عیسی کلانتری، دبیر ستاد احیای دریاچه اورمیه می‌گوید در صورت خشک شدن دریاچه اورمیه ۲ میلیون نفر از ۵ میلیون نفر ساکن حاشیه دریاچه اورمیه ناگزیر به مهاجرت از شهر تبریز هستند. به گفته وی در حال حاضر علاوه بر شهر تبریز شهر اورمیه هم در مسیر ریزگردها، قرار گرفته است.

به گزارش آراز نیوزبه نقل از دورنانیوز، نزدیک به ۲سال از شکل‌گیری کارگروه نجات دریاچه اورمیه می‌گذرد اما هنوز اظهارات متفاوتی از سوی مسئولان درباره احیای این دریاچه از تریبون‌های مختلف منعکس می‌شود.

از سوی دیگر، اجرای ۲۴راهکار مصوب دولت برای احیای این دریاچه با مشکلات متعددی مواجه است. این درحالی است که دبیر ستاد احیای دریاچه اورمیه می‌گوید درصورت خشک شدن دریاچه ۲میلیون نفر از ۵ میلیون نفر ساکن حاشیه دریاچه اورمیه ناگزیر به مهاجرت از شهر تبریز هستند. به گفته وی در حال حاضر علاوه بر شهر تبریز شهر اورمیه هم در مسیر ریزگردها، قرار گرفته است.

در تازه‌ترین اقدامات گروهی از کارشناسان ایرانی باهدف استفاده از تجارب کارشناسان آمریکایی و بازدید از تالاب‌های این کشور به آمریکا سفر کردند تا آنطور که عیسی کلانتری، دبیر ستاد احیای دریاچه اورمیه می‌گوید «از تجربیات مفید این کشور استفاده کنیم و تجربیات غلط آنها را کنار بگذاریم».اما با وجود همه اقدامات ریز ودرشتی که تا‌کنون برای احیای اورمیه صورت گرفته تعلل در اجرای راهکارهای اولویت‌دار، مانع از تسریع در روند احیای این دریاچه شده است.

دکتر حسین آخانی، عضو هیأت علمی دانشگاه تهران و یکی از اعضای ۹نفره تیم کارشناسان اعزامی به آمریکا درباره این سفر به همشهری گفت که دراین سفر هیأت اعزامی از ۴دریاچه شور آمریکا بازدید کرده‌اند؛ دریاچه‌هایی که وضعیت مشابه دریاچه اورمیه داشته‌اند به‌ویژه دریاچه اونزلیک OWENS LAKE که خشک‌شدن آن باعث شکل‌گیری کانون‌های ریزگرد در منطقه شده است.

آنطور که آخانی می‌گوید این دریاچه ۲۸۰کیلومترمربع مساحت دارد و کل مساحت آن معادل ۵درصد مساحت دریاچه اورمیه است با وجود این، آمریکایی‌ها هر سال ۱/۲ میلیارد دلار برای مهار ریزگردهای نمکی ناشی از خشک شدن این دریاچه هزینه می‌کنند.

این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه دریاچه اورمیه احیا‌شدنی است تأکید می‌کند: با وجود آنکه برخی احیای دریاچه اورمیه را غیرممکن می‌دانند اما چنانچه برخی موارد اجرا شود احیای این دریاچه نه‌تنها دور از انتظار نیست که به‌طور قطع دست یافتنی است. آخانی، استفاده از پژوهش و پایش در احیای دریاچه اورمیه را یکی از شروط اساسی عنوان می‌کند و می‌افزاید: با استفاده از پژوهش و پایش اگر خطایی صورت می‌گیرد باید اصلا ح شود که متأسفانه این امر مغفول مانده است.

آخانی در ادامه تصریح کرد: علاوه بر پژوهش و پایش، ستاد احیای دریاچه باید شهامت لازم را در اجرای راهکارهای مصوب داشته باشد. برای نمونه وقتی تصمیم می‌گیرد ۴۰درصد حقابه کشاورزان را بخرد باید این تصمیم راعملی کند.

بازتر شدن دایره تصمیم‌گیری از دیگر شروطی است که وی آن را ضروری عنوان می‌کند و می‌افزاید: ستاد احیای دریاچه اورمیه باید بستر مشارکت مردم به‌ویژه مردم محلی را فراهم کند. دستیابی به این هدف هم در گرو شکل‌گیری تشکل‌های مردمی است.

اطلاع‌رسانی شفاف و استفاده از همه افراد توانمند، تأمین منابع مالی و نظارت جدی بر فرایند امور مالی با هدف جلوگیری از فسادهای احتمالی از دیگر مواردی است که می‌تواند باعث تسریع روند احیای دریاچه اورمیه شود.

هشدار نسبت به بروز ریزگرد و مهاجرت‌های ناگزیر

عیسی کلانتری، دبیر اجرایی ستاد احیای دریاچه اورمیه هم در نشستی که در خانه کشاورز به‌منظور ارائه گزارش کار کارشناسان ایرانی اعزامی به آمریکا برگزار شد ضمن دفاع از سفر کارشناسان ایرانی به آمریکا گفت: چنین سفرهایی باید با انگیزه کسب تجربه تداوم یابد.

آنطور که در گزارش ایسنا آمده است دبیر اجرایی ستاد احیای دریاچه اورمیه با اشاره به اینکه ظرفیت دریاچه اورمیه ۳۰میلیارد مترمکعب است و در ۲۰سال گذشته، ۱۸درصد بارش‌ها کم شده است، گفت:‌ حقابه دریاچه طی این ۲۰سال از طریق انسان و طبیعت از آن گرفته شده است.

وی با اشاره به اینکه ستاد احیای دریاچه اورمیه نمی‌خواهد نان کسی را ببرد و به کسی زور بگوید گفت: کسی نمی‌خواهد یک هکتار باغ را خشک کند اما طبق مصوبه دولت می‌تواند جلوی توسعه حتی یک‌هکتاری باغ را بگیرد.کلانتری تأکید کرد: کسی نمی‌خواهد زراعت دیمی را به زراعت آبی بازگرداند، اما سیاست دولت این است که یک‌هکتار کشت دیمی نیز به آبی تبدیل نشود.

راهکارهای اولویت‌دار برای تسریع در روند احیای دریاچه اورمیه

کارشناسان و منتقدان محیط‌زیست همواره بر استفاده از راهکارهای اکولوژیکی برای احیای دریاچه اورمیه تأکید کرده‌اند ؛ راهکارهایی که اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت (IUCN) هم برآن صحه می‌گذارد.آنها با اشاره به اینکه احداث سدها و جلوگیری از رواناب‌هایی که به دریاچه اورمیه وارد می‌شد و توسعه بی‌حساب و کتاب کشاورزی به‌ویژه حفر بیش از ۸۰هزار حلقه چاه درحوضه آبخیز دریاچه، ۲عامل مهمی است که باعث بروز وضعیت کنونی دریاچه اورمیه شده است می‌گویند پلمب چاه‌های غیرمجاز که شمار آنها بالغ بر ۴۰هزار حلقه اعلام شده و نیز توقف عملیات سدسازی و بازکردن دریچه سدها و جلوگیری از چرای دام در حوضه آبخیز دریاچه از راهکارهای اولویت‌داری است که اجرای آنها می‌تواند باعث تسریع در روند احیای دریاچه اورمیه شود.