رییس جمهوری گفت: ایران فرهنگی یک معنای تاریخی دارد که مرز آن نه حصارها و سیم های خاردار نظامی بلکه ابیات و مصراع های زبان فارسی است یعنی هر کس که به زبان فارسی سخن بگوید و زبان حافظ و سعدی و رودکی و فردوسی و مولوی را بفهمد شهروند افتخاری ایران محسوب می شود.

به گزارش خبرنگار اعزامی ایرنا، حجت الاسلام والمسلمین حسن روحانی عصر چهارشنبه در جمع اساتید و دانشجویان مرکز آکادمی تاجیکستان افزود: با این نگاه، فرق نمی کند که یک فارسی زبان تبعه کدام دولت باشد، چه تاجیکستان، چه افغانستان، چه ایران و چه پارسی را هر چه بنامد و آن را زبان تاجیکی یا دری یا فارسی بخواند.

وی تصریح کرد: ایرانیان چون در میان تاجیکان سخن می گویند، گویی در خانه خویش سخن می گویند؛ تاجیکستان به عنوان یک دولت مستقل، پاره تن تمدن و فرهنگ ایران است و ایران فرهنگی بسی فراخ تر از ایران سیاسی است.

رییس جمهوری گفت: هر آشنای زبان فارسی ، ایرانی است؛ هرچند که هر ایرانی ، فارسی زبان نیست و در جهان فرهنگ و تمدن ایرانی، زبان های گوناگونی از آذری و ترکی و کردی وجود دارد اما حتی آنان نیز به زیبایی و شیرینی زبان فارسی آگاهند؛ چنان که مولوی در قونیه قدیم و ترکیه جدید به پارسی شعر می گفت ولی در عین حال نفوذش در سیاست و زندگی ترکان مشهود است.

روحانی ادامه داد: همچنان که دربار گورکانیان هندوستان در دوره افول شعر فارسی در ایران، میزبان شاعران پارسی و حامیان سبک هندی بود و امروز نقش زبان پارسی در فرهنگ و زندگی اهالی شبه قاره از پاکستان تا مردمان هندوستان مشهود است.

وی افزود: چه، سرود ملی پاکستان که به زبان فارسی است و چه، زبان رسمی آن که اردویی آکنده از کلمات فارسی است و چه پارسیان هند که در رشد و توسعه این کشور نقش مهمی داشته اند.

رییس جمهوری تاکید کرد: زبان فارسی فقط قصیده و غزل و ترانه و ترنم نیست بلکه یک عامل مهم حیات سیاسی و اجتماعی مردم ما در این منطقه از جهان است و سخنوران فارسی زبان هم فقط ناظم کلمات زیبا نبوده اند.

روحانی اظهارداشت: گفته اند که شعر، حکمت است و سیاست هم اوج حکمت است چون سیاست نه به معنای فن اقتدارگرایی که به معنای علم تدبیر و نماد اعتدال و دولت عقل ، اتمام حکمت است.

وی ادامه داد: این تعریف از سیاست در حکمت ایرانی و اسلامی بی سابقه نیست و حکمای ما از قدیم سیاست را علم تدبیر می دانستند و سیاستمدار را مردم حکیم. نهاد وزارت در ادب و فرهنگ پارسی، نهاد حکمت بوده نه زور و قهر ؛ حتی اگر سلاطین نماد قهر و غلبه بودند.

* پارسیان، نماد عقل، تدبیر، سیاست و اعتدال بودند

رییس جمهوری گفت: این تعریف از سیاست در حکمت ایرانی و اسلامی بی سابقه نیست و حکمای ما از قدیم سیاست را علم تدبیر می دانستند و سیاستمدار را مردم حکیم؛ نهاد وزارت در ادب و فرهنگ پارسی نهاد حکمت بوده نه زور و قهر حتی اگر سلاطین نماد قهر و غلبه بودند و به مدد علم و عقل و اعتدال آنان بوده که در سیاست کهن جایی برای عدالت مانده بود.

روحانی افزود: در همین جهان اسلام گرچه خلافت به سلاطین اموی و عباسی رسید که به شمشیر سربازان و تدبیر پارسیان در کنار خلافت آنان استوار بود، پارسیان در آن دوران نماد عقل و تدبیر و سیاست بودند؛ آنان از هر نوع افراط و تفریط برحذر بودند و اگر با شاهان و خلفای وقت همکاری می کردند برای حفظ عقل و مصلحت بود.