فیسبوک رضایت از زندگی را کم میکند
وقتی عکسهای دوستانتان را در فیسبوک میبینید که به نقاط خوش آب و هوای دنیا رفتهاند و در هتلهای لوکس اقامت کردهاند چه حسی به شما دست می دهد؟ وقتی لحظه به لحظه مطلع میشوید دوستتان که در تدارک عروسی خود است چه خریدی کرده یا کجا رفته چه احساسی به شما دست میدهد؟
پژوهشگران دانشگاه میشیگان میگویند تحقیقات آنها نشان میدهد صرف وقت در فیسبوک شادی و رضایت از زندگی را کم میکند و به اصطلاح ‘حال آدم بدتر میشود’.پژوهشگران دانشگاه میشیگان برای این تحقیق ۸۲ دانش آموز پیشدانشگاهی را مدت دو هفته زیر نظر گرفتند. محققان در این دو هفته روزی پنج بار به صورت آنلاین با این افراد تماس میگرفتند و از آنها سوالاتی میپرسیدند؛ از قبیل اینکه “در این لحظه حالتان چطور است یا چه احساسی دارید؟ یا از آخرین دفعهای که ما با شما تماس گرفتیم چند بار به فیسبوک سرزدهاید.”
در پایان دو هفته معلوم شد هر چه این افراد بیشتر در فیسبوک وقت گذراندهاند رضایتشان از زندگی کمتر شده است.
به نظر پژوهشگران فرقی نمیکند تعداد دوستانتان در فیسبوک چند نفر باشند یا چقدر دوستان خوبی باشند؛ حتی فرقی نمیکند به چه دلیلی به فیسبوک سر زده اید، نتیجه یکشان است، فیسبوک حالتان را بهتر نمیکند.
اِتِن کروس روانشناس اجتماعی که هدایت این تحقیق را بر عهده داشته میگوید : “ما توانستیم لحظه به لحظه در طول روز نشان دهیم، خلق افراد بر اساس وقتی که در فیسبوک میگذرانند، بالا و پایین میشود.”
“ما بسیاری از جوانب شخصیتی و رفتاری را در نظر گرفتیم مثل دفعات استفاده از فیس بوک.”
“اما هیچکدام از عواملی که بررسی کردیم تاثیری روی نتایج نداشتند. هر چه استفاده از فیسبوک بیشتر بود خلق افراد بدتر میشد.”
“در ظاهر فیسبوک منبع پرارزشی برای برآورده کردن نیاز اساسی بشر به ارتباطات اجتماعی است.”
“اما ما متوجه شدیم استفاده از فیس بوک بجای خوشی، ناخوشی می آورد.”
جان جونایدز یکی از پژوهشگران این تحقیق معتقد است نتایج آن اهمیت بسیاری دارد “چون به ریشه تاثیر شبکههای اجتماعی بر زندگی افراد بر میگردد.”
پژوهشگران هنوز نمیدانند دلیل این موضوع چیست. اتن کروس میگوید: “چیزی که نمیدانیم این است که کدام جنبه فیس بوک به این نتایج مربوط هستند.”
با این حال نتایج تحقیقات در این مورد ضد و نقیض بوده است.
کاتالینا توما پژهشگر علوم ارتباطات دانشگاه ویسکانسین اخیرا در تحقیق خود به این نتیجه رسید که فیسبوک کمک میکند عزت نفس کاربران بیشتر شود.
خانم توما می گوید : “راستش فیس بوک چنان فضای عظیمی است و در آن فعالیتهای بسیار متنوعی انجام میشود که صحبت از استفاده از فیسبوک، بیش از حد ساده کردن مسئله است. فیسبوک یک چیز نیست بلکه چیزهای بسیار بسیار زیادی است.”
البته در تحقیقات دیگری هم که اخیرا انجام شده، به آثار منفی فیسبوک اشاره شده است. حدود چهار ماه پیش دانشمندان دانشگاه اکسفورد به این نتیجه رسیدند که زوجهایی که از فیسبوک برای ارتباط استفاده میکنند رابطه شان آسیب میبیند.
اخیرا نیز تحقیقی دیگر منتشر شد که نشان میداد نگاه کردن به پروفایل خود در فیسبوک احساس بهتری نسبت به خود ایجاد میکند، هرچند تحقیقات دیگر به این نتیجه رسیدند که دیدن پروفایل و فعالیتهای دیگران حسادت برانگیز است و حال آدم را خوش نمیکند.
اما به هر حال آنچه روشن است این است که ارتباط فیسبوکی با ارتباط رو در رو تفاوت دارد. تصاویر و استیتوس ها و… همه ممکن است ویرایش و پیرایش و رتوش شده باشند.
برخلاف رابطه رو در رو، برای یک جواب هوشمندانه در فیسبوک می توان وقت گذاشت و همانطور که تحقیقات دیگر نشان دادهاند بهترین وجوه خود را عرضه کرد.
با این حال برخی پژوهشها هم میگویند از فعالیت فیسبوکی افراد می توان به شخصیت، خلق و خو ، جنسیت و علایق آنها پی برد: “شما همانی هستید که لایک می کنید.”