیم،اصلینده منده بیراز تک اولماق ایستیردیم اونا گوره محله میزین اوشاقلارى گورمه سین دییه،آیرى محله ده قدم آتماغا گئتدیم.هاوالار یواش -یواش سرین اولوب و گونش ده او قدر گوج قالمایب کى بدنى قیزدیرسین،اما اونا رغماً سرینلرده آز گونش ایشیغى دا لذتلى اولور.من البته یاشلى لاردان بونو اویره ندیم،نده ن کى بیز گنجلر او قدر بونو بیلمیریخ،اما یاشلى اینسانلار بیر عومور تجربه دن سورا سرین و سویوخ هاوادا هازامان بیر گونش ایشیلتیسى تاپدیلار اوزلرین اونون قاباغینا وئریلر.منده حیزلا یول گیدیرم کى جانیم قیزیشسین.یواش یواش دونمک لازیم دیر،نده ن کى گئج اولور و ایجازه آلدیغیم زامانیم دولور،اونسوز دا بو گون بیراز داها چوخ درس چالیشمام لازیمدیر،چونکى کیلاس دان قالمیشام.گلدیغیم یولو تکرار دونوب و ائوه سارى گئدیرم،کوچه ده اوشاقلار توپ اویونوردولار و اونلاردان قاریشیب توپ اوینامامى ایسته دیلر اما نه توپ اویناما ماراغیم واریدى و نه ده درسلریمه گوره ایمکانیم واریدى کى توپ اوینویام،اونا گوره قبول ائله مه دیم و ائوه سارى دوندوم.قاپى آچیخدى هر زامان کى کیمى و من ده اوسگوره رک ایچرى گیردیم،آنام والورون اوستونده آیران آشى پیشیریرردى،سلام وئریب و گئدیب بیر گوشه ده اوتوروب درسلریمه باخدیم بو آندا آنام سوردو:
-غلامحسین،مدرسه ده پولو آز آپارمیشدین بیر شى دئمه دیلر بالا؟
باشیمى قاوزایب و دئدیم:یوخ آنا بیر شى دئمه دیلر،هر شى یولوندا.آنامین اوزونده خوشحالیخ اوتوراراق دئدى:چوخ شوکور بالام و آشى قاریشدیرماغا باشلادى.منده باشیم درسه قاریشدى تا کى آتام گَلدى،باشیمى قووزایب و آتاما سلام وئریب یورولمایاسان دئدیم.آتام جوابیمى وئریب والورون یانیندا اوتوردو.او بوگون یورولدوغونو دئیب و آنام دان ایسته دیر کى اونا تئز بیر چاى وئرسین،آنام دا منه آشى قاریشدیرماسینى ایسته دى تا آتاما چاى حاضیرلاسین.آتام دا والورون یانیندا اوتورموشدو من ده اونون یانیندا آشى قاریشدیریردیم.آتام منه باخاراق سوروشدو:پولو وئردین اوغول؟
-هه آتا وئردیم.بیر شى دئمه دیلر.
آتام بیر منه باخاراق دئدى:نه دئدیجکلر اوغول،مملکتى یئیرلر بو پولارى دى خالا خاطیرین قالماسین آلیرلار.بونلار بوگون صاباح میلتین آروادلارین دا آلاجاخلار اَللریندن،ایندى آغیر یونگول ائلیرلر.موللا جماعاتى بوجوردو اوغول.بونلار نئچه یوز ایل دیر برنامه توکورلر کى قدرت اوستونه گلسینلر،ایندى ده قدرت اوستونه گلدیلر دا میلتین قانین آخیرینا جاخ سومورولار.اسکى زامانلاردان مثل وار کى موللا نین جئبینین دیبى اولماز.نه قدر وئرسن او قدر سوزدولار.
بو آرادا آنام چای دان گلدى و منده تکرار درس لریمه باخماغا گئتیم.آنام لا آتام نفت آلما قونوسوندا دانیشیردیلار،اما منده ایستمیردیم کى تمرکزومو اَلدَن وئره م ،اونا گوره چابا گوستردیم کى قولاق آسمیام و درسلریمه باخام.آشاغى-یوخارى بیر ایکى ساعات دان سورا آنام سوفرانى سالدى و شام یئمه غه سوفرا باشینا چاغیردى منى .هر کس بیر بوشقاب آش چکدى و ایشمه گه باشلادى،آیران آشى ایچندن سورا اینسانى یوخو باسیر،بیرده ساریمساقلى اولاندا ناف بتر.آشى ایچیب و آنام سوفرانى ییغیشدیردى ،آنام هر کسه بیر چاى وئردى سوفرانى یغیشدیرانان سونرا.عادت اوزره آتام رادیویا قولاخ آسیردى منده درسه باخیردیم.آنام دا تزه یورقانى سالماسین باشلییردى.بیز او قدر تلویزیونا باخمیریخ ،نده ن کى هم منى درس دن قویور،بیرده دوغروسونا باخاسان هئچ بیر فایدالى بیر شى یوخدو کى اونان فایدالاناسان.یاتما وقتى گلیب ،آنام یئرلری سالیب والورو سوندروب و هر کس یئرینده یاتماق ایستیر،ذاتاً هر کس ده یورقونوندو حتى منده یورغونام .
