همرأیلیک بایرامی خانم خلیل اووا قلمیندن
۳۱ دئکابر دونیا آذربایجانلیلارین همرأیلیک (همرأیلیک) گونو، آذربایجان تورکلرینین سیموولیک اولاراق بیرلیک و برابرلیک گونودور، بایرامیدیر. آذربایجان تورکلری مینلرله ایل آذربایجان دا یاشایاراق دونیا مدنیتینه بؤیوک دستک وئرمیشلر.
دؤیوشلر، اینقیلابلار، حربی موناقیشهلر، دونیادا اولان آیری-آیری ایجتیماعی و سیاسی پروسئسلر نتیجهسیند، ۱۸٫ عصرین سونو، ۱۹٫ عصرین باشلاریندا ایران و روسییا آراسیندا آذربایجان تورپاقلاری اوغروندا دؤیوشلر گوجلنیر. نتیجهده، ۱۸۲۸ ده روسییا و ایرانین ائتدیکلری تورکمنچای موقاویلهسینه گؤره آذربایجان جنوبی و شیمالی آذربایجان اولاراق ایکییه پارچالانیر. گونئی آذربایجان ایرانین ایشغالی، شیمالی آذربایجان ایسه روس ایشغالی آلتینا گیرر. آذربایجان تورکلرینین بیر قیسمی یوردلاریندان قووولموش، سورگون ائدیلمیشلر، بیر-بیرلریندن آیری قالمیشلار. بو سببله آذربایجانلیلار اؤز تورپاقلاریندان بوتون دونیایا یاییلمیشلار.
آذربایجان خالقینی بیر-بیریندن آییران سرحدلر آراز چایی. بو چایین هر ایکی طرفی تیکانلی تئللرله ساریلمیشدیر. پارچالانمیش آذربایجان تورکلرینی بیر-بیرلریندن آیری توتماق و گلهجک نسیللره قارداشلیقلارینی اونوتدورماق اوچون ایران دا آذربایجان تورکلرینه آذربایجان تورکو دئمک قاداغان ائدیلمیش، تورک دئییلمهسینه ایجازه وئریلمیشدیر. آذربایجان دا ایسه ترسینه تورک دئمک قاداغان و آذربایجانلی آدی وئریلمیشدیر. سووئت ایمپئرییاسی زامانیندا ایسه، تورک سؤزونو سؤیلهین اینسانلارا یا پانتورانیست یا دا پانتورانجی دئیهرک گوللَیه دوزولوب اؤلدورمکتیدیلر. بو سببله ایللرجه آذربایجان خالقیندان حقیقتلری، شیمالی و جنوبی یاشایان اینسانلارین قارداش اولدوقلارینی گیزلمکتیدیلر. آذربایجانین آزادلیق موباریزهسینی وئرن بیز بیر نئچه آدام باشدا ائلچیبی اولاراق بیزیم ائوده گیزلی ییغینجاقلار ائتدیکدن سونرا پیانو باشینا کئچیب لاچین ماهنیسینی اوغورلاییب، سؤیلردیک. نییه؟ چونکی اوراداکی سؤزلر “آرازی آییردیلار قوم ایله دولدوردولار، من سندن آیریلمازدیم چتین ایله آییردیلار، آی لاچین، آی لاچین، من سنه قوربان لاچین” بیر میلتین پارچالانما فاجیعه سینی ایضاح ائتمکدهدیر. اوللر لاچین ماهنیسی بو سؤزلرله اوخونوردو، سونرالار موسکوا و اونلارین خیدمتچیلری طرفیندن لاچین ماهنیسیندان بو سؤزلر سیلیندی.
سووئت بلوکونون داغیلماسینین سون ایللرینده ۳۱ دئکابر ۱۹۸۹ دا آذربایجان خالق جبهه سینین لیدئری ائلچیبگین تعلیماتی ایله ناخچیوان خالق جبهه سی عوضولری آراز چایینین سرحدینده هر ایکی دؤولتین جیدی تضییقلرینه باخمایاراق گئدیش ائدهرک، تیکانلی تئللری قیراراق قارداشلارینا قوووشماق اوچون اؤزلرینی چایین سولارینا آتدیلار. آراز چایینین هر ایکی طرفینه توپلانان اینسانلار هفتهلرجه گئجه-گوندوز بیرلشمک شوعارلارییلا آزربایجان تورکلرینین بیر میلت اولدوغونو دونیا گوندمینه بیر داها گتیردیلر. بو سببله دونیا آذربایجانلیلارین همرأیلیک (همرأیلیک) گونونون اساسی ۳۱ دئکابر ۱۹۸۹ دا ناخچیوان “دا سرحدلرین (سووئت بلوکو-ایران سرحدلرینین) داغیلماسی زامانیندا قویولدو. جنوبی و شیمالی آذربایجان “ی بیر-بیریندن آییران سرحدلرین دیرکلری پایلاندی. ۱۹۹۳ ده آذربایجان پریزیدئنتی ح. علییئو ۳۱ دئکابر ای دونیا آذربایجانلیلارین همرأیلیک (همرأیلیک) گونو بایرام اولاراق اعلان ائتدی. بو بایرامین اساس مقصدی، آیری-آیری اؤلکهلرده یاشایان آذربایجانلیلارین بیر-بیرلری ایله علاقه قوراراق بیرلیک و بیرلیکدیم تامین ائدیلمهسیدیر.
۳۱ دئکابر دونیا آذربایجانلیلارین همرأیلیک گونو بایرامی دونیانین ۷۰-دن چوخ اؤلکهسینده آذربایجانلیلار طرفیندن قئید ائدیلیر. همرأیلیک (همرأیلیک) گونو آذربایجان دیاسپوراسی اوچون ان اهمیتلی بایرامدیر. یئنی ایل ایسه اوندان سونرا گلیر. ائلچیبگین ۳۱ دئکابر گونونون زامانلانماسی دا بونا باغلیدیر.
۳۱ دئکابر دونیا آذربایجانلیلارینین همرأیلیک (همرأیلیک) بایرامی موبارک اولسون
کؤچورن: آرازنیوز اَمَکداشلاری