یادداشت ساوالان پورت: آیا نفت مغان به بهره برداری خواهد رسید؟!
بسیاری از پروژهای مهم در استان اردبیل سالهای طولانی است که نا تمام مانده و نصفه کاره به حال خود رها شدهاند که میتوان از مهمترینشان به دانشگاه مهندسی، راه آهن اردبیل- میانه، انتقال آب از سد خداآفرین به شمال استان اشاره کرد. مسئولان استان از پایین بودن بودجه استان ناراضی هستند بطوریکه نماینده مردم اردبیل، نیر، نمین و سرعین منصور حقیقت پور در مصاحبه با یکی از سایتهای خبری استان گفته :با بودجه ۱۸۰ میلیارد تومانی برای ساختن ساختمان یکی از پروژههای زیر ساختی ممکن است مبلغی بالاتر از این احتیاج باشد. و این در حالی از سوی نماینده مردم استان بر زبان آورده میشود که اخیرا خبرهایی از استانداری اردبیل در خصوص کاهش بودجهی استان انتشار یافته بود.
استان اردبیل در اوایل دههی هفتاد از آزربایجان شرقی جدا شد و تا به حال بعد از گذشت ۲۰ سال این قسمت از آزربایجان جنوبی فاقد زیرساختهای توسعه همچون راه و جاده ، فرودگاه و راه آهن و غیره بوده و یکی از استانهای محروم کشور به حساب میآید. طبق خبرهای منتشر شده در خصوص نفت مغان از مجاری خبررسانی دولتی ، اکتشاف نفت در این منطقه از سال آینده آغاز خواهد شد. حجت الاسلام حبیب برومند به خبرگزاری فارس گفته : ما دستور لازم را از وزیر نفت برای استخراج نفت مغان دریافت کردیم که قرار است چهار حلقه چاه نفت در مغان حفر شده و با توجه به ظرفیتها و قابلیتها در این منطقه بتوان در استخراج و اکتشاف نفت مغان شایسته و موفق عمل کرد.
نفت مادهای است که از دیر باز از اهمیت زیادی برای انسان برخوردار بود و با گذر زمان و پیشرفت دانش ، بشر توانست از این ماده استفادههای بسیاری ببرد تا جایی که هم اکنون نفت در روابط بین کشورها نقش به سزایی را ایفا میکند. اما در خصوص استخراج نفت مغان باید گفت نظرات متفاوتی در بین فعالین حرکت ملی آزربایجان وجود دارد.
بسیاری بر این عقیدهاند که عدم استخراج ثروتهای طبیعی آزربایجان از سوی دولت مرکزی به نفع ملت آزربایجان است زیرا دولت مرکزی به گونهای استعماری عمل کرده و ثروتهای آزربایجان را تاراج میکند و در عوض هیچ فایدهی اقتصادی برای منطقه در پی نخواهد داشت. به طوریکه معدن عظیم مس سونگون هیچ تاثیری بر پیشرفت منطقه ورزقان نداشته است.
بسیاری دیگر بر این عقیده اند که دولت از بسیاری پروژه های عظیم صنعتی و اقتصادی آزربایجان به جهت سیاسی و امنیتی چشم میپوشد و از سرمایه گذاری لازم جهت بهره برداری امتناع میورزد. این گروه معتقدند سرمایه گذاری در پروژههای عظیم در آزربایجان باعث رشد اقتصادی منطقه شده و به دنبال آن غرور ملی و حس استقلال را برای ملت آزربایجان به ارمغان خواهد آورد.
استان اردبیل از جمله استانهایی است که از جهت آمار مهاجرت در ردههای اول کشور جای میگیرد و نبود امکانات و عدم رشد اقتصادی و صنعت، بیکاری را به دنبال دارد و بیکاری یکی از عمدهترین دلایل مهاجرت مرد استان به شهرهای صنعتی به خصوص تهران را موجب میگردد. با این اوصاف بهرهبرداری از چاههای نفت منطقهی مغان میتواند تاثیر بسزایی در رشد اقتصادی استان اردبیل ایفا نماید و علاوه بر اینکه موجب رونق صنعت و اقتصاد در این منطقه میشود برای سایر استانهای همجوار آزربایجان نیز بی فایده نخواهد بود.
اگر چه تا بهرهبرداری و آغاز کار چاههای نفتی در مغان از سوی وزارت نفت زمان بر خواهد بود اما سوالی به ذهن میرسد این است که آیا دولت مرکزی ایران حاضر به سرمایه گذاری در منطقهی حاصلخیز مغان هست یا اینکه تمایلی به این کار ندارد. اگر چه سرمایه گذاری روی این چاههای نفت در مغان منافع اقتصادی را برای دولت مرکزی ایران در پی خواهد داشت لیکن نباید از خاطر برد که دیدگاه مرکز به آزربایجان و سایر ملل غیر فارس دیدگاهی امنیتی بوده است. با این اوصاف بدون شک، بهرهبرداری از نفت در آزربایجان موجب تاثیر روحی و روانی در ملت آزربایجان خواهد شد و حس خوداتکایی اقتصادی و بی نیازی به سایر ملل را برای ملت آزربایجان به همراه خواهد آورد .