ایکینجى بولوم
قیش اولوب و هاوالار سویوخ،سانکى گوى دن بوز یاغیر.بخارى دا قیزدیرمیر ائویمیزى ،ائوین ایچینده ده کاپشن و جورابلاریمى دا چیخاردمامیشام.آنام پنجره یه بیر آیرى نایلون دا ووروب اما سویوخ دیوارلاردان ایچه رى گیریر آرتیق.بخارى نین اوسته شوربا قور-قور قورولویور.بیراز گئج اولوب،منده عاجیخمیشام،آنام دا آجیخیب.آنام دئیر کى ایستیرسن سنین پایى نى وئریم یئگینَن .اما منده دئدیم کى قوى آتام دا گلسین برابر ییَک،بو حالدایدیخ کى آتام دا تاپیلدى.اودا تلسیردى،نده ن کى محرم لیخ آیى اولموشدو و او دا هر گون هئیتَ گئدیردى.آتام نماز گلیب اوروج توتان دئیل و مولالارا هئچ سئومَز اما محرم لیخ ده هئیت ده سینه چالار و مچیده مولانین مرثیه سینه قولاق آسار!آتام ،آناما دئدى تئز سوفرانى سال گئج قالمیشام ایندى سینه ورماق باشلانیر .آنام سوفرانى سالدى و هر کس آلاتلسیخ شامین یئدى.آناما سوفرانى ییغیشدیرمادا یاردیم ائله دیم،آنام همن هر کسه بیر ایستیکان چاى توکدو.آتام چایى قاباغینا چکیب و دئدى:
-“گونش”بو آى بیراز صرفه جویى ائله،همى قیشدیر ایش یوخدور.اوناندا سونرا ۶٠ مین تومان دا گره ک هئیت دن -مچیدین مولاسینا یاردیم ائلییم.
بیردن منیم یادیما آتامین سوزلرى مولالار حاقیندا یادیما گلدى او زامان کى منیم اوخولوما یاردیم إئلیردى .اونا گوره اوزومو توتوم آتاما و دئدیم:
-مه یه سن اوزون مدرسه یاردیم ائلینده دئمه دین کى بو مولالار مملکتى خارابلیبلار و نفتین پولونان دویمولار ایندى میلتین قانین سورولار.یا دئمه دین کى بو موفته خور مولالارا بیر قیران وئرمیه سن گرک؟به ایندى نه اولور کى اوزون بو مولالارا و هئیته یاردیم ائلیرسن؟نیه بو قیشدا و ایشسیزلیخدا بیزیم قارنیمیزدان کسیب مولایا وئرریرسن؟
آتام بیر عصبى سَسدن جواب وئردى:محرم لیخ و عزادارلیخ فرق ائلیر.دوزدور کى مولالار موفته خوردولار و مملکتى خارابلیبلار و هامیسى اوغورودور اما حسینچى اولما فرقلى بیر آنلامدا.اونسوز دا هر کس یاردیم ائلیر.حتى آقاى محمدى کى ساوادلى و دوهتورودو و نئچه ایل مولالارین علیه نه دانیشدیغى ایچون زیندان چکیب،او ١۵٠ مین تومان یاردیم ائلیر.
-مولا داننده کى حکومت آدامیدى و ایندیه کیمى نئچه نفرین حیاتینا باعیث اولوب،آیدا اوچ -دورد میلیون تومان دولت دن آلیر و او قدر ده بیزیم کیمى بدبخت اینسانلاردان آلیر.سوزَه ده گله نده هر کس دئیر مولا داننده قاتیل دیر و صفیح آدامدیر اما هر کس ده اونون منبرینه گئدیر و میلت اوزو چورک تاپامیاندا، اوز قارنینان کسیر تا مولا داننده ١٣٠ کیلو وزن دن قالخسین ١٧٠ کیلویا.بیزیم لیاقت میز ائله مولالاردى، خصوصاً داننده کیمى قاتیل مولالار.
آتام عصبى لحنینن سوزومو کسدى و باغیرا باغیرا دئدى:آدینى غلامحسین قویدوم کى حسینین غلامى و قولو اولاسان.ایندى ایکى دنه کیتاب اوخویوب سان خوروز اولوبسان منیم باشیما.
منده نئچه سرى آدیما و منیم کیمى آدى اولانلارا دوشونموشدوم سَسیمى زوردان بوغازیما یغیب دئدیدم:بو غلام و عبد اولان آدلاردان کى منیم و چوخلارینین نوکرلیخ و کوله لیخ نشانه سى دیر نیفرتیم وار.بو آدى هر گون داشیدیغیمدان اوزوم نن زهله م گئدیر.بو آد منیم و بیر میلتین نوکرلیخ نیشانه سیدیر!بو آدلار نه ایفتیخار بلکه اوتانج سببى دیر.یئکلدیم ایلک ایشیم بو نوکرلیخ نیشانه سى اولان آدیمى دئیشه جه یم.
آتام باغیرا باغیرا اوستومه گلدى:یوموراق و سیله لرى اوزومو قیزیشدیرردى،سسین ائشیدیردیم کى دئردى:فیکیر ائلیرسن بیلمیرم نیه مچیده و هئیته گلمیرسن؟ایکى دنه کیتاب اوخویوبسان ایندى منه آغیل اورگه دیرسن؟بو توپلومدا یاشاماغا میلتدن بیر رنگ اولمالیسان!هامى نین ایچینده بیر سن بورنوز چیخاردا بیلمسن.آنام آغلییب و اوزون اوستومه آتدى و آتاما آند وئردى کى سن آلاه دا بس دیر.آتام دئینه-دئینه دیشاریا هئیته سارى چیخدى و آنام آغلیا -آغلیا دوداقلاریم نان گلن قانى سیلیردى.او آغلیا-آغلیا دئیردى :هر بیلدیغین شى یا هر آغزینا گلدیغین سوزو دئمزلر.او آلاها یالواریردى کى غلامحسینه بیر شى اولماسین هئیته بیر کله قند و ١٠ مین تومان نذیر وئره م.