متن بیانیه جمعی از شعرا – نویسندگان و فعالان فرهنگی زربایجان
(در مورد اتفاقات روز جهانی زبان مادری در ایران که قبل از عید به صورت حضوری تسلیم برخی از مسئولین ایرانی شده است)
بسمه تعالی
وَ مِنْ آیاتِهِ خَلْقُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ اخْتِلافُ أَلْسِنَتِکُمْ وَ أَلْوانِکُمْ إِنَّ فِی ذلِکَ لَآیات لِلْعالِمِینَ ( آیه ۲۲- سوره روم )
۲۱ فوریه مصادف با ۲ اسفند از سوی سازمان علمی , فرهنگی و اجتماعی مجمع تشکیلات سازمان ملل متحد – یونسکو با حضور نمایندگان کلیه کشورها در راستای تکریم همه فرهنگها , اقوام , زبانها و گویشها بعنوان (( روز جهانی زبان مادری )) تعیین شده است و جمهوری اسلامی ایران نیز همواره خود را مدافع حقوق اقوام ایرانی می داند . اصل ۱۵ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران نیز تصریح می کند که (( استفاده از زبان های قومی و محلی در مطبوعات و رسانه های گروهی و تدریس ادبیات آنها در مدارس در کنار زبان فارسی آزاد است . ))
دکتر حسن روحانی – رئیس جمهوری محترم – نیز در بند ۴ بیانیه شماره سه خویش در مورد حقوق اقوام , ادیان و مذاهب که در ۹ خرداد ۱۳۹۲ منتشر شده , قول تدریس زبان مادری ایرانیان بطور رسمی در سطوح مدارس و دانشگاه ها و اجرای کامل اصل ۱۵ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران , همچنین در بند ۵ همان بیانیه قول تقویت فرهنگ و ادبیات اقوام و پیشگیری از زوال و نابودی آنها را دادند . می توان به موارد فوق الذکر قول مساعد رئیس جمهوری مبنی بر ایجاد فرهنگستان زبان و ادب تورکی آذربایجانی در دیدار با مردم تبریز را نیز اضافه نمود .
فعالان فرهنگی – مدنی آذربایجان با نگاه به موارد بالا همچنین با عنایت به تجربیات تلخ سالهای قبل , از اواسط دی ماه سال ۱۳۹۳ تصمیم به اخذ مجوز برای گرامیداشت و پاسداشت زبان مادری خود گرفتند . در این راستا کمپینی در فضای مجازی اینترنتی با عنوان کمپین اخذ مجوز برای گرامیداشت روز جهانی زبان مادری از استانداری و فرمانداری تهران ایجاد گردید . گردآوری امضا به صورت ثبت نام اینترنتی به صورت کاملا شفاف با درج نام , نام خانوادگی , نام پدر و کد ملی انجام شد .
با توجه به این موضوع در استان تهران و برخی شهرستانهای تابعه از جمله شهر قدس ( قلعه حسن خان سابق ) , شهرستان بهارستان , همچنین شهرهای کرج , قزوین , تبریز و اورمیه درخواستهای کتبی با امضاء اشخاص حقیقی با پشتوانه امضاهای گردآوری شده در کمپین تقدیم استانداری ها یا فرمانداری های این شهر ها گردید .
اما متاسفانه تا روز ۲ اسفند به بهانه های گوناگون با هیچ مجوز برگزاری مراسم زبان مادری با محوریت زبان تورکی اذربایجانی موافقت به عمل نیامد و در کمال ناباوری برای ۷ نفر در این رابطه قرار بازداشت موقت صادر و این اشخاص به ترتیب زیر به زندان انتقال یافتند :
مورخ ۱۵ بهمن ماه ۱۳۹۳ – آقای علی رضایی در تهران .
مورخ ۲۷ بهمن ماه ۱۳۹۳ – آقای امین حاجیلو در شهرستان خوی استان آذربایجان غربی .
مورخ ۲۷ بهمن ماه ۱۳۹۳ – آقای آراز خاصه تراش در شهرستان خوی استان آذربایجان غربی .
مورخ ۲۷ بهمن ماه ۱۳۹۳ – آقای اسلام اکبرلو در شهرستان خوی استان آذربایجان غربی .
مورخ ۱ اسفند ماه ۱۳۹۳ – آقای فردین نوبخت در شهرستان مشکین شهر استان اردبیل .
