حرکت ملی آذربایجان جنوبی که عموما خود را به عنوان یک حرکت حق طلبانه و مبارزه علیه تبعیض و تکیه بر داشته های ملی آذربایجان خود را معرفی کرده و از فعالینی که خود را ملت چی (ناسیونالیست) و یا هویت طلب (دوعنوان متناقض) می نامند، تشکیل یافته و امروزه یک نیروی بسیار قوی اجتماعی در آذربایجان جنوبی بشمار می رود. حرکتی که قدرت خود را در موضوعات مختلف ورزشی و فرهنگی ومحیط زیست به خوبی نشان داده است.

چندی پیش در مقاله ای به نام * سیاست پست مدرنیستی نقطه عطف حرکت ملی آذربایجان* لزوم وچگونگی تبدیل این نیروی عظیم اجتماعی به نیروی سیاسی را متذکر شدیم، که بنظر می رسید موافقان ومخالفان به صورت تئوریک نظرات و واکنش های خود را بدان مسئله نشان دهند تا با ایجاد گفتمان تئوریک درون حرکت به اجماع نظر رسیده و اندیشه سیاسی حرکت ملی و مفاهیم و برنامه های سیاسی آن رفته رفته به تکامل نزدیک گردد. اما متاسفانه آنچه مشهود است عدم رغبت به تولید اندیشه در درون حرکت است.

اما جای تاسف بیشر وقتی نمایان میشود که میبینیم در ماه های اخیر تمامی جریانات سیاسی داخل کشور و حتی منطقه خاورمیانه بدنبال پیروزی و پیشرفتهای بیش از پیش خود در فضای بوجود آمده در منطقه هستند، حرکت ملی آذربایجان درگیر اختلافات درونی بوده و روز به روز قدم های رو به عقب اش را تندتر برمیدارد. طوری که یاس و نومیدی را در میان اقشار مختلف حرکت ملی بدنبال داشته است.

اگر بخواهیم به دنبال نشان دادن ماهیت حرکت ملی باشیم، باید به این نکته توجه داشته باشیم که همانطور که از اسمش پیداست یک حرکت عمومی و ملی بوده و نه یک جنبش متمرکز حول یک محور اندیشه و نه یک جنبش تک حزبی است. بلکه حرکتی ملی به تمام معنای کلمه است. این خصوصیت بسیار زیبا و رنگارنگ گاه به دلیل سلایق شخصی نقطه ضعف حرکت گردیده وهر فرد اسم و رسم داری در این وادی ادعای رهبریت کل حرکت را نموده و فعالیت های افراد را زیر سوال برده وادعا دارند که هرکس برای خوردن جرعه ای آب بایست از ایشان اجازه دریافت دارند.

یکی در رسانه خود که ادعای ملی بودن دارد هر هفته یکی را مورد تاخت و تاز قرار می دهد و وظیفه تخریب و شکست شان افراد را برعهده دارد. دیگری خود را معلم اخلاق دانسته و برای مبارزه با بی اخلاقی بیرق جنگ برافراشته و امضاهای کیلوئی جمع میکند. فردی منتسب به یک حزب خارج از کشور که فقط نامش قابل احترام است، یک روز با انتشار مسائل خلاف واقع یک خانم محترم و متین فعال ملی را شانتاژ می کند و یک روز با انتشار پیام های خصوصی مبارز دیگرمان سعی در بی اخلاق نشان دادن ایشان می کند. حال چگونه پروفایل فیس بوکی زنانه که توسط همین آقا اداره میشود با عکس های آنچنانی بی اخلاقی محسوب نمیشود، خود جای سوال است. در صفحات شبکه های اجتماعی برای مطالب تخریب اشخاص سیاسی کشورهای دیگر و حتی فعالین خودمان هزاران نکته نظر درج می شود اما هیچ کس برای پیشبرد اهداف سیاسی حرکت ملی نظری ندارد و نهایتا برای این گونه مطالب کلید (bəyəndim)  فشرده می شود.

همه این اتفاقات درحالی اتفاق می افتد که تمامی همسایگان داخل و خارج از کشور در حال تقویت جایگاه سیاسی، تبیین اهداف و برنامه های خود با توجه به روند سیاسی منطقه و همچنین جمع آوری دوست وهم پیمان برای بازی های سیاسی و بده بستان ها هستند.

