اؤیرنجی سسی نین سیاسی باخیشی؛ روحانی نین میلتلر (اقوام!) مساله سینه یؤنلیمی (رویکردی)
ایرانین موجود جمهور باشقانی حسن روحانی سئچکی لر سیراسیندا اؤز دئییشی ایله اقوام و اقلیت لر مساله سینه اؤزل بر اهمیت وئردی و بو یؤنده بعضی سؤزلر و قوللار سسلندیردی. روحانینین قامواویوندا (افکار عمومی ده) سَسلنَن باشلیجا سؤزلری بونلاری ایدی:سوننی لرین اکثریت ده اولدوقلاری اوستانلاردا یوکسک روتبه لی مامورلارین یئرلی اولاجاغی،ملیتلرین (اونلارین دئییشی ایله قومیتلرین) دیللرینین تدریسی، و آزربایجاندا تورکجه (اونلارین دئییشی ایله آذری!) دیل قورومونون تأسیسی.
روحانینین سئچیلمَسیندن حارداسا ۴ آی گئچدی.سوننی لرین چوخونلوقدا اولدوغو استانلارا یئرلی اولمایان شیعه والی تعیین ائدیلدی.قومیتلرین دیللری خصوصو حله لیک سادجه صحبت ائدیلیر و نئت بر آددیم آتیلماییب. بوتون گلیشمه لر بوندان عیبارتدیر کی اسکی اطلاعات باخانی (ناظیری-وزیری) یونسی جمهور باشقانینینن قومیتلر و اقلیتلر اوزره یاردیمجی سی سئچیلیب. شایعه لره باخیلیرسا سایین یونسی بر نئچه آزربایجانلی فعال ایله گؤروشوب. اما گئرچکدن بئله بیر گؤروش اولوب مو، اگر اولوبدورسا کیملرله اولوب و نه لر دانیشیلیب حله بللی دئگیل.
سایین یونسی سون مصاحیبه سینده بونلاری دیله گتیریب؛ قانونون تانیمادیغی قوروپلاری بیز ساده جه وطنداش اولاراق گؤروروک، بوتون قومیتلر فارس دیلینی رسمیته تانیییرلار و سئویرلر،فارس دیلی بوتون دیللرین اورتاق محصولودور،ایراندا ساده جه بیر میلت وار و دیگرلری بو میلتین آلت بیریملری دیر (زیر مجموعه لری دیر)،بیزده خودی اولماغین ملاکی ایرانی سئومکدیر، من اطلاعات باخانی اولسام دا امنیتی بر چهره دئگیلم …
آچیغی او قدر توتارسیزلیق و بوشلوق وار کی اینسان حارادان باشلایاجاغینی بیلمیر…
هر شئی دن اؤنجه بیر سوروشماق لازیم، ایراندا رییس جمهورون ایختیاراتی حارایا قدردیر؟ حاردا رهبر دور دئییر و رییس جمهورون حارا قدر حرکت قابلیتی وار؟ دونیادا بئله دیر کی جمهور باشقانی و باخانلار آند مراسمینده گلیب دییرلر کی بیز اختیاراتی میلتدن آلمیشیق و میلته جواب وئرجییک. ایراندا ایسه گلیب دئییرلر کی بیز رهبر ایسته دیگی اوچون سئچیلدیک و رهبره ده جواب وئرجه ییک. باخانلار بئله سانکی رییس جمهور یوخموش کیمی سادجه رهبردن صحبت ائدیرلر…
میلت و حتی رییس جمهور بو ایشین حاراسیندادیر بللی دئگیل!
ایکینجیسی توتاق کی روحانینین الی آچیقدیر و ایسته دیگی ایشی گوره بیلر. بو نئجه بیر دگیشیم و تدبیر ذهنیتی دیر کی بو گونه قدر امنیتی ساییلان بیر مساله نی ایندی نورمال بر مساله یه چئویرمک اوچون و غیری امنیتی بیر حل یولو تاپماق اوچون بیر اسکی اطلاعات باخانی گؤرولندیریلیر؟ بو ایش سایین روحانی و نظامین مساله یه نئجه باخدیغینین ان آچیق گؤسترگه سیدیر.
داها ایلک آددیمدا سوننی آزینلیغا وئریلن سوزلر توتولمور و علت اولاراق دا بعضی تقلید مرجع لری نین مخالفتی گؤستریلیر!