مورخ ۲ اسفند ماه ۱۳۹۳ – آقای آیدین ذاکر در شهرستان مشکین شهر استان اردبیل .
مورخ ۲ اسفند ماه ۱۳۹۳ – آقای علیرضا فرشی یکانلی در تهران .
همچنین روز ۵ اسفند ۱۳۹۳ مجوز برگزاری مراسمی به زبان فارسی در رابطه با زبان مادری در دانشگاه صنعتی شریف که توسط مسئولان دانشگاه تایید شده بود با دخالت عوامل خارج از دانشگاه لغو گردید .
هر چند در این روزها شاهد رویدادهای خوشی نیز همچون اعطای مجوز برگزاری مراسم زبان مادری با عنوان (( الیوم العالمی للغه الام )) در تالار آفتاب شهر اهواز و برگزاری مراسم توسط کردهای ایران در برخی از شهرهای کرد نشین بودیم که مایه شادی و مسرت ما شد و در این خصوص جا دارد توجه مسئولین محترم به این مهم معطوف گردد , که نامگذاری روز خاصی به عنوان روز جهانی زبان مادری از سوی سازمان ملل فارغ از هر گونه قومیت گرایی و تعصبات ناسیونالیستی , فرصتی بوده تا مسئولین با مدیریت صحیح و واقع بینانه در جهت تقویت وحدت ملی ایرانیان از هر قوم و زبانی گامی موثر برداشته باشند , چرا که این نامگذاری بخشی از یک رویداد فرهنگی بزرگ جهانی است که می تواند با مدیریت صحیح مسئولان , مدیران و استانداران کشور سبب تقویت هر چه بیشتر اتحاد ملی گردد .
در خاتمه با توجه به مطالب فوق و لزوم اتخاذ تدابیر شایسته در راستای حفظ و تقویت وحدت ملی ایرانیان خواستاریم :
در اجرای اصل ۲۷ قانون اساسی که به صراحت مقرر می دارد , (( تشکیل اجتماعات و راهپیمایی ها بدون حمل سلاح به شرط آنکه مخل مبانی اسلام نباشد , آزاد است )) . نظر به اینکه تشکیل تجمعات در بزرگداشت و نکوداشت روز جهانی زبان مادری ضمن آنکه پیوستگی جامعه ایران اسلامی را با جامعه جهانی می نمایاند , خود هرگز نمی تواند مخل مبانی اسلام باشد و ممانعت با برگزاری روز جهانی مادری مغایر با مفاد اصل ۲۷ قانون اساسی است که دولت و مسئولین باید آنرا مورد توجه و مراعات قرار دهند .
برخورد قضایی و انتظامی در خصوص ایرانیانی که در راستای حفظ و تکریم زبان مادری خود ابراز احساسات معقول می نمایند , ممکن است خود بهانه ای برای بدگویان بوده و موجب تهییج هیجان جمعی گردد .
در راستای تکریم همه ایرانیان اعم از تورک , کرد , بلوچ , لر, عرب و فارس جا دارد عده ای از مسئولینی که در برخورد با اقوام و فرهنگ های غیر فارس آستانه تحمل و نگرش را بسیار پایین می گیرند و یا از درک واقعیات جامعه چند قومی ایرانی و تعدد فرهنگی مغفول مانده اند ؛ منویات مقام معظم رهبری در جهت تقویت وحدت ایران اسلامی را در نظر بگیرند و با تنگ نظریهای نابجا حرکت های قانونی حق مدار را با انگ ها و عناوین ناهمگون به عنوان مخالفین نظام و حکومت تبلیغ نکنند و در قبال حداقل خواسته های قانونی و مدنی این اقوام , سعه صدر نشان داده و با پذیرش حرکت کلی جامعه جهانی و توجه به تعالیم دین مبین اسلام به حرکت در راستای نیل به وحدت جهانی با عدول از هرگونه تعصبات قومی واحد و نفی هر گونه باور و کردار ناسیونالیستی , احترام به کلیه اقوام و فرهنگ ها را مورد توجه قرار دهند ؛ تا هر گونه بهانه ای از دشمنان و بدخواهان و تفرقه افکنان سلب گردد . هر چند که اتخاذ تدابیر شایسته مبنی بر ترخیص و آزادی بازداشت شدگان می تواند از تبدیل فرد معترض به مخالف و معاند جلوگیری نماید . که در نهایت آزادی همه بازداشت شدگان و محبوسین مورد تقاضای جدی است .
