یکی از فاکتورهای مهمی که سبب جذب رأی در استان های ترک نشین آزربایجان جنوبی به نفع آقای روحانی گردید وعده های وی در خصوص مشکل دریاچهٔ اورمیه و تلاش برای احیای آن بود.

پس از انتخاب دکتر روحانی به ریاست جمهوری ایران برخی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی ایران همچون نادر قاضی پور نمایندهٔ مردم اورمیه پی گیر این وعدهٔ روحانی گشتند. در نتیجهٔ این پی گیریها دولت تازه به کار شروع کردهٔ روحانی که به دولت تدبیر و امید مشهور شده است اقدام به برگزاری جلساتی مختلف نمود. اگرچه در وادی عمل تاکنون چیزی مشاهده نگشته است و بنا به نظر بسیاری از متخصصین امور محیط زیست وضعیت دریاچهٔ اورمیه بحرانی تر از آن است که با چنین اقدامات محدودی بهبود یابد، اما خروجی بسیاری از رسانه های خبری اینترنتی و نشریات و روزنامه های ایران شاهد تیترهایی در این باب گشت.

اگر تا دیروز اخبار مربوط به دریاچهٔ از سوی رسانه های مرکزگرا محدود می شد و انعکاس این اخبار تنها محدود به رسانه های محلی متعهد بود، در روزهای اخیر رسانه های به اصطلاح ملی نیز به پوشش این اخبار پرداختند. به عنوان نمونه، رسانهٔ اینترنتی فارس نیوز وابسته به سپاه پاسداران ایران گزارش مبسوطی در این باب منتشر نمود و رسانه هایی همچون ایلنا و خبرگزاری مهر نیز به پوشش اخبار مربوط به دریاچهٔ اورمیه پرداختند.

اما نکتهٔ قابل توجه که شاید از دید بسیاری از مخاطبان آزربایجانی پوشیده مانده باشد، خبرسازیهای موازی در خصوص وضعیت دریاچه های ایران می باشد. با نگاه به تیتر اخبار برخی از رسانه های پرمخاطب مرکزگرا با خبرهایی مواجه می شویم که تا دیروز موضوع بحث نبودند و و اکنون به موازات اعتراف رسانه های حکومتی به وضعیت دریاچهٔ اورمیه مطرح گشته اند. نیت این خبرسازیها هرچه که باشد هم زمانی آن با اوج گیری حساسیت ها نسبت به دریاچهٔ اورمیه، نیت های دارای حسن به نظر نمی آید و سؤالی که مطرح می گردد این می باشد که چرا تا به اکنون مسئلهٔ خشک شدن این دریاچه ها مطرح نگشته و در این برههٔ زمانی به تیتر نخست خبرگزاریهای حکومتی تبدیل می شود؟

به عنوان نمونه در این راستا در روز گذشته خبری در خروجی سایت اینترنتی “تابناک” با عنوان “تشکیل کمپین نجات دریاچه بختگان” قرار گرفت. در این خبر رئیش خانهٔ فرهنگ استان “فارس” سخنانی بدین مضمون مطرح نموده است: “رئیس خانه فرهنگ بوم گردان استان فارس از تشکیل کمپین نجات دریاچه بختگان در این استان خبر داد.در این راستا تشکلهای مردمی زیست محیطی در 20 شهریور ماه سال جاری با حضور در  شهرستان نی ریز اقداماتی را برای حمایت از این دریاچه انجام خواهند داد.

رئیس خانه فرهنگ بومگردان استان  فارس با انتقاد از عدم حمایت از این دریاچه بیان کرد: متاسفانه در استان فارس به دلیل اینکه حرکت زیست محیطی نبوده تاکنون حمایت از این دریاچه مهم مسکوت مانده از این رو با راه اندازی این کمپین نسبت به احیای دریاچه اقدام خواهد شد.وی با بیان اینکه حقابه دریاچه بختگان در پشت سد ملاصدرا و سیوند دپو شده، بیان کرد: با خشک دشن دریاچه اقیلم منطقه تغییر پیدا کرده و مشکلاتی را برای مردم به وجود آورده است.رئیس خانه فرهنگ بومگردان استان  فارس با اشاره به اینکه دریاچه بختگان هم اکنون به شوره زار تبدیل شده، گفت: در حال حاضر با خشک شدن دریاچه این منطقه به شوره زار تبدیل شده و با وزش باد این نمکها از بستر رودخانه بلند و در زمینهای اطراف می ریزند که این امر باعث از بین رفتن حاصلخیزی اراضی شده است.”

یا در خبری که از سوی سایت اینترنتی اپوزیسیون مرکزگرای “پیک نت” منتشر شد، وضعیت دریاچهٔ “هامون” بحرانی بیان گردید. “پیک نت” در این باب چنین نوشت که: “دکتر “حلیمه عالی”،( پزشک متخصص داخلی) نماینده زابل در مجلس خطر مهاجرت از استان سیستان و بلوچستان به دلیل خشکسالی را مطرح و نسبت به آن هشدار داد و برای احیای دریاچه هامون مانند دریاچه ارومیه تاکید کرد و خواستار تشکیل یک “کارگروه” برای آن شد.وی پیش از سخنان روز گذشته خود در مجلس، در جلسه شورایعالی استان سیستان و بلوچستان، مرکب از نمایندگان شوراهای شهرستانهای استان حضور یافته بود. برخی از نمایندگان شورا که در جلسه شورایعالی شرکت کرده بودند زن بودند.”

