حبیب ساهر در اردیبهشت ماه ۱۲۸۲ هجری شمسی در شهر ترک از توابع شهرستان میانه به دنیا آمد و کودکی خردسال بود که همراه با پدر و مادرش به تبریز آمدند. پدرش در آشوب‌های داخلی شهر تبریز در روزهای پیروزی انقلاب مشروطیت، ناپدید شد و حبیب، ازهمان کودکی طعم یتیمی را چشید. دوران دبیرستان را با محمدحسین شهریار هم‌مدرسه شد و به گمان بسیاری، منظور شهریار از: «شهریارا بی حبیب خود نمی‌کردی سفر»، ساهر بوده‌است.
بعد از دوران دبیرستان و مراودت ادبی با شهریار، به کردستان رفت و در کار حساب و کتاب خوانین کرد به فعالیت پرداخت. آن گاه سر از استانبول درآورد و از دانشگاه این شهر درسال ۱۳۰۴ در ۲۲ سالگی لیسانس جغرافیا گرفت.
وی در مدت دانشجویی در استانبول با ناسیونالیستهای مشهور تُرک که بعدها پایه های علم تاریخ را در ترکیه بنیان نهادند آشنا گشت. اخیراً “سازمان زبان تُرکی” ترکیه تمامی شماره های نشریه ی “آذربایجان یورت بیلگیسی” که در زمان دانشجویی ساهر در استانبول توسط فؤاد کؤپرولو و با همکاری زکی ولیدی توقان و حسین نیهال آتسیز منتشر می شد را بازنشر کرد. در شمارگان مختلف این نشریه به مقالاتی از حبیب ساهر که با نام خود وی چاپ شده است برمی خوریم. معروفترین مقاله ی در ترکیه جغرافیای طبیعی آذربایجان چاپ شده در این نشریه می باشد. وی همزمان در این دوره با میرزا بالا محمدزاده تاریخ نویس اهل آذربایجان شمالی و از نزدیکان محمدامین رسولزاده که وی نیز دانشجوی حقوق در دانشگاه استانبول بود آشنا گشت و از آن پس دوران چهل ساله معلمی و آفرینش ادبی او آغاز شد. او در روستاها و شهرهای آذربایجان، قزوین و در واپسین سال‌ها در تهران معلمی کرد و تا اواسط دهه ۴۰ در این شغل باقی ماند.
ساهر، داستان‌نویس و شاعری توانا بود. از او آثاری به سه زبان ترکی، فارسی و فرانسوی منتشر شده‌است. هم‌زمان با تقی رفعت و قبل از ظهور نیما، ساهر شعر نو فارسی سرود و سبک جدیدی را در شعر ترکی بنیان گذاشت، و بدین‌گونه بود که عنوان «پدر شعر نو ترکی ایران» درمورد او به کار رفت.
اکنون در دانشکده‌های ادبیات ترکیه و جمهوری آذربایجان، دانشجویان دوره‌های عالی ادبیات ترکی، برای فارغ‌التحصیل شدن، باید در کنار سایر دروس خود، درسی سه واحدی به نام ساهر شناسلیق (ساهرشناسی) را هم بگذرانند. ظرایف ادبی اشعار ترکی ساهر، همچون «حیدربابایا سلام» شهریار، آن چنان گسترده و غنی است، که تاکنون قریب ۶ موضوع پایان‌نامه دوره دکترا و کارشناسی ارشد را به خوداختصاص داده‌است.
حبیب ساهر در ۲۴ آذر ۱۳۶۴هجری شمسی، در تهران فردای بازگشت از مهمانی و جلسه ای که با دوستان دیرین خود داشت؛ به صورت حلق آویز شده از پنجره ی خانه اش پیدا شد. بنا به گزارش پزشکی قانونی آن زمان ساهر خودکشی کرده بود. آرامگاه وی هم اکنون در بهشت زهرای تهران واقع شده‌است.