موضوع تغییر ایدئولوژیک حرکت ملی و جایگزین کردن ادبیات و واژه‌های نوین سیاسی در داخل حرکت و همچنین شخصیت‌سازی و جریان سازی‌های تحت کنترل که ادبیات سیاسی آماده‌شده از اتاق‌های فکری وزارت اطلاعات (مرکز تحقیق و پژوهش اداره اطلاعات سپاه) را به بطن حرکت ملی منتقل می‌دهند را بررسی خواهیم نمود.

حرکت ملی آزربایجان با تشکیلات‌ها و طیف‌های خود حول محور اندیشه‌های ملی پایه‌ریزی شده و در حال مبارزه برای تعیین سرنوشت ملی و سیاسی ملت تورک آزربایجان می‌باشد. واژه‌ها، کلمات و مفاهیم سیاسی و ملی در حرکت ملی آزربایجان بر مبانی اندیشه ملت – دولت و جغرافیای ملی طراحی‌شده و نخبگان و روشنفکران حرکت ملی آن را تئوریزه کرده و توسط رسانه‌های حرکت ملی به جامعه منتقل و مبارزات سیاسی و ملی بر پایه این مفاهیم و کلمات پیش برده می‌شود.

با توجه به اهمیت بسیار بالا و حساسیت‌های سیاسی، اجتماعی، نظامی، مذهبی منطقه آزربایجان، رشد جنبش ملی در بین تورک‌های ایران، موجودیت نظام حاکم و کل ساختار ایران و ایران گرایی را در هاله‌ای از خطر قرار می‌دهد؛ خصوصاً بعد از تجمعات بزرگ قلعه بابک، اعتراضات خیابانی خرداد ۸۵ و گردهمایی‌های مربوط به دریاچه اورمیه، تجمعات اعتراضی در استادیوم‌های ورزشی و نقش تأثیرگذار فعالین ملی در انتخابات مختلف، حاکمیت ایران را متوجه ساخت که با سرکوب، بازداشت و زندان نخواهد توانست جنبش فراگیر و شبکه گونه حرکت ملی آزربایجان را کنترل کند. لذا در پروسه‌ای چندساله و بعد از بازداشت و بازجویی‌های فنی و روانی از فعالین ملی، تحقیقات میدانی، آنالیز مطالبات، شعارها و اندیشه‌ها در حرکت ملی، مرکز تحقیق و پژوهش وزارت اطلاعات را به‌عنوان اتاق فکر موازی‌سازی، کنترل و هدایت جنبش ملی آزربایجان طراحی و با ایجاد لایه‌های مختلف (سیاسی، فرهنگی، رسانه‌ای، طیفی، دانشجویی) با تغییر و تخلیه ایدئولوژیک حرکت ملی، مفاهیم و کلمات و ادبیات کنترل‌شده و موردپسند را جایگزین می‌نماید.

در این پروژه فعالین شناخته‌شده با بازداشت و وثیقه‌های سنگین خانه‌نشین می‌شوند. برخی از نیروهای تأثیرگذار یا مجبور به خروج از کشور شده و یا عملاً در حصر خانگی قرار می‌گیرند (تعدادی از نیروها رسماً تهدید به حذف فیزیکی شده‌اند که در فرصت مناسب در خصوص  خواهم نوشت).

با این زمینه‌ها، چهره‌هایی که هیچ شناختی از آن‌ها وجود ندارد و یا افرادی که حرکت ملی به دلایلی خاص آن‌ها را به حاشیه رانده بودند، وارد بازی شده، با حاشیه‌های خاص امنیتی  و بعد از جلسات توجیحی ماهیانه در خیابان … تبریز (توسط شخص معاون اداره اطلاعات سپاه شمال غرب حاج‌آقا … که ریاست مرکز تحقیق و پژوهش اداره اطلاعات سپاه را نیز عهده‌دار است) به‌عنوان رهبران و مدیران شهری، ایفای نقش کرده و جایگزین فعالین شناخته‌شده می‌شوند.

سایت‌ها و صفحات فیس‌بوک و کانال‌های تلگرام موازی که مانند قارچ رشد می‌کنند، با هدایت واحد سایبری مرکز تحقیق و پژوهش مشغول تزریق ادبیات سیاسی متضاد با مفاهیم حرکت ملی بوده و اندیشه‌های تورکچولوک – میلیتچلیک – مفهوم و تعاریف وطن و جغرافیای ملی –  شهید و شهادت درراه وطن – تشکیلات و تشکل‌محوری و … را با ادبیات وطن‌گرای ایرانی و شیعه‌گری افراطی، لوث و کم‌رنگ شده و رسانه‌هایی که در راستای حرکت ملی و با ادبیات مستقل به نشر خبر و تحلیل می‌پردازند، به‌شدت تخریب و همکاران آن‌ها را افشا و توسط واحد عملیات اداره اطلاعات سپاه، مورد تعقیب قرار می‌دهند.

پایه‌های معرفتی «وطن» در ادبیات سیاسی حرکت ملی، بر اساس جغرافیای سیاسی و اراضی تاریخی ملت تورک آزربایجان باسابقه تاریخی‌اش تعریف‌شده و به‌هیچ‌عنوان نمی‌توان تمامیت ارضی ایران را در قالب «وطن» تعریف نمود؛ درحالی‌که طراحان پروژه موازی‌سازی وزارت اطلاعات و آمران و عاملان آگاه و ناآگاه آن‌ها در تغییر و تخلیه ایدئولوژیک و در راستای جایگزینی فکری و سیاسی، به ریشه‌های اندیشگی فعالین حرکت ملی آزربایجان دست‌اندازی کرده و با صف‌آرایی کاذب و ساختگی، سعی در تهی گرداندن زیرساخت‌های فکری ملی حرکت را دارند.

شامیل چچنی