در خبری دیگر خبرگزاری “روزنو” با تیتری بدین مضمون که “خطر خشکسالی در کمین دریاچه هامون” چنین نوشت: “در حالیکه دولت یازدهم وعده داده که خشکسالی دریاچه ارومیه را در غرب ایران سریعا حل کند، دریاچه دیگری این بار در شرق ایران در خطر خشکسالی قرار گرفته و بزرگ­ترین دریاچه دنیا در شمال ایران نیز در معرض آلودگی­های فروانی قرار دارد.”

یا در گزارشی که از سوی خبرگزاری “اعتدال” منتشر گشت با چنین مطالبی مواجه می شویم: “اصفهانی که امسال حتی نتوانست به اندازه 45 روز برای زاینده‌رود آب تامین کند. زاینده‌رود خشک شده و آبی برای رفتن به گاوخونی ندارد. گاوخونی به باتلاقی تبدیل شده که کشاورزان منطقه در آن گرفتار شده‌اند. آنها چند سالی است که معیشت اصلی خود یعنی کشاورزی را بر اثر خشکسالی و بی‌آبی از دست داده‌‌اند. تاکنون دوبار به تجمع اعتراض‌آمیز دست زده‌اند که در آخرین بار با قطع لوله‌ای که آب را از اصفهان به یزد می‌برد نیروهای امنیتی را به «ورزنه» کشاندند. اصفهانی‌ها هم برای تر کردن لب تشنه خود، چشم امید به تونل بهشت‌آباد و گلاب دارند که قرار است آب منطقه چهارمحال و بختیاری را برای آنها در زاینده‌رود سرریز کند. امیدی که کابوس را برای چهارمحال و بختیاری در پی داشته است. چهارمحال و بختیاری پرآب‌ترین استان کشور هم‌اینک با کمبود آب رو به‌روست و نزدیک به 200روستای آن با تانکر آبرسانی می‌شود. خشکسالی که همانطور که کارشناسان محیط زیست می‌گویند تنها نتیجه تغییر اقلیمی‌جهان و منطقه نیست، بلکه خشکسالی‌هایی که امروز دامان یزدی‌ها، اصفهانی‌ها و بختیاری‌ها و بسیاری دیگر از نقاط کشور را گرفته است نتیجه مدیریت نامطلوب آب است.”

در مطلبی دیگر پایگاه خبری “آفتاب” به خطر خشک شدن دریاچهٔ “پریشان” اشاره کرده و چنین نوشت: “در حالی که طی چند مدت اخیر اعلام شده بود حدود 17 هکتار از پریشان آبگیری شده اما بار دیگر دریاچه رو به خشکی رفته است.طی چند روز گذشته خبر رسید که این چشمه خشک شده و بار دیگر حیات تالاب و زیستمندان به خطر افتاده و این امر بار دیگر دوستداران محیط زیست را نگران کرده است.

در این رابطه کارشناسان اعتقاد دارند که چاه های کشاورزی اطراف تالاب عامل اصل خشکی هستند و تا زمانی که این چاه ها فعالیت دارند امیدی به احیای تالاب نیست.

رئیس محیط زیست شهرستان کازرون در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: طی مدت اخیر با توجه به بارشهای مناسب و اقداماتی که انجام شد حدود 17 هکتار از دریاچه به گونه ای آبگیری شد که شاهد مهاجرت برخی از پرندگان در این دریاچه بودیم.

جمال خداپرست افزود: در این مدت برای احیای دریاچه لایروبی مسیرهای سیلاب با توجه به اینکه مسیرها بسته و آب به سمت زمینهای کشاورزی می رود در دستور کار قرار گرفت و اقدامات زیادی از این قبیل انجام شد.وی با اظهار نگرانی از وضعیت دریاچه پریشان اظهار داشت: این دریاچه هم اکنون به طور کامل خشک شده و نگرانی دوستداران محیط زیست را به همراه داشته و در صورت ادامه این روند حیات تالاب به کلی به خطر می افتد.

رئیس محیط زیست شهرستان کازرون یکی از دلایل عمده خشک شدن دریاچه را وجود چاه های غیرمجاز و برداشت آب برای مصارف کشاورزی عنوان کرد و اظهار داشت: زمانی که تمام چاه های غیر مجاز پر نشود و چاه های مجاز نیز با محدودیت برداشت مواجه نشود بارندگیها و آبهای جاری شده در پریشان نمی توان بر وضعیت تالاب تاثیر زیادی بر جای گذارد.خداپرست با اشاره به اینکه میزان برداشت این چاه ها بسیار زیاد است، افزود: پمپها سه یا چهار اینچ هستند و با این میزان برداشت چنانچه بزرگترین تالاب نیز وجود داشته باشد به طور قطع خشک می شود.”

با این موج خبری که رسانه های ایران به راه انداخته اند و سخنانی که پی در پی از زبان مسئولین استان های فارس نشین به گوش می رسد، احتمال وجود سوء نیت از سوی حاکمیت ایران و تفکر پان فارسیستی حاکم بر آن وجود دارد که یا محملی روانی برای صدور حکم تیر خلاص به دریاچهٔ اورمیه فراهم آورند، یا دگرباره کارهای صورت گرفته به نام آزربایجان و به کام مناطق فارس نشین باشد و یا بالواقع چیزی جز دشمن پنداری و حس رقابت با استان های ترک نشین آزربایجان در میان نباشد.