“ابراهیم”لاشان چاغ، “مینا”لاشان تاریخ – سعید متین‌پور
چاغیمیز ییرمی ایلدن چوخ‌دور یئنی بیر نسله بزه‌نیبدیر. گونش ایل‌لرین 1370- لریندن بو نسل ایله تانیشدیم. بونلار دیرک{مستقیم}علی تبریزلی‌نین “دیل و ادبیات” کیتابیندان چیخمیش اولماسایدیلار دا، سؤزه باشلایاندا اونون کیتابی‌نین گیریشینده یازیلان سؤزه بنز‍‌‌ر سؤزلر، دئییردیلر. تبریزلی،کیتابیندا یازیر تورک میللتی ایل‌لر بویو چئشیدلی سیاسال و توپلومسال دوشونجه‌لره قاتیلارسا‌دا، اؤز کیملیگینی اله آلماییب، دوشونمه‌دی. 70لرین گنج‌لری بوتون دوشونجه‌لردن اؤنجه بو اولوسال کیملیگی اله آلماغا، دوشوندورمه‌گه چالیشیردیلار. “ابراهیم” بوگنج‌لرین بیریسی ایدی. بو گنج‌لرین ایچینده گؤزه گلن‌لرین بیریسی ایدی. گنج‌لر بو دوشونجه‌نی،اوخودوق‌لاری یئرلرده، ایشله‌دیک‌لری یئرلرده، ایره‌لی سوروردولر. گنج‌لر گئتدیکجه”تورکچو” دوشونجه‌سینی منیمسه‌ییب، سونرا اولا بیلیردی سوسوردولار دا. ابراهیم سوسمایان‌لاردان ایدی. خوی‌دا، خوی‌ون کندلرینده اؤنده دوروب بوتون آذربایجانلی‌لار ایله گرک اولان زامان ایش بیرلیگینه و منیمسه‌دیگی دوشونجه‌نی یاییب، یئریتمه‌گه دورموشدو.
چاغیمیز بو گنج‌لر ایله بزندی. ییرمی ایلدن چوخ‌دور بونلار دایانمادان یئنی دوشونجه‌نی یاییب، یوروتمه‌گه چالیشدیلار. چاغیمیز بو دوشونجه ایله یئنیله‌شیر. بوتون آذربایجان، اؤلکه تورک‌لرینده، اولوسال دوشونجه‌دن باشقا بیر یئنی دوشونجه اورتایا قویولماییبدیر. اونون اوچون بو چاغ ابراهیم‌لارین رنگی ایله بویاندی، ابراهیم‌لاشدی. ایلک اون ایلده، ایل‌لرین چوخو، بو دوشونجه‌نی یورودن حرکت اونیورسیته‌لرده و باشقا یئرلرده چوخلو اوغلان‌لار ایچینده دوشونولوب، ایره‌لیگئدیردی. قیزلار درنک‌لره، کیلاس‌لارا، تؤرن‌لره، میتینگ‌لره قاتیلیردیلار دا آما حرکتین یارادیجی و حرکتچی قول‌لاری دگیلدیلر. او ایل‌لرین سون‌لاریندا، قیزلار گئتدیکجه چوخالیب،حرکته یاخینلاشدیلار.
80-جی ایل‌لر باشلانمیشدی. تورکچولر درنک‌لرده،درگی‌لرده توپلانیب، توپلومسال- کولتورل بیر حرکتی قورماقدایدیلار. زنگاندا “ایشیق ادبیات درنگی” باغلانمیش اولسایدی دا، درنکچی‌لر نئچه باشقا یئرده قوروجولوقدایدیلار.تورکچو اوجاق‌لاری‌نین بیری “ایشیق” کیتابچی‌خاناسی ایدی. “مینا کهربایی”نی ایلک کز اورادا گؤردوم. یانینداکی اؤیرنجی اوغلان‌لاردان بیرآز فرقلنسَیدی ده، یانینداکی درس یولداش‌لاری قیزلاردان تام فرقلی ایدی. چاغی‌نین دوشنجه‌سینه دولماق ایسته‌ییردی. گؤزلری اینام‌لا دولموشدو، ایلک گؤردوگومو ایل‌لردن سونرا اونوتمامیشام. بو قیز مدنی بیر اینسان کیمی اؤرگنمک دالیسیجایدی. گؤزلری یارادان اینسان‌لارین گؤزویدو.
بو قیزلار ایله بیز تاریخی یازدیق. یئنی دوشونجه قیزلارین ایچینده ده یاییلمیشدی. بو دوشونجه یاییلمالی ایدی. توپلومدان، اوندان گرچک ایستک‌لریندن قایناقلانمیشدی. اولا بیلمزدی توپلومون یاری بؤلومو اونو آنلاماسین، دوشونمه‌سین. آنلاییب، اونلار دا دوشوندولر. تاریخیمیز مینالار ایله دولوردو. تورکون یئنی ائلچی‌لری یئنی حواری‌لرینی ده تاپمیشدی. بو دوشونجه تاریخیمیز اولوردو؛ اولدو‌دا. تاریخیمیز مینالار ایله بزندی. مینالاشدی تاریخیمیز.
مینا ایله ابراهیمین ائولنمه‌لریندن اؤنجه بو تاریخه اینانمیشدیم. “امانی” ایله “گونش” دویونجا سئویندیرمیشدیلر.امانی حرکتیمیزین ایلک قوربان‌لاریندان ایدی. گؤزوموز گؤرن دوشمنیمیزین ایلک اوولاماسی ایدی. ایل‌لر اسیرلیکدن سونرا دوستاقدان باشی اوجا چیخدی. ائله بیل ایل‌لر اوشاق‌سیزقالیب، اوشاق تاپان ایدی. ائشیتدیک بیر تورکچو قیز ایله ائولنمک ایسته‌ییر. بیر-بیریمیز ایله قان آنلاشماسی کئچیردیردیک ائله بیل. اولدو. آنلاشدیق. تاریخ یازدیق. سونرا آزدگیلدی حرکتچی‌لرین تانیشیب، ائولنمک ایسته‌ین‌لری. ابراهیم ایله مینا دا اونلارین بیری‌لری دیرلر. بونلاری تانیدیغیم اوچون ائولنمه‌لری بیرآز بئینیمده دولو معنالی اولدو. ابراهیم چاغیمیزین اؤرنک‌لریندن ایدی. مینا صداقت کانی، اینام قوخولو ایدی. بونلار بیزلری “بیز” اولدوغوموزا ایناندیردیلار. اونون اوچون یازدیم: ابراهیم‌لاشان چاغ، مینالاشماق ایله تاریخ اولدو، اولور…
بئله اولور اونلارین یانیمیزدا اولوب – اولمالاری، اونلارین کیملیگی قارشی‌سیندا چوخ اؤنم داشیماییر. بیزه اونلارین آدلاری‌نین دامغاسی وورولور. بو قوللوق دامغاسی دگیل بو گره‌کیمیز اولان کیملیک دامغاسی دیر.
قايناق:
http://www.saidmatinpur.com/
