کمک مالی و تسلیحاتی ایران به تروریستهای طالبان
گزارشی که روزنامه «وال استریت ژورنال» اخیرا منتشر کرده است خبر از کمکهای مالی و تسلیحاتی ایران به طالبان در افغانستان میدهد. این گزارش بر اساس گفتگو با مقامات دولتهای غربی و دولت افغانستان تنظیم شده است.
عبدالله، یکی از فرماندهان طالبان در مناطق مرکزی افغانستان، نیز با این روزنامه آمریکایی صحبت کرده. او میگوید حقوق ماهی ۵۸۰ دلاری و تسلیحات و مهماتش را ایران میدهد.
مقابله با نفوذ آمریکا در منطقه و جلوگیری از گسترش داعش در منطقه دو دلیل اصلی همکاری ایران و طالبان دانسته میشود.
تهران همیشه رسما منکر هرگونه ارسال کمک به طالبان شده است. یکی از مقامات ارشد سابق افغانستان میگوید مقامات ایرانی در جلسات محرمانه دیپلماتیک نیز این انکار را ادامه میدهند اما شواهد متعددی نشان میدهد که ایران نه تنها به بعضی نیروهای طالبان کمک میرساند که حتی مهاجرین افغان در ایران را جذب طالبان میکند.
عبدالله خود را یکی از این نیروها معرفی میکند. او میگوید به علت کار غیرقانونی در بندرعباس دستگیر شده بود که مامورین اطلاعاتی به او پیشنهاد دادند حقوقش را دو برابر کنند و او را به افغانستان باز پس بفرستند. به گفته او، ایران قاچاقچیانی را به خدمت میگیرد تا مواد لازم را به نیروهای طالبان در خاک افغانستان برسانند. خمپارههای ۸۲ میلیمتری، مسلسلهای سبک، کلاشنیکف، نارنجک و مواد لازم برای ساخت بمبهای جادهای از جمله محمولههای ارسالی ایران است.
ایران به عنوان یک حکومت شیعه قاعدتا سابقه تاریخی همکاری با طالبانی که سنیهای افراطی هستند ندارند. در سال ۱۹۹۸، حمله طالبان به کنسولگری ایران در مزار شریف، ده دیپلمات ایرانی را کشت و چیزی نمانده بود ایران وارد جنگ با حکومت طالبان شود.
ایران مخالف سرنگونی طالبان به دست آمریکا در سال ۲۰۰۱ که نبود هیچ، با غرب در این زمینه همکاری هم کرد. تهران از ابتدا روابط دوستانهای با دولت جدید کابل داشته است. اما در سالهای اخیر، ایران کمکهایی به طالبان میکند تا از خلا موجود پس از رفتن آمریکاییها بیشتر استفاده کند.
طبق گزارشی که وزارت دفاع آمریکا در اکتبر ۲۰۱۴ منتشر کرد، سپاه پاسداران حداقل از سال ۲۰۰۷ تا کنون به طالبان سلاح میرسانده اما علنیترین نشانه نزدیکی جدید تهران به طالبان را در ژوئن ۲۰۱۳ دیدیم که سر و کله نمایندگان طالبان در کنفرانسی راجع به «بیداری اسلامی» در تهران پیدا شد و دیدارهایی با مقامات ارشد داشتند.
اخیرا نیز سفر نمایندگان دیپلماتیک طالبان (که مقیم دفتر آن در قطر هستند) به تهران توسط خبرگزاری تسنیم گزارش شد و البته وزارت خارجه گفت از آن بیخبر است. به گفته مقامات افغانستان و آقای عبدالله، ایران حداقل چهار اردوگاه تعلیم نیروهای طالبان دارد: در تهران، مشهد، زاهدان و استان کرمان. ایران به طالبان اجازه گشایش دفتری در مشهد هم داده است که از مراکز قدرت مهم این گروه به حساب میآید.
مقامات مختلف البته تاکید میکنند که هدف ایران فقط تقویت طالبان در مقابل داعش و استفاده تاکتیکی از آن در مقابل آمریکاست اما تهران به هیچ وجه نمیخواهد طالبان زیادی قوی یا به قدرت سیاسی در کابل نزدیک شود.