سایین اسکی اطلاعات باخانی بویورورلار کی قانوندا تانینمایان قوروپلاری سادجه وطنداش اولاراق گؤروروک! او زامان سورماق لازم ایرانین قانونلاریندا حانسی آزینلیقلار یا خود قومیتلرتعریف ائدیلیبلر تورکلر می؟ کوردلر می؟ عربلر می؟
دیللر قونوسوندا سایین اسکی اطلاعات باخانی دئییرکی قومیتلر ذاتاً فارس دیلینی اورتاق دیل اولاراق قبول ائدیبلر و بو دیلی سئویرلر و حامیسی دا ایرنا عاشیقدیرلر! عجبا قانونلارا گؤره تانینمایان و رسماً وار اولمایان قومیتلر نه زامان و حانسی مئکانیزما ایله بئله بیر قرار وئردیلر؟ و اگر ائله ایسه داها نه گرک وار بو قدر دنگی فنگه! ذاتاً حامی راضی دئگیل می!
سایین یونسی بعضاً ائله تثبیتلرده بولونور کی عاقل و منطق شاشیر. بویورورلار فارس دیلی بوتون دیللرین قاریشیمی و گلیشیمینین محصولودور. بونون آنلامی نه دیر؟ بو کی فارسجا قارماقاریشیق بیر دیلدیر تامام اما سایین یونسی نین منظورو بو دئگیل هر حالدا! عجبا بیز گرک سئوینک و راضی اولاق کی مثلاً تورک دیلینین فارس دیلینده= تأثیری اولوب و اونا گؤره ده فارسجانی سئوک و اونو ایشلدمگه راضی اولاق؟
دیقت بویورون کی بوتون مصاحیبه بویونجا سایین یونسی فارسجایا اولان بوتون تاکیدینه رغماً بر دفعه بئله دئمه ییر کی او بیری دیللر گرک تدریس اولسونلار، ساده جه دئییر گرک تقویت اولسونلار… نئجه بللی دئگیل…
بوتون بو قارماشیقلیق و منطق مغلطه سیندن سونرا ایسه ساییین اسکی اطلاعات باخانی اساس مقصدینی اورتایا آتیب…
آزینلیقلار گرک سراسری حیزبلرین چارچوبونا گیرب و اورادا ایستکلرینه یئتیشسینلر.
اولاً سورروشماق لازیم حانسی سراسری حیزبلر؟ وار می بئله بیر شئی؟
نسخه او قدر گولونجدور کی اؤزلریندن اولان موخبیر بئله دایانا بیلمه ییب و ائله بونو سوروشوب، یالنیز سایین اسکی اطلاعات باخانی مالالایاییب و جواب وئرمَییب…
ایکینجیسی دیگری ده اولماسا تورکلر هر زمان سراسری قوروم، قورولوش و جریانلارین ایچینده یئر آلدیلار، اللرینه نه کئچدی؟ ذاتاً ائله سیزن دئدیگینیزی ائیله دیلر اون ایللرجه اما سونوج آلمایینجا بو قرارا گلدیلر کی گرک اؤزلری اؤزلرینه بیر ایش گؤرسونلر! سایین یونسی نین نسخه سینین نتیجه سی آزربایجانا ساده جه فلاکت اولدو، بو قدر!
بئله آنلاشیلیر کی حاکمیت و مرکزیتچیلر اؤز تعبیرلرینجه اقلیت و قومیتلرین اؤلکه نین اساس مساله لریندن بیری حالینا گلدیگینی و عاجیلاً بیر ایش گؤرولمز ایسه چوخ گئج اولاجاغینی آنلاییبلار و اونون اوچون ده بر قیسیم چالیشمالار باشلادیبلار، اما نه ایش گؤرجکلرینی بیلمه ییرلر! بی لر هم خدانی ایسته ییرلر هم خورمانی! بیر طرفدن فارس ائتنیکی نین ایمتیازلی موقعیتیندن واز کئچمک ایسته مه ییرلر بیر طرفدن ده اؤز تعبیرلری ایله تمامیت ارضی قورخوسو جانلارینی ساریب.
سایین یونسی نین اؤنریسی (پیشنهادی) کی اقلیتلر و قومیتلر گلسینلر سراسری حیزبلره قاریشسینلار تاریخی کئچمیش و دفعه لرجه ایمتحان اولموش اما اثر ائتمه مش اوجوز بر سیندیرمک و آسیمیله ائتمک اوینودور کی بو ساعاتدان سونرا بیر داها عمراً توتماز…
منبع: اؤیرنجی سسی