وزیر امور خارجه سابق جمهوری آزربایجان آقای “ولایت قلی اوف” در خاطرات خود که اخیراً منتشر نمود به دیدار جالب رئیس جمهور وقت جمهوری آزربایجان حیدر علی اف با علی خامنه ای رهبر جمهوری اسلامی ایران اشاره نموده است. بنا به نوشته ای ایشان وقتی حیدر علی اف به دیدار خامنه ای رفته بود در لحظه ی اول احوالپرسی به زبان تُرکی آزربایجانی آغاز شد.
سپس حیدر علی اف از خامنه ای به زبان تُرکی پرسید:
– از خامنه چه خبر؟
خامنه ای نتوانست تعجب خود را پنهان کند و گفت:
– مگر تو خامنه را می شناسی؟
علی اف پاسخ داد که:
– البته، خامنه در آزربایجان ما مشهور است، البته این شهر تنها به عنوان محل پدری شما شناخته نمی شود. از شخصیت های مشهور تاریخ آزربایجان، میرزا فتحعلی آخوندزاده نیز در شهر شما به دنیا آمده است. یقیناً نام آخوندزاده را شنیده اید؟
خامنه ای با بی حوصلگی جواب داد که:
– شنیده ام.
این صحبت های شخصی چند دقیقه طول کشید. سپس هیئتهای سیاسی در پشت میزها نشستند. خامنه ای رئیس جمهور آزربایجان را به زبان فارسی خوش آمد گفت و و سفر وی را دارای اهمیتی تاریخی بیان کرد. سخن گفتن خامنه ای به زبان فارسی جای تعجب نداشت چونکه زبان رسمی ایران فارسی بود ولی وقتی که مترجم وی شروع به ترجمه ی این سخنان به زبان روسی برای هیئت آزربایجانی نمود، حیدر علی اف عصبانی شده و رو به خامنه ای کرد و گفت:
– آقای خامنه ای ما دو دقیقه پیش در اینجا به زبان مادری خودمان صحبت می کردیم و همدیگر را به خوبی متوجه می شدیم. من قبول می کنم که اینجا ایران است و شما باید به زبان رسمی ایران یعنی فارسی صحبت کنید، اما متوجه نمی شوم که ترجمه چرا باید به زبان روسی صورت گیرد؟
خامنه ای با جواب اینکه من فکر می کردم که زبان دولتی شما زبان روسی است.
علی اف باز نتوانست عصبانی خود را پنهان کند و گفت:
– ای مرد، زبان تُرکی آزربایجانی در زمان حکومت شوروی نیز زبان رسمی ما بود. در قانون اساسی آن دوره نیز این ماده وجود داشت. علیرغم وجود ستم های مسکو ما زبان مادری خود را حفظ نموده و توسعه داده بودیم. مدارسمان بدین زبان بود. در دانشگاه هایمان تحقیقات بدین زبان صورت می گرفت و بدین زبان کتاب منتشر می شد. پس از استقلالمان در سطح بین المللی نیز ما صحبتهایمان را بدین زبان انجام می دهیم. چطور شما فکر کردید که آزربایجانی که با خون شهدایش توانست مستقل شود و از استیلای روس نجات یابد و با داشتن تاریخی هزار ساله حاضر است زبان خود را به کناری گذاشته و از زبان روسی استفاده نماید؟
خامنه ای پس از این بیان علی اف گفت که:
– ما در اینجا توافقنامه های زیادی انجام دادیم، نمی دانم به کدام یک عمل خواهد شد؟ و چه چیزهایی در خاطرم خواهد ماند؟ ولی تا آخر عمر فراموش نمی کنم که زبان جمهوری آزربایجان روسی نیست بلکه تُرکی آزربایجانی است.

منبع: سایت اروپااینفو
ترجمه: سایت اینترنتی آرازنیوز