بازگشت ایران به باستانگرایی:
زمزمههای نامگذاری یک روز در تقویم رسمی ایران به نام روز کوروش
هادی پژوهشجهرمی معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استانداری فارس، روز دوشنبه 15 آبان در جمع خبرنگاران گفت در جمهوری اسلامی ایران هیچیک از مسئولان با کوروش مخالفتی نداشته و ندارند. وی خبر داد که کارگروهی ایجادشده تا برای بررسی علمی و انتخاب روزی در تقویم بنام کوروش باهدف «بزرگداشت این چهرهی تاریخی و اثرگذار» اقدام شود.
هادی پژوهشجهرمی معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استانداری فارس، روز دوشنبه ۱۵ آبان در جمع خبرنگاران گفت در جمهوری اسلامی ایران هیچیک از مسئولان با کوروش مخالفتی نداشته و ندارند. وی خبر داد که کارگروهی ایجادشده تا برای بررسی علمی و انتخاب روزی در تقویم بنام کوروش باهدف «بزرگداشت این چهرهی تاریخی و اثرگذار» اقدام شود.
به گزارش خبرگزاری ایسنا، روز ۷ آبان ماه از سوی جمعی از ایرانیان بهعنوان روز کوروش نامگذاری میشود و در دو سال اخیر نیز جمعی از باورمندان به کوروش در مقبرهای که از آن بهعنوان پاسارگاد نامبرده میشود، تجمع کردهاند اما با دخالت نیروهای پلیس و امنیتی ایران مواجه گشتهاند.
مقبرهای که معروف به پاسارگاد میباشد و باورمندان به آن معتقدند جسد کوروش در این مقبره به خاک سپرده شده است، در کتابهای سیاحان و مورخان قرون گذشته با عنوان «آرامگاه مادر سلیمان» قید شده است که ابهاماتی را در خصوص حقیقی بودن این مقبره و تعلق آن به کوروش به وجود میآورد.
معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استانداری فارس همچنین با اشاره به اینکه کوروش از سوی برخی علمای مذهب شیعه ایرانی بهعنوان ذوالقرنین که در قرآن آمده معرفی شده است گفت: «میتوان ادعا کرد که خدمات انجامشده برای حفاظت و صیانت از میراث فرهنگی و تاریخی برجایمانده از کوروش و هخامنشیان در دوران بعد از انقلاب بسیار شاخصتر از دوران پیش از انقلاب بوده است.»
پژوهشجهرمی همچنین اعلام کرد که موضوع گنجاندن روزی به نام کوروش در تقویم رسمی جمهوری اسلامی موضوع امروز نیست و از سالها قبل مدنظر بوده است و اکنون و با تشکیل کارگروه علمی اجرایی بزرگداشت کوروش، این موضوع به شکلی علمی و در یک مسیر کاملاً مشخص دنبال خواهد شد. وی اظهار امیدواری کرده است که تلاش این کارگروه برای گنجاندن روزی به نام روز کوروش در تقویم جمهوری اسلامی ایران نتیجهبخش باشد.
معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استانداری فارس اما مخالفت خود را با نامگذاری ۷ آبان ماه برای روز کوروش اعلام کرد و دلیل آن را نیز جعلی بودن این تاریخ عنوان کرد. به گفته وی این روز از سوی تاریخنگاران یهودی ثبتشده و در تقویم قبل از انقلاب ۵۷ نیز وجود داشته است.
پیشازاین نیز بهرام پارسایی نماینده شیراز در مجلس شورای اسلامی ایران طی نامهای به بهرام پارسایی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی از وی خواسته بود تا هرسال ۷ آبان ماه مراسم روز کوروش را برگزار کند. وی نامگذاری ۷ آبان ماه بهعنوان روز کوروش را در راستای «اقتصاد مقاومتی» و همسو با نظر رهبری ایران دانسته بود.
به نظر میرسد جمهوری اسلامی ایران در آینده نهچندان دور روزی را بهعنوان روز کوروش در تقویم رسمی خود ثبت کند. این موضوع احتمالاً برای مقابله با آنچه مقامات ایران از آنان با عنوان «معاندان نظام» و «سلطنتطلبان» یاد میکنند صورت بگیرد و بهاینترتیب هیجانات به وجود آمده در بین جوانان اتنیک فارس را بهگونهای کنترل کنند.
اما آنچه که قابل توجه است این است که این مسئله بهسرعت در دستور کار جمهوری اسلامی ایران قرار گرفت و اقدام برای ثبت در تقویم رسمی در حالی صورت جدی به خود گرفته که تجمعات ملت ترک آزربایجان در قلعه بابک بهشدت سرکوبشده و برخی روحانیون نیز در تخریب شخصیت تاریخی بابک احکامی صادر کردند؛ بهعنوانمثال آیتالله مکارم بلافاصله در بهبوهه سالهایی که تجمعاتی در قلعه بابک صورت میگرفت، در این خصوص گفت که «نامبرده داراى انحرافات مهمی بوده، و سزاوار است به خاطر تعصبات قومى دنبال او را نگیرند، و صرف بیتالمال و غیر بیتالمال در این را جایز نیست.»
درحالیکه تجمعات برای گرامیداشت بابک خرمدین شخصیت تاریخی آزربایجان از سوی نظام و برخی روحانیون شیعه با سرکوب و مخالفت روبرو شده و تجمع گرامیداشت آن «قومگرایی» معرفی شد، اما تجمعات برای کوروش علیرغم وجود شبهات علمی و تاریخی بسیار در خصوص حقیقی بودن مقبره و تعلق آن به کوروش بهسرعت از سوی علمای شیعه ایرانی تائید و مشروعیت برای ثبت رسمی آن در تاریخ ایران محیا میشود.
از سوی دیگر همراهی برخی علما و روحانیون شیعه در ایران با ناسیونالیسم ایرانی قابلتأمل است؛ بهطوریکه برای مثال علامه طباطبایی شخصیت ذوالقرنین در قرآن را که در بین عالمان دینی مورد اختلاف هست به کوروش نسبت داده است؛ این نظریه از سوی بسیاری از عالمان دینی مذهب شیعه در ایران مکرراً تکرار شده بهگونهای که ناسیونالیسم ایرانی با مذهب شیعه درهمآمیخته است.
فیلم گفتگوی دکترضیا صدرالاشرافی در خصوص مقبره گوروش و پروپاگاندای منشور حقوق بشر وی