رونوشت :
استاندار محترم تهران بزرگ دکتر سید حسین هاشمی جهت استحضار و اقدامات مقتضی
فرماندار محترم تهران بزرگ جناب آقای مهندس عیسی فرهادی جهت استحضار و اقدامات مقتضی
وزیر محترم فرهنگ و ارشاد جمهوری اسلامی ایران جناب آقای دکتر علی جنتی
نمایندگان محترم شهرستان زنجان در مجلس شورای اسلامی جناب آقایان دکتر علی مردانی و دکتر اسماعیلی
نمایندگان محترم شهرستان اردبیل در مجلس شورای اسلامی جناب آقایان دکتر پیرمؤذن وخقیقت پور
نماینده محترم شهرستان قوشاچای در مجلس شورای اسلامی جناب آقای عیسی زاده
نماینده محترم شهرستان جلفا در مجلس شورای اسلامی جناب اقای حسن زاده
نمایندگان محترم شهرستان اورمیه در مجلس شورای اسلامی جناب آقایان دکتر نادر قاضی پور و جهانگیرزاده
نمایندگان محترم تبریز در مجلس شورای اسلامی جناب اقایان دکتر علیرضا منادی سفیدان , مهندس سعیدی , دکتر محمد حسین فرهنگی , دکتر مسعود پزشکیان , دکتر قره سیدی و دکتر رحمانی
نماینده محترم شهرستان داراب در مجلس شورای اسلامی جناب آقای نبی الله احمدی
نماینده محترم شهرستان میانه در مجلس شورای اسلامی جناب اقای سید بهلول حسینی
شورای محترم اسلامی تهران بزرگ جناب آقای حکیمی پور
شورای محترم اسلامی شهر تبریز جناب آقای دکتر رسول درس خوان
امضاء کنندگان :
آزاد اکبر : نویسنده – احمدی محمد : نویسنده – ابراهیمی مهر اسماعیل ( یوسف اوغلو ) : ناشر – اسلامی حبیب : فعال فرهنگی –
بختیار : فعال فرهنگی – بلاد رامین : فعال فرهنگی – برشته علی : نویسنده – بدلی علی : نویسنده –
حسینی : شاعر – حمیدی علیار اکبر : شاعر و نویسنده – حشمتی افشار محمد حسن : شاعر – حمیدیان صیاد : فعال فرهنگی – خالقی بهمن : فعال فرهنگی –
داشکسن رسول : فعال فرهنگی – دانشمند : شاعر – دولت یاری هرمز : فعال فرهنگی – دولتی محمد : شاعر –
راشدی حسن : نویسنده و محقق – روزی علی : شاعر – روحی محمد : فعال فرهنگی –
ساعی : فعال فرهنگی – سعیدی علی : فعال فرهنگی – شیخ پور مصطفی : نویسنده و شاعر –
صالحی اکبر : شاعر – صرافی علیرضا : نویسنده – محقق و روزنامه نگار – صیفی قنبر : نویسنده – طهماسب پور شهرک محمد حسین : شاعر –
عبداللهی پورجهانی حسن ( اومود اوغلو ) : نویسنده / زبان شناس – عظیمی قدیم عبدالعظیم : روحانی مبارز و فعال فرهنگی – غفاری یاشیل : نویسنده – غلامی : فعال فرهنگی – فردی علیرضا : شاعر – فیض اللهی وحید : نویسنده و محقق – قاراداغلی یانار : شاعر
کاویان : شاعر – کلامی محسن : فعال فرهنگی – لیمویی پرویز : فعال فرهنگی –
مرادی کمال : نویسنده و روزنامه نگار – مجازی عبدالعلی : نویسنده و محقق – مجد فرد مرتضی : نویسنده و روزنامه نگار – محمد خانی حسین ( گونئیلی ) : نویسنده و محقق – منظوری ناصر : نویسنده و زبان شناس – ممقانی رحیم : نویسنده – ممقانی داود : فعال فرهنگی – مهدی زاده رسول : فعال فرهنگی
نعیمی اکبر : فعال فرهنگی – ولیجانی خامنه حسین : شاعر – همراز رضا : نویسنده و محقق – یاکاموز سعید : فعال فرهنگی