و اما شرح حال ما در این میان چیست؟!! به فکر جایگاه سیاسی نیستیم که هیچ، بلکه در حال از دست دادن جایگاه اجتماعی در میان مردم هستیم. برای مثال؛ با پیشرفت های مذاکرات ایران با گروه ۵+۱ (که اکنون تبدیل به ۳+۳) شده است، و بهبود شرایط جنگی منطقه مردم شهرهای مختلف آذربایجان همانند سایر نقاط ایران به ادامه بهبود وضعیت کشور امیدوارتر شده و شادی شعف در میان اقشار عادی مردم به چشم می خورد. افزایش محبوبیت آقای روحانی و تیمش بسیار چشمگیر بوده این در حالی است که ما هیچ برنامه ای برای این روزها نداشته وهمه انرژی خود را صرف تخریب چهره دولت داشتیم که اکنون با این روند حرفی برای گفتن نداشته و سخنی جز ناسزا گفتن به دولت و نفهم خطاب کردن مردممان نداریم.

اهداف و برنامه های مان با توجه به روند سیاسی منطقه ادامه مخالفت با همه بوده وهمچنان بر طبل خود می کوبیم که؛ الهام علیف بد است، جمیل حسنلی محافظه کار است، اردوغان ساتقین است، بارزانی تروریست است، بشار اسد باید بمیرد، روحانی عوام فریب است، آمریکا و اسرائیل و انگلیس و فرانسه و روسیه هم دشمن مان هستند و و و ……

تعامل و همکاری سیاسی که از اصول و پایه های رفتار سیاسی و بده بستان که نمود بازی های سیاسی است در نزد ما جایی ندارد. همچنان به لجاجت خود برای مبارزه سفت و سخت خود با همگان ادامه می دهیم. شاید انتظار داریم روزی آتیلای کبیر به جای امام زمان ظهور کند وهمه دنیا را تصرف نماید تا ما هیچ دشمنی نداشته باشیم و راحت و با خیال آسوده بتوانیم اعلام استقلال کنیم.

یکی دیگر از بزرگترین دردها ومشکلات این روزهای حرکت ملی آذربایجان این است که تمامی تشکیلات ها و احزاب و گروهها و … ادعا دارند که هیچکس نباید بدون اجازه دیگری کاری بکند. برای مثال طی روزهای گذشته برخی گروههای شناخته شده و ناشناخته بر علیه افرادی خیالی که گویا دیداری خیالی با آقای یونسی (دستیار ویژه آقای روحانی در بخش اقوام) داشته اند، تاخته اند و آنها را تا نزدیکی های اعدام حزبی پیش برده اند. بدون در نظر گرفتن اینکه آیا واقعا چنین افرادی با آقای یونسی دیداری داشته اند یا نه و یا اینکه در آن دیدار چه گفته اند و چه شنیده اند، به نظر نمیرسد که ایجاد تعامل و مذاکره و بحث برقراری دیالوگ سیاسی امری زشت و نابخشودنی باشد. مخصوصا در فضای حرکت ملی که هرکس دامنه و سویه فعالیت خویش را تعیین می کند و در برابر کسی پاسخگونیست وهمچنین هیچکس حق بازخواست ومحاکمه کسی را به خاطر انجام فعالیتش ندارد. از نظر حقیر هم بعید است که چنین گروههایی اعتقادی به بازی و بده بستان سیاسی نداشته باشند. پس دلیل این شانتاژ ها چیست؟!! آیا اصلا چنین دیداری صورت گرفته است؟!!

خلاصه کلام اینکه به جای ایراد گیری از راه و روش افراد و صرف انرژی برای تحمیل نظر خود به دیگران، راه و روش خود را ادامه داده و آنگونه که می توانیم فعالیت کنیم. با تخریب افراد و معرفی کردن فعالین حرکت ملی به عنوان ساتقین و مامور اطلاعات و سپاه تاکنون هیچ نفعی نبرده و قدمی رو به جلو نگذاشته ایم. بلکه باعث بروز اصطکاک و درجا زنی شده ایم. بر فرض که آن افراد کاملا مخبر و اطلاعاتی و سپاهی باشند، چه چیزی بدست می آوریم از این کار؟ مسعود بارزانی در فکر باز کردن راه های کشورش به اروپا و دست یابی به بازارهای ترکیه و اروپاست و ما در حال معرفی کردن همفکران خود به عنوان سپاهی.

هدف از انتشار این نوشته آزرده خاطر کردن دوستان وهمفکران خویش نبوده بلکه سعی داشتم تلنگری هرچند کوچک به  فعالین حرکت ملی آذربایجان زده باشم شاید که این تلنگرها بیشتر شده و از خواب غفلت بیدار شویم، به فکر برنامه ها و کنش های سیاسی نسبت به تغییرات منطقه باشیم نه تخریبات و شانتاژهای افرادی که فعالیتشان همانند ما نیست و روش دیگری برگزیده اند.

یازار